Μυστική πυρηνική «βοήθεια» ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία

O Αμερικανός υπουργός Ενέργειας, Ρικ Πέρι, ενέκρινε μυστικά έξι άδειες προς εταιρείες να διαθέσουν πυρηνική τεχνολογία, συναφείς υπηρεσίες και τεχνική βοήθεια στη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με έγγραφο το οποίο επικαλείται το Reuters.

Η αποκάλυψη έρχεται καθώς η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει σιωπηρά τη σύναψη μιας πολύ ευρύτερης συμφωνίας για να διατεθεί στο βασίλειο αμερικανική τεχνολογία στο πεδίο της πυρηνικής ενέργειας.

Άλλωστε, η Σαουδική Αραβία επιδιώκει να αποκτήσει τουλάχιστον δύο πυρηνικούς ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς. Εταιρείες από διάφορες χώρες -τις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα, τη Ρωσία- ανταγωνίζονται για το έργο. Ποια ή ποιες θα είναι η ανάδοχη ή οι ανάδοχες αναμένεται να αποκαλυφθεί από το Ριάντ φέτος.

Οι εγκρίσεις που υπέγραψε ο Πέρι (γνωστές ως «Part 810 authorizations») επιτρέπουν σε αμερικανικές εταιρείες να ξεκινήσουν προπαρασκευαστικό έργο ενόψει μιας συμφωνίας, πάντως όχι να διαθέσουν εξοπλισμό προς εγκατάσταση σε εργοστάσιο, εξήγησε πηγή ενήμερη για τις άδειες που έχουν εγκριθεί, υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. Το ότι υπεγράφησαν οι άδειες αποκάλυψε πρώτος ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Daily Beast.

Σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας, οι εταιρείες ήταν εκείνες που ζήτησαν η κυβέρνηση Τραμπ να κρατήσει μυστικές τις εγκρίσεις των αδειών.

Αμερικανοί κοινοβουλευτικοί εκφράζουν έντονες ανησυχίες ότι εάν οι ΗΠΑ μοιραστούν πυρηνική τεχνολογία με τη Σαουδική Αραβία, θα μπορούσαν δυνητικά να πυροδοτήσουν μια κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών στη Μέση Ανατολή.

Ανησυχία Δημοκρατικών για παραβίαση του νόμου

Ο Δημοκρατικός βουλευτής Μπραντ Σέρμαν ζήτησε από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, να δώσει στη δημοσιότητα τα ονόματα των εταιρειών που έλαβαν τις άδειες αυτές ως τα μέσα Απριλίου. Ο Πομπέο απάντησε ότι θα το εξετάσει.

Ο Σέρμαν κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να αποφύγει το Κογκρέσο όσον αφορά τη διάθεση πυρηνικής τεχνολογίας στη Σαουδική Αραβία, ενώ ο Πομπέο αντέτεινε πως η κυβέρνηση εργάζεται για να εξασφαλίσει ότι η όποια συμφωνία για τη μεταφορά πυρηνικής τεχνολογίας δεν θα αυξήσει τον κίνδυνο διάδοσης των πυρηνικών όπλων.

Τον περασμένο μήνα, Δημοκρατικοί βουλευτές κατήγγειλαν πως στελέχη του Λευκού Οίκου αψηφούν τις προειδοποιήσεις πως μπορεί να παραβιάζουν τον νόμο συνεργαζόμενοι με πρώην αξιωματούχους και τον όμιλο IP3 International για να προωθήσουν μια συμφωνία αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με σκοπό την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας. Αγνοείται εάν η IP3 International συγκαταλέγεται στις εταιρείες που έλαβαν άδειες.

Πριν ή μετά τη δολοφονία Κασόγκι;

Οι ανησυχίες στο Κογκρέσο για την πώληση πυρηνικής τεχνολογίας και τη διάθεση τεχνογνωσίας στη Σαουδική Αραβία εντάθηκαν στις αρχές του Οκτωβρίου του 2018, αφού ο Τζαμάλ Κασόγκι, δημοσιογράφος αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ, δολοφονήθηκε μέσα στο προξενείο του βασιλείου στην Κωνσταντινούπολη.

Οι άδειες εγκρίθηκαν μετά τον Νοέμβριο του 2017, ωστόσο δεν γίνεται σαφές στο έγγραφο που είδε το Reuters εάν κάποια από αυτές υπεγράφη μετά τον φόνο του Κασόγκι, ηθικός αυτουργός της οποίας θεωρείται για πολλούς Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Ο ίδιος είχε δηλώσει στο CBS πέρυσι ότι το βασίλειο θα αναπτύξει πυρηνικά όπλα, εάν το πράξει το Ιράν, που το Ριάντ θεωρεί τον βασικό του αντίπαλο στην περιοχή.

Tέλος, το βασίλειο αντιδρά στην αμερικανική αξίωση η όποια πώληση να συνοδεύεται από δύο ρήτρες που θα το εμποδίσουν από το να αποκτήσει υλικό κατάλληλο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων μυστικά: την απαγόρευση του εμπλουτισμού ουρανίου αλλά και της επανεπεξεργασίας αναλωθέντος πυρηνικού καυσίμου.