Οι αποποιήσεις κληρονομιών καλά κρατούν…

Το φαινόμενο με την αποποίηση κληρονομιάς, που είχε γιγαντωθεί τα μνημονιακά χρόνια, επανέρχεται.

Κληρονόμοι αδυνατούν να πληρώσουν τους υπέρογκους φόρους, ιδίως, μάλιστα, αν η κληρονομιά συνοδεύεται από χρέη σε τράπεζες και Δημόσιο.

Κάπως έτσι, κληρονόμος γίνεται το κράτος, το οποίο κάθε χρόνο καταγράφει στο περιουσιολόγιό του χιλιάδες ακίνητα, όπως σπίτια, μαγαζιά, κτήματα, αυτοκίνητα, σκάφη, ακόμα και ολόκληρες πολυκατοικίες…

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες Αρχές των υπουργείων Οικονομικών και Δικαιοσύνης, το 2023 καταχωρήθηκαν 16.323 αποποιήσεις, ενώ μέχρι στιγμής για το 2024 έχουν καταχωρηθεί 8.152.

Αν και ο αριθμός έχει μειωθεί συγκριτικά με τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης, αποδεικνύεται ότι η φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων και η δύσκολη καθημερινότητα έχουν οδηγήσει σε παγίωση των αποποιήσεων κληρονομιών.

Οι λόγοι είναι τόσο τα χρέη που μπορεί να έχει ο κληροδότης όσο και το φορολογικό βάρος που καλείται να σηκώσει, και δεν είναι άλλο από συνάρτηση του φόρου κληρονομιάς των φόρων που συνδέονται με ακίνητα όπως ο ΕΝΦΙΑ, με τα τεκμήρια στα οποία μπορεί να παγιδευτεί ο κληρονόμος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2023 έως και σήμερα, που οι τιμές των ακινήτων καταγράφουν πραγματικό ράλι, αγγίζοντας το ιστορικό ρεκόρ του 2008, πολλοί κληρονόμοι έκριναν ότι είναι προτιμότερη και πιο συμφέρουσα λύση η αποποίηση από την αποδοχή της κληρονομιάς.

Παράλληλα, καταγράφονται εκατοντάδες περιπτώσεις φορολογουμένων που μαζί με τα χρήματα και τα ακίνητα κληρονομούν και τα χρέη του αποβιώσαντος σε Εφορία ασφαλιστικά ταμεία, δήμους.

Έτσι, επιλέγουν να… κληρονομήσει το κράτος τις περιουσίες τους. Το αποτέλεσμα είναι το Δημόσιο να εμφανίζεται ως μεγάλος κληρονόμος μίας περιουσίας, κυρίως από τις εκχωρήσεις ακινήτων που ουδείς γνωρίζει ποιες είναι οι προοπτικές αξιοποίησής της.

Το μεγαλύτερο ρεκόρ αποποιήσεων καταγράφηκε τη δεκαετία 2010-2020, δηλαδή κατά την οικονομική κρίση. Συνολικά την πενταετία 2013-2018 υπήρξε μία πολύ μεγάλη αύξηση στις αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς, φτάνοντας τις 130.000.