Ο εκδιωγμένος πρόεδρος που θάφτηκε 14 χρόνια μετά τον θάνατό του

O Ζάο Ζιγιάνγκ, ο μεταρρυθμιστής ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, που αποπέμφθηκε λόγω της αντίθεσής του στην αιματηρή καταστολή των δημοκρατικών διαδηλώσεων του ’89 πέθανε στις 17 Ιανουαρίου του 2005.  Δεκατέσσερα χρόνια μετά, η στάχτη του θάφτηκε στο Πεκίνο.

Ο άλλοτε επικρατέστερος διάδοχος του Ντενγκ Σιάοπινγκ, πέρασε τα τελευταία 15 χρόνια της ζωής του σε κατ′ οίκον περιορισμό, επειδή είχε ταχθεί υπέρ του πλήθους των διαδηλωτών φοιτητών κατά τα τραγικά γεγονότα στην Πλατεία Τιενανμέν το 1989.  Πλέον η στάχτη του βρίσκεται σε κοινό τάφο μαζί με τις στάχτες της συζύγου του, ενώ πραγματοποιήθηκε σεμνή τελετή.

Τόσα χρόνια συζητούνταν για το τι θα κάνουν με τη στάχτη ενός ανθρώπου που θέλουν να ξεγραφτεί από την ιστορία του έθνους τους. Μόνο ο στενός κύκλος της οικογένειάς του παρευρέθηκε στο νεκροταφείο Tianshou Garden στα βόρεια προάστια του Πεκίνου. Οι υποστηρικτές του κρατήθηκαν μακριά.

Η κόρη του ζήτησε συγγνώμη για το γεγονός ότι δεν ανακοίνωσε δημοσίως την ταφή των γονιών της, λέγοντας ότι δεν ήταν βέβαιη εάν θα λάβανε το πράσινο φως από τις αρχές.

Ο Ζάο είχε διατελέσει πρωθυπουργός και υπήρξε προστατευόμενος του εκλιπόντος προέδρου, Ντενγκ Σιάο Πινγκ. Δυτικοί αναλυτές τον περιγράφουν ως τον πολιτικό που έδωσε καθοριστική ώθηση στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις τη δεκαετία του ’80, «μεταρρυθμίσεις που έφεραν στην Κίνα ευημερία, ανοίγοντας τις πόρτες της προς τον έξω κόσμο». Παρά τις σημαντικές υπηρεσίες του, έπεσε τελικά σε δυσμένεια και εκδιώχθηκε από την εξουσία στις 24 Ιουνίου του 1989. Κατηγορήθηκε τότε για «διχασμό του κόμματος», έχοντας υποστηρίξει το αίτημα των διαδηλωτών για ταχύτερη δημοκρατική μεταρρύθμιση.

Την τελευταία φορά που εθεάθη δημοσίως ήταν στις 19 Μαΐου του 1989, την παραμονή της επιβολής στρατιωτικού νόμου στο Πεκίνο, όταν έκανε τη μοιραία επίσκεψή του στην Πλατεία Τιενανμέν, για να συζητήσει με τους φοιτητές απεργούς πείνας. Στόχος του Ζάο ήταν ένας ύστατος πολιτικός συμβιβασμός και ήδη είχε εκφράσει την υποστήριξή του για ορισμένα αιτήματα των διαδηλωτών. Ωστόσο, οι αντίπαλοί του, με ηγέτη τον πρωθυπουργό Λι Πενγκ, τον ανέτρεψαν και ο στρατός, υποστηριζόμενος από άρματα μάχης, κατέστειλε τη διαδήλωση στις 3 και 4 Ιουνίου. Εκατοντάδες άτομα σκοτώθηκαν.

Πηγή: BBC