Ο Απ. Τζιτζικώστας στο Indicator.gr: Περιφέρειες και Δήμοι μετεξελίσσονται σε ατμομηχανές της ανάπτυξης

Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και
της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας Απόστολος Τζιτζικώστας, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Indicator.gr και τον Νίκο Κοσμόπουλο, αναφέρεται στον κρίσιμο και καταλυτικό ρόλο της Αυτοδιοίκησης και στον τρόπο με τον οποίον μπορούν οι περιφέρειες και οι δήμοι να μετεξελιχθούν σε ατμομηχανές ανάπτυξης σε όλο τον κόσμο.

Παράλληλα, ερωτηθείς για τον σχεδιασμό να τηρηθούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα προκειμένου να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία με το άνοιγμα των συνόρων που προχώρησε η κυβέρνηση, ο κ. Τζιτζικώστας παρουσίασε μια σειρά δράσεων της περιφέρειας, με βασική αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση, όπως υποστηρίζει, να μην τεθεί στο ελάχιστο σε κίνδυνο η επιτυχής αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης το προηγούμενο διάστημα.

Τέλος, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, εξέφρασε την πεποίθηση πως μπροστά μας έχουμε μία πολύ δύσκολη και κρίσιμη περίοδο και δεσμεύτηκε ότι «όπως δεν αφήσαμε κανέναν συνάνθρωπό μας μόνο του μέσα στην κρίση, έτσι δεν θα αφήσουμε και την οικονομία μας στην τύχη της».

 Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:

Σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις στην Κεντρική Μακεδονία δεν δουν να επανέρχεται άμεσα ο τζίρος τους στα προ πανδημίας επίπεδα, η περιφέρεια εξετάζει το ενδεχόμενο κάποιου είδους παρέμβασης;

Η θέση μου είναι ξεκάθαρη και την εκφράζω από την αρχή της υγειονομικής κρίσης: οι επαγγελματίες, οι επιχειρήσεις και όλοι όσοι θα πληγούν από την κρίση, πρέπει να στηριχθούν με κάθε τρόπο και να μην αισθανθούν στιγμή πως είναι μόνοι τους. Ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στην οικονομία.

Μάλιστα, οι Περιφέρειες συμμετέχουν με κονδύλια του ΕΣΠΑ στις οριζόντιες δράσεις της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αξιοποιεί επίσης, όλα τα μέσα και τις δυνατότητες που διαθέτει με αιχμή το ΕΣΠΑ, όπου αφενός επιταχύνουμε ακόμα περισσότερο τις διαδικασίες, και αφετέρου επικεντρωνόμαστε στις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία.

Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε με αμείωτο ρυθμό όλα τα μεγάλα έργα, τη σύνδεση των αστικών κέντρων της Κεντρικής Μακεδονίας με το δίκτυο φυσικού αερίου, την κατασκευή 35 νέων σχολείων μέσω ΣΔΙΤ, την αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτροφωτισμού σε ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία μέσω ΣΔΙΤ, τη συμμετοχή μας στην ανάπλαση της ΔΕΘ και τη δημιουργία του μεγαλύτερου μητροπολιτικού πάρκου στη βόρεια Ελλάδα στο πρώην Στρατόπεδο Παύλου Μελά, τη χρηματοδότηση των εργασιών συντήρησης και ανάδειξης του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη και άλλων αρχαιολογικών μνημείων, τα έργα αποκατάστασης στο Άγιο Όρος, τα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα στην περιφέρειά μας και φυσικά το έργο που θα αποτελέσει τη νέα ταυτότητα της Θεσσαλονίκης την αξιοποίηση του Παραλιακού Μετώπου της πόλης.

Τέλος, πέρα από τις αναπλάσεις σε όλα τα αστικά κέντρα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, προχωράμε μαζί με το Δήμο Θεσσαλονίκης, σε τρία εμβληματικά έργα μέσα στον αστικό ιστό της πόλης, στην ανάπλαση της Πλατείας Αριστοτέλους, της Λεωφόρου Νίκης και της Πλατείας Διοικητηρίου. Στο δια ταύτα: Μπροστά μας έχουμε μία πολύ δύσκολη και κρίσιμη περίοδο ισχύει όμως στο ακέραιο η δέσμευσή μου ότι όπως δεν αφήσαμε κανέναν συνάνθρωπό μας μόνο του μέσα στην κρίση, έτσι δεν θα αφήσουμε και την οικονομία μας στην τύχη της.

Δεδομένου ότι η χώρα έχει προχωρήσει στο άνοιγμα των συνόρων με στόχο την επανεκκίνηση του τουρισμού, ως περιφέρεια πως σχεδιάζετε να τηρηθούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα προκειμένου να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία;

Πέρα από το γεγονός ότι είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε τα αρμόδια υπουργεία και τους φορείς που πραγματοποιούν ελέγχους με όσα μέσα διαθέτουμε, ήδη καταρτίζουμε με δωρεάν σεμινάρια τηλεκπαίδευσης, καθημερινά για 200 επιχειρηματίες, στελέχη και εργαζόμενους σε όλο το φάσμα των επαγγελμάτων του τουρισμού, που με τη σειρά τους εκπαιδεύουν το σύνολο του προσωπικού τους για τη σωστή εφαρμογή των νέων υγειονομικών πρωτοκόλλων και την προστασία από τον κορωνοϊό.

Ήδη έχουν υποβληθεί περισσότερες από 3.200 αιτήσεις και στόχος μας είναι, μέχρι τις αρχές Ιουλίου, να έχουν καλυφθεί στο σύνολό τους οι ανάγκες. Κοιτάξτε, το έχω πει και θα το επαναλάβω: η τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων είναι η πρώτη, η βασική, η κορυφαία μας μας προτεραιότητα. Με αυτή την θέση, ως αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση, ζήτησα και από τον πρωθυπουργό στην τελευταία συνάντηση μας στην Θεσσαλονίκη να ανοίξει τις πύλες του το αεροδρόμιο «Μακεδονία» δύο εβδομάδες νωρίτερα από ότι αρχικά είχε προβλεφθεί, κάτι που έγινε αποδεκτό.

Προχωρούμε λοιπόν σε άνοιγμα του τουρισμού μας έχοντας «όχημα» την επιτυχή αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης το προηγούμενο διάστημα, την οποία δεν πρέπει να θέσουμε ούτε στο ελάχιστο σε κίνδυνο για να μην έχουμε επικίνδυνα πισωγυρίσματα.

Με ποιο τρόπο θεωρείτε ότι μπορούν να συμβάλλουν στην ταχύτερη ανάκαμψη των οικονομιών οι περιφέρειες και οι δήμοι των χωρών της ΕΕ μετά την πανδημία;

Μια ματιά στο πρόσφατο παρελθόν και στις δύο διαδοχικές κρίσεις που βιώσαμε, αρχικά την οικονομική και τώρα την υγειονομική, μας επιτρέπει να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας. Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι υπήρξαν πυλώνες σταθερότητας και αποτελεσματικότητας. Υλοποιήσαμε σημαντικά έργα υποδομών, όπως νέα σχολεία, νέες πτέρυγες σε νοσοκομεία, αντιπλημμυρικά, περιβαλλοντικά, έργα στον αστικό ιστό, στον πολιτισμό, στον τουρισμό.

Παράλληλα τρέξαμε, πιο γρήγορα από κάθε άλλο φορέα τους ρυθμούς απορρόφησης του ΕΣΠΑ και καταφέραμε να αξιοποιήσουμε πόρους για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, τις νέες θέσεις εργασίας. Λύσαμε θέματα καθημερινότητας, που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής των συμπολιτών μας. Ανταποκριθήκαμε στις κρίσιμες προκλήσεις λειτουργώντας ως ανάχωμα για την κοινωνία, στηρίζοντας τους πιο αδύναμους συνανθρώπους μας. Και όλο το προηγούμενο διάστημα σταθήκαμε στην πράξη, δίπλα στους ανθρώπους που έδωσαν τη μεγάλη υγειονομική μάχη στην πρώτη γραμμή.

Ο κρίσιμος και καταλυτικός ρόλος της Αυτοδιοίκησης γίνεται λοιπόν, ολοένα και πιο ξεκάθαρος. Και πλέον, σε όλο τον κόσμο, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι μετεξελίσσονται σε ατμομηχανές της ανάπτυξης: Με πολιτικές που διαμορφώνονται και υλοποιούνται από κάτω προς τα πάνω. Με σχεδιασμό των έργων και των δράσεων μαζί με τις τοπικές κοινωνίες. Με αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής. Με προτεραιότητα τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι αυτή τη στιγμή σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 30% των δημοσίων δαπανών και το 60% των δημοσίων επενδύσεων, πραγματοποιούνται από τις Περιφέρειες.

Για αυτό και στη χώρα μας, τώρα είναι η ώρα να κάνουμε το επόμενο μεγάλο βήμα, να περάσουμε από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση. Πρόκειται για τη μετάβαση σε ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο βιώσιμης και σταθερής ανάπτυξης για την Ελλάδα του αύριο.

Στην αρχή της υγειονομικής κρίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών ζητούσε την στήριξη της ΕΕ με συγκεκριμένα αιτήματα. Σε ποιο βαθμό ανταποκρίθηκε και τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης;

Να σας πω κάτι επί της αρχής, ως πάγια θέση μου, γιατί θέλω να είμαι ξεκάθαρος: δεν πρέπει να αφήνουμε λάθη, καθυστερήσεις και παραλείψεις της Ευρώπης να ποτίζουν το δέντρο του αντιευρωπαϊσμού. Ακούω βεβαίως, την καλόπιστη κριτική, δεν δέχομαι τις φωνές των άκρων. Τώρα, στο ερώτημα σας: Η Ευρώπη έχει δείξει πως ακόμα και όταν καθυστερεί, έχει τους μηχανισμούς και το πολιτικό αισθητήριο να παίρνει τις σωστές αποφάσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε και τώρα, μετά από μία ομολογουμένως αργή εκκίνηση.

Όμως, τώρα βλέπουμε να μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης σχεδόν όλες οι προτάσεις που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, προτάσεις όπως η δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, η δημιουργία Έκτακτου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Υγείας, η ενίσχυση των κονδυλίων Κοινωνικής Συνοχής και Αγροτικής Οικονομίας, αλλά και η στήριξη του τουρισμού, των μεταφορών, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των ανέργων. Και εξίσου σημαντικό είναι ότι σε όλες τις ανακοινώσεις, τα κείμενα και τις προτάσεις των Ευρωπαϊκών Οργάνων, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Κομισιόν, του Ευρωκοινοβουλίου, αναγνωρίζεται ο σημαντικός ρόλος των Περιφερειών και των Δήμων.

Έχουμε λοιπόν, μπροστά μας μια μεγάλη ευκαιρία, να δουλέψουμε τώρα όλοι μαζί, χτίζοντας σύγχρονες και ανθρώπινες περιφέρειες αλλά και την Ελλάδα της επόμενης δεκαετίας. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση και εδώ, στον τόπο μας, να ενωθούμε όλοι κάτω από το κοινό όραμα για την Κεντρική Μακεδονία του 2030.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, έλαβε μια σειρά πρωτοβουλιών με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ των Περιφερειών και Δήμων της Ευρώπης, όπως με την πλατφόρμα ανταλλαγής δράσεων και πληροφοριών για τον κορωνοϊό. Μετά από δυο ακυρωθείσες ολομέλειες του Ευρωπαϊκού οργάνου του οποίου προεδρεύετε, ποιες είναι οι προσδοκίες σας, από την πρώτη μετά την εκλογή σας, διαδικτυακή ολομέλεια που θα πραγματοποιηθεί στις 29 Ιουνίου – 2 Ιουλίου αλλά και την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Περιφερειών και Πόλεων τον ερχόμενο Οκτώβριο;

Να ξεκινήσω από τη Συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ιουλίου, που είναι η πρώτη μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί όχι μόνο διαδικτυακά, αλλά “υβριδικά”, δηλαδή με συνδυασμό διαδικτυακής και φυσικής παρουσίας στις Βρυξέλλες συγκεκριμένου αριθμού Περιφερειαρχών και Δημάρχων από όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Επίσης, ανάλογα και με τις συνθήκες που θα επικρατούν τον Οκτώβριο, θα λάβουμε τις τελικές αποφάσεις και για τον τρόπο που θα πραγματοποιηθεί η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Περιφερειών και Πόλεων, για την οποία ήδη επεξεργαζόμαστε διάφορα σχέδια.

Κοιτάξτε, παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες της προηγούμενης περιόδου, δεν σταματήσαμε, δεν κάναμε πίσω. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, αλλά και και εγώ προσωπικά ήμασταν δίπλα στις περιφέρειες και τους δήμους, δίπλα στις τοπικές κοινωνίες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης. Καθημερινά συνομιλώ με Περιφερειάρχες και Δημάρχους από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Συζήτησα επίσης για όλα τα μεγάλα ζητήματα με Ευρωπαίους Αξιωματούχους, Επιτρόπους, και Ευρωβουλευτές.

Δημιουργήσαμε παράλληλα την διαδικτυακή πλατφόρμα ανταλλαγής δράσεων και καλών πρακτικών, στην οποία έχουν κοινοποιήσει πληροφορίες περισσότερες από 300 Περιφέρειες και Δήμοι. Και τώρα συνεχίζουμε ακόμα πιο δυναμικά με προτάσεις, θέσεις και δράσεις για όλα τα ζητήματα όπως την ανάκαμψη των τοπικών οικονομιών και κοινωνιών, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, την είσοδο στην ψηφιακή εποχή, τη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης.

Στόχος μας είναι να φέρουμε τα σύγχρονα προβλήματα αλλά και τις σύγχρονες λύσεις που περνάνε μέσα από την Αυτοδιοίκηση, στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.

Που πιστεύετε ότι οφείλεται η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας και τι μπορεί να επιδιώκει η γείτονα χώρα;

Η τουρκική προκλητικότητα δεν είναι κάτι καινούργιο, τα τελευταία χρόνια όμως παρατηρούμε μία σταδιακή κλιμάκωση. Η Τουρκία ξέρετε δεν κάνει κρυφή διπλωματία. Αυτό που θέλει να κάνει το λέει. Συνεπώς με μία τέτοια Τουρκία απέναντι εμείς θα πρέπει να έχουμε πάνω στο τραπέζι τα δύο βασικά μας όπλα.

Το πρώτο και αδιαπραγμάτευτο είναι το Διεθνές Δίκαιο και το δεύτερο η ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα της χώρας. Η Ελλάδα είναι παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, είναι διαχρονικά προσανατολισμένη στην ειρήνη και την πρόοδο. Και πάνω απ’ όλα παραμένουμε ψύχραιμοι απέναντι σε προκλήσεις.

Ταυτόχρονα όμως δεν πρόκειται ποτέ να κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω σε ότι αφορά στα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Η εθνική μας κυριαρχία είναι αδιαπραγμάτευτη και αυτό το γνωρίζουν καλά οι γείτονές μας.

Ποια είναι η άποψή σας για την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στις ΗΠΑ, ενόψει και των προεδρικών εκλογών τον Νοέμβριο;

Είναι μία κατάσταση που δεν μπορεί να ευχαριστεί κανέναν πολίτη και κανέναν πολιτικό ειδικά στο δυτικό κόσμο. Είμαι ωστόσο αισιόδοξος πως πολύ σύντομα η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί. Και σας το λέω όχι προσχηματικά, αλλά μετά λόγου γνώσεως, καθώς όσοι έχουμε ζήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, ξέρουμε πως έχουν ένα πολύ ισχυρό θεσμικό πλαίσιο που πάντα ισορροπεί δύσκολες καταστάσεις σαν αυτή που περιγράψατε.