Ο Μόσιαλος για την παραπληροφόρηση στον κορωνοϊό και τις θεωρίες συνωμοσίας

Στην τραγική περίπτωση ενός 33χρονου Ουκρανού σταρ των social media, του Ντμίτρι Στούζουκ, ο οποίος δεν πίστευε στην ύπαρξη του κορωνοϊού και τελικά έχασε τη ζωή του αφότου μολύνθηκε, αναφέρεται ο καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος, σε ανάρτησή του για τις αρνητικές συνέπειες από την παραπληροφόρηση για τον κορονοϊό και τις σχετικές θεωρίες συνωμοσίας.

Αναλυτικά η ανάρτηση του κ. Μόσιαλου:

«Σε τι διαφέρει αυτή η πανδημία από τις προηγούμενες; Προφανώς αυτή η ερώτηση πρέπει να τεθεί σε πιο συγκεκριμένο πλαίσιο, για να απαντηθεί επαρκώς. Αλλά, θα σταθώ στο ότι ζούμε την πανδημία του COVID-19 σε μια εποχή αναφοράς γεγονότων σε πραγματικό χρόνο. Στην εποχή των smartphones και των κοινωνικών μέσων δικτύωσης που διευκολύνουν την επικοινωνία αλλά και τη διαδικτυακή παραπληροφόρηση. Την παραπληροφόρηση, που έβλεπα από την αρχή να υποβαθμίζει την απειλή της νόσου, και να προβάλει ακόμα και θεωρίες συνωμοσίας που ισχυρίζονταν πως η πανδημία σχεδιάστηκε. Και πόσα άλλα αβάσιμα αλλά ‘εύπεπτα’ νέα.

Στα τέλη Ιανουαρίου μαζί με συνεργάτες μου από το LSE δημοσιεύσαμε, στη Βρετανική Ιατρική επιθεώρηση, ένα άρθρο για τις φωνές των ειδικών που δεν ακούγονται, εν μέσω μιας θάλασσας διαδικτυακών ‘ειδικών’. Αναφερόμασταν -μεταξύ άλλων- στις ήπιες φωνές των επιστημόνων, που βασίζονταν στα στοιχεία των υγειονομικών υπηρεσιών. Και ενώ τα θύματα της νόσου του COVID-19 αυξάνονταν, η παραπληροφόρηση φαινόταν να κερδίζει έδαφος έναντι της έγκυρης επιστημονικής διαχείρισης.

Ποιοι είναι αυτοί οι ‘διαδικτυακοί ειδικοί’; Πάρα πολλοί, και με διαφορετικό δυναμικό διάτρησης και επιρροής του ευκολόπιστου κοινού. Κάποιοι ευτυχώς στην πορεία άλλαξαν γνώμη και δυστυχώς, κάποιοι προσβλήθηκαν οι ίδιοι από τον ιό.

Ένας από αυτούς που αρχικά δεν πίστευαν στη σοβαρότητα της νόσου του COVID-19 ήταν ο Dmitriy Stuzhuk: ένας 33χρονος Ουκρανός σταρ των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, που τον ακολουθούσαν στο Instagram 1,1 εκατομμύριο άνθρωποι. Σε τι ήταν ειδικός ο κύριος Stuzhuk να κρίνει τις επιπτώσεις του κορωνοϊού; Όπως και πολλοί άλλοι, ήταν ένας influencer που μοιραζόταν συμβουλές που σχετίζονται με την υγεία, τη διατροφή και την άσκηση.

Μετά από ένα ταξίδι στην Τουρκία ο Ντμίτρι κόλλησε τον ιό. Όταν επέστρεψε στην Ουκρανία ξύπνησε ένα βράδυ με αναπνευστικές δυσκολίες, ανέπτυξε βήχα, έκανε τεστ, διαγνώστηκε θετικός στον κορωνοϊό, και νοσηλεύτηκε. 8 ημέρες μετά το εξιτήριο, επέστρεψε στο νοσοκομείο καθώς υπέφερε από καρδιακές επιπλοκές που προκλήθηκαν από την ασθένεια. Αναφορές κοντινών του προσώπων λένε πως ήταν σε «σοβαρή κατάσταση, αναίσθητος» κατά την επιστροφή του στο νοσοκομείο.

Ο ίδιος τήρησε στην πλατφόρμα του Instagram ένα αρχείο καταγραφής των ημερών μετά τη διάγνωση του COVID-19, στο οποίο προειδοποίησε τα 1,1 εκατομμύρια οπαδούς του για τη νόσο. Μοιράστηκε μια φωτογραφία στο Instagram που φορούσε μάσκα παροχής οξυγόνου: “Θέλω να μοιραστώ πώς είμαι άρρωστος και να σας προειδοποιήσω όλους. Ήμουν αυτός που πίστευε ότι δεν υπάρχει… μέχρι να αρρωστήσω ο ίδιος. Η νόσος του COVID δεν είναι εφήμερη”.

Πόσο κρίμα όμως για ένα υγιή νέο άνθρωπο με 3 μικρά παιδάκια να μην τα καταφέρει. Δεν γράφω για τον Ντμίτρι για να τον καταδικάσω, λυπάμαι πάρα πολύ που δεν τα κατάφερε. Ανησυχώ όμως, γιατί -δυστυχώς- υπάρχουν ακόμα «εμπειρογνώμονες» που παρέχουν ανακριβείς ή συνωμοτικές πληροφορίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.»