Ο Μπάιντεν κόβει τον «τσαμπουκά» του Ταγίπ Ερντογάν

Η πλειοψηφία των παροικούντων και ενασχολούμενων με τη διεθνή διπλωματική και γεωπολιτική σκηνή, ανέμεναν – προέβλεπαν, ότι η έλευση του Τζο Μπάιντεν στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ, θα άλλαζε επί τα χείρω τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα. Η «ασπίδα» που προσέφερε ο Ντόναλντ Τραμπ στον κατά δήλωση φίλο του Ταγίπ Ερντογάν, δεν υφίσταται πια. Η Τουρκία και προσωπικά ο «Σουλτάνος» έχαιραν μιας ιδιότυπης προστασίας από τον προηγούμενο Αμερικανό πρόεδρο, γεγονός που έδινε τη δυνατότητα στην Άγκυρα να εμφανίζεται περισσότερο προκλητική, διεκδικητική και επιθετική.

Γραφεί ο Νώντας Βλάχος

Η αποθράσυνση του Ταγίπ Ερντογάν, που ούτως ή άλλως διέπεται από μεγαλοϊδεατισμό, ήταν τέτοια, που δεν δίσταζε, όταν οι γεωπολιτικοί σχεδιασμοί του το απαιτούσαν, να έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση και με τις ΗΠΑ. Πόνταρε στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ έμοιαζαν διχασμένες, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, γερουσιαστές και βουλευτές να τάσσονται κατά της Τουρκίας και υπέρ των σοβαρών κυρώσεων εναντίον της και τον Ντόναλντ Τραμπ να «σφυρίζει» ενίοτε αδιάφορα, χαρίζοντάς την πολλάκις στον φίλο του.

Όλη αυτή η σουρεαλιστική κατάσταση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, που είχε ασφαλώς αντίκτυπο και στα τεκταινόμενα στη γειτονιά μας (Αιγαίο, Κυπριακή ΑΟΖ, Λιβύη), ανήκει στο παρελθόν και λαμβάνει τις πραγματικές ρεαλιστικές τις διαστάσεις. Ίσως πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι ανέμεναν οι περισσότεροι, Ουάσιγκτον και Άγκυρα διασταυρώνουν τα ξίφη τους, με την Ερντογανική Τουρκία να επιδίδεται σε μια από τις αγαπημένες τις συνήθειες: να επιτίθεται ακόμη και στις ΗΠΑ, με το γνωστό ύφος που παραπέμπει σε… μπούλινγκ, κατηγορώντας την Ουάσιγκτον ότι υποστηρίζει την κουρδική οργάνωση του PKK.

Επιχειρεί να μετατοπίσει την ατζέντα από το μείζον ζήτημα των ρωσικών S-400, το οποίο αμέσως η διακυβέρνηση Μπάιντεν έφερε στο προσκήνιο, δηλώνοντας ρητά ότι ετοιμάζει κυρώσεις προς την Άγκυρα και να εμφανιστεί πάλι ως το «θύμα» που εκβιάζεται και κακομεταχειρίζεται από την κακή και δύστροπη Δύση, εν προκειμένω τις ΗΠΑ. Αυτοί οι τακτικισμοί, δεν φαίνεται ότι πιάνουν τόπο στην παρούσα φάση και με την τωρινή κυβέρνηση των ΗΠΑ, που βάζει τα πράγματα στην… αυτονόητή θέση τους.

Η Ουάσιγκτον, που σημειωτέον χαρακτηρίζει ως τρομοκράτες τα μέλη του PKK, δεν «μασάει» κοινώς από τις νεοθωμανικές κορώνες και χτυπάει ακριβώς στο ψαχνό. Απειλεί ευθέως την Τουρκία με ισχυρές κυρώσεις για την πολύκροτη υπόθεση των S-400, ενώ είναι διατεθειμένη να ανοίξει τη βεντάλια των «παρατηρήσεων» προς την Τουρκία, εντάσσοντας μια σειρά από ζητήματα που είχαν «ενταφιαστεί» από τη διακυβέρνηση Τραμπ, όπως οι ρωσοτουρκικές σχέσεις, η Συρία, η Λιβύη, αλλά και η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το τουρκικό καθεστώς.

Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία οδηγούνται προς σοβαρή ρήξη, μ’ ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την ισορροπία δυνάμεων στα ελληνοτουρκικά και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Οι ΗΠΑ δεν θα εγκαταλείψουν τόσο εύκολα την Τουρκία

Προσοχή όμως, είναι εξόχως πρόωρο να οδηγηθεί κανείς σε οριστικά συμπεράσματα και αυτό διότι η Τουρκία εξακολουθεί να είναι για το «βαθύ κράτος» των ΗΠΑ, ένας ισχυρός σύμμαχος και εκ των ακρογωνιαίων λίθων της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Η διακυβέρνηση Μπάιντεν, όπως έχει φανερώσει από τα πρώτα της δείγματα, είναι διατεθειμένη να κόψει τον «τσαμπουκά» της Άγκυρας, αλλά φυσικά δεν πρόκειται να την παραχωρήσει βορά στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Στόχος της Ουάσιγκτον είναι να συνετίσει, έστω και μέσω των αυστηρών συστάσεων ή της επιβολής κυρώσεων την Τουρκία, προκειμένου να επανέλθει στο σωστό δρόμο.

Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ θα επιβάλουν την ισχύ και τη δυναμική τους, εξαντλώντας, ωστόσο, κάθε πιθανότητα αποφυγής ολικής ρήξης.

Επί της ουσίας, το μπαλάκι πέφτει στον απρόβλεπτο Ερντογάν, για να καθορίσει την επόμενη ημέρα στις σχέσεις της χώρας του με την υπερδύναμη και αν όντως είναι διατεθειμένος να οδηγήσει τα πράγματα στα άκρα. Οι ημέρες, πάντως, που έπαιζε ανενόχλητος τα γεωπολιτικά του παιχνίδια, κοιτάζοντας στα μάτια ταυτόχρονα, ΗΠΑ και Ρωσία, μοιάζουν να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί για τον «Σουλτάνο».