Οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας και ο συστημικός κίνδυνος στην αγορά ομολόγων

Οι εκθέσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αποτελούν άλλη μία «επιβεβαίωση» ότι η Ευρώπη διολισθαίνει ολοταχώς προς την ύφεση, έχοντας παράλληλα να αντιμετωπίσει έναν εξόχως σοβαρό κίνδυνο στην αγορά ομολόγων, η οποία δέχεται ισχυρές πιέσεις. Η ελληνική οικονομία θα αντέξει τους κραδασμούς και σε σχέση με άλλες χώρες θα υποστεί πιο ήπια επιβράδυνση το 2023. Ελλοχεύει, όμως, ο κίνδυνος για τα ελληνικά ομολόγα, τα οποία θα είναι εκ των βασικών «θυμάτων» σ’ ένα ενδεχόμενο κατακερματισμό των αγορών.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ο κατακερματισμός των αγορών αποτελεί ένα συστημικό κίνδυνο, μια δυσλειτουργία που αν «ενεργοποιηθεί» μπορεί να συμπαρασύρει τα πάντα στο διάβα της, προκαλώντας μείζον πρόβλημα στην Ευρώπη. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει βελτιώσει κατά πολύ τα οικονομικά και δημοσιονομικά της, καταγράφοντας μάλιστα έναν από τους πιο υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη το 2022, οι αποδόσεις των κρατικών χρεογράφων της έχουν επιστρέψει σε εποχές τρίτου μνημονίου. Χθες η απόδοση του 10ετούς ξεπέρασε το 5%, κάτι που είχε συμβεί και πριν μερικές εβδομάδες, ενώ το spread (η διαφορά επιτοκίου των ελληνικών 10ετών ομολόγων από τα γερμανικά) είχε φτάσει και τις 277 μονάδες βάσης, με την ΕΚΤ να έχει θέσει ως όριο συναγερμού τις 250. Όπως προκύπτει… αβίαστα ως συμπέρασμα από την έκθεση του ΔΝΤ, η Ελλάδα είναι η χώρα που επηρεάζεται περισσότερο, σε σχέση με τις λοιπές ευρωπαϊκές, από την αύξηση των επιτοκίων στην Ευρωζώνη.

Δεν τίθεται θέμα εξόδου στις αγορές υπό αυτό τη δυσμενή συνθήκη. Η εποχή του φθηνού δανεισμού έχει περάσει ανεπιστρεπτί και το οικονομικό επιτελείο γνωρίζει καλά ότι οποιαδήποτε απόπειρα για κρατικό δανεισμό τώρα αλλά και στο εγγύς μέλλον, είναι προφανώς ανώφελη και… επιζήμια.  Γι’ αυτό άλλωστε ο ΟΔΔΗΧ σε συνεργασία με το ΥΠΟΙΚ, έχει αναπροσαρμόσει πλήρως τη στρατηγική εξόδου στις αγορές για το 2022.

Απέναντι στο συστημικό κίνδυνο για κατακερματισμό των αγορών, η Ελλάδα αλλά και άλλες υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ιταλία, με ουσιαστικό πρόβλημα δανεισμού, αναμένουν την ενεργοποίηση του νέου εργαλείο-μέσου προστασίας της αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η τελευταία, μέσω του TPI, θα έχει τη δυνατότητα να προχωρά σε απεριόριστες αγορές ομολόγων υπερχρεωμένων οικονομιών, για να τις προστατεύσει από υπερβολική αύξηση στα κόστη δανεισμού.

Αποφεύγει την ύφεση

Σ’ αυτό ευελπιστεί η Ελλάδα, η οποία εν μέσω του ορυμαγδού της ενεργειακής κρίσης, του ασφυκτικού πληθωρισμού και της πορείας προς την ύφεση που ακολουθεί η Ευρωζώνη, είναι σε καλύτερη μοίρα σε σχέση με άλλους ευρωπαίους εταίρους. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η χώρα μας θα αποφύγει την ύφεση στην επόμενη χρονιά, σε αντίθεση με τη Γερμανία (-0,3%) και την Ιταλία (-0,2%) και θα «τρέξει» με ρυθμό ανάπτυξης 1,8%. Προφανώς πρόκειται για μεγάλη βουτιά σε σχέση φέτος, όπου το ΔΝΤ εκτιμά ανάπτυξη 5,2%, όμως συγκρινόμενη με άλλες χώρες, η ελληνική οικονομία επιδεικνύει ανθεκτικότητα και αντοχές.