Μήπως ο Τρίτος Παγκόσμιος έχει ήδη ξεκινήσει; Τι απαντούν ειδικοί

Η Δύση και η Ρωσία βρίσκονται ήδη σε πόλεμο σε όλα τα πεδία, πλην του στρατιωτικού. Ωστόσο, μία κλιμάκωση σε εμπόλεμη κατάσταση είναι αναπόφευκτη;

Ο Τρίτος Παγκόσμιος έχει ήδη ξεκινήσει; Κάποιοι ειδικοί στην ασφάλεια απαντούν πως ναι, ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως είναι απλά ζήτημα χρόνου μέχρι η ρωσική εισβολή να ανάψει τη σπίθα που θα οδηγήσει σε παγκόσμια σύρραξη. Ωστόσο, μία τέτοια εξέλιξη μπορεί ακόμη να αποτραπεί, επισημαίνεται σε άρθρο του skynews.gr.

Με τη βία να μαίνεται σε ολόκληρη την Ουκρανία και τις εντάσεις να αυξάνονται μεταξύ της Μόσχας και των δυτικών συμμάχων, ο κίνδυνος εκδήλωσης γεγονότων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερος.

Και, δεδομένης της προόδου στην τεχνολογία των όπλων – περιλαμβανομένων των πυρηνικών κεφαλών – από το 1945, οι πιθανές συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη δεν θα μπορούσαν να είναι σοβαρότερες.

Καταρχάς, όπως παρατήρησε αυτή την εβδομάδα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο πόλεμος είναι επικίνδυνος και απρόβλεπτος.

Φιλελεύθερες δημοκρατίες και απολυταρχικά καθεστώτα

Το πιο κρίσιμο, επισημαίνει το Skynews, είναι το ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει γίνει το πεδίο μάχης της ευρύτερης διαμάχης μεταξύ των δυτικών, φιλελεύθερων δημοκρατιών και των απολυταρχικών καθεστώτων του κόσμου.

Η απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει στην Ουκρανία έχει ως αφετηρία την επιθυμία του να αντιστρέψει την επέκταση προς ανατολάς της συμμαχίας του ΝΑΤΟ μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και να επαναφέρει την ισορροπία ασφάλειας και επιρροής στην περιοχή σε πιο ευνοϊκό για τη Ρωσία όριο. Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι το αποτέλεσμα των πράξεών του θα μπορούσε να διαμορφώσει τη μοίρα ολόκληρης της Ευρώπης, εκτιμούν οι αναλυτές.

Το στοίχημα δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο. Η εισβολή της Ρωσίας είναι καταστροφική για μια ολόκληρη γενιά Ουκρανών, που μάχονται για την επιβίωσή τους ή αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα τους. Όμως τα ωστικά κύματα της επίθεσης έχουν επίσης βαθιά επίδραση στο διεθνές σύστημα, με τους οικονομικούς, χρηματοοικονομικούς, εμπορικούς, πολιτιστικούς, ταξιδιωτικούς, ειδησεογραφικούς και αθλητικούς δεσμούς μεταξύ Ρωσίας και Δύσης να έχουν διακοπεί.

Οικονομικός και πολιτικός πόλεμος

Ο πρόεδρος Πούτιν περιέγραψε το Σάββατο την απόφαση της Δύσης να επιβάλει κυρώσεις χωρίς προηγούμενο κατά του καθεστώτος του ως «παρόμοια με την κήρυξη πολέμου». Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει, απλώς όχι στο πεδίο της μάχης. Οι δύο πλευρές βρίσκονται εγκλωβισμένες σε έναν οικονομικό και πολιτικό πόλεμο.

Το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι το αν οι δύο πλευρές θα δείξουν αυτοσυγκράτηση και θα έχουν τη βούληση να περιορίσουν την ευρύτερη διαμάχη πριν εξελιχθεί σε πλήρη στρατιωτική σύγκρουση.

Η λεπτή ισορροπία υπογραμμίζει την ευθραυστότητα και το γκρίζο της γραμμής μεταξύ αυτού που συμβατικά θεωρείται ειρήνη και πόλεμος. Πώς θα μπορούσε να ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης; Ποια είναι τα πιθανά σημεία ανάφλεξης που θα οδηγούσαν τον κόσμο σε ένοπλη σύγκρουση;

Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν καταστήσει πολύ σαφές ότι δεν θα στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία για να βοηθήσουν τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να αμυνθούν. Μια τέτοια κίνηση θα συνιστούσε ουσιαστικά κήρυξη πολέμου με τη Ρωσία από τη στιγμή, καθώς οι δύο πλευρές θα άρχιζαν να αλληλοσκοτώνονται σε άμεση μάχη.

Το ίδιο επιχείρημα έχει χρησιμοποιηθεί από τη Δύση για να απορρίψει τις ολοένα και πιο αγωνιώδεις εκκλήσεις του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και της κυβέρνησής του να επιβάλουν ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τον ουρανό της Ουκρανίας.

Το ΝΑΤΟ απάντησε ότι μια τέτοια κίνηση – η οποία αναμφίβολα θα μείωνε την ικανότητα της Ρωσίας να εξαπολύει αεροπορικές επιδρομές εναντίον πόλεων και πόλεων, σώζοντας ζωές αμάχων – θα περιλάμβανε δυτικά πολεμικά αεροσκάφη που θα πολεμήσουν με ρωσικά αεροσκάφη, μια κίνηση που θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει πολύ ευρύτερο πόλεμο.

Αποστολή όπλων και πυρομαχικών

Αντίθετα, μεμονωμένοι σύμμαχοι, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Βρετανίας, αλλά και της προηγουμένως πιο ουδέτερης Γερμανίας, προσπαθούν να εντοπίσουν το όριο μεταξύ άμεσης επέμβασης και πλήρους αδράνειας.

Σε αυτό το πλαίσιο, προτάσσουν την αποστολή όπλων και πυρομαχικών για την ενίσχυση της ικανότητας της Ουκρανίας να αμυνθεί με πυραύλους εδάφους-αέρος, καθώς και πολεμικά αεροσκάφη.

Τι θα συμβεί όμως αν η Μόσχα αποφασίσει να θεωρήσει την κατάρριψη ενός από τα αεροσκάφη της από πύραυλο που χάρισε η Αμερική στους Ουκρανούς, εξίσου επιθετική πράξη από πλευράς ΗΠΑ με μία απευθείας κατάρριψη την εντολή για την οποία θα είχε δώσει η Ουάσιγκτον;

Το αποτέλεσμα θα ήταν ο ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης. Αλλά η εναλλακτική λύση για τους δυτικούς συμμάχους, δηλαδή το να μην πράξουν τίποτα για να υποστηρίξουν στρατιωτικά την Ουκρανία θα καθιστούσε απλά αναπόφευκτη την ήττα της Ουκρανίας.

Στρατιωτική βία ως μέσο επιβολής

Το πλήγμα για το Κίεβο θα ήταν καταστροφικό. Η ρωσική νίκη θα είχε βαθύ αντίκτυπο στην ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και θα άνοιγε την όρεξη άλλων αυταρχικών καθεστώτων -κυρίως της Κίνας- να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική βία για να επιβάλουν τη θέλησή τους σε άλλα έθνη.

Η προοπτική είναι ανατριχιαστική όσο και πολύ πραγματική.

Ο κίνδυνος του λάθους

Άλλος παράγοντας που θα συνέβαλε ώστε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να οδηγήσει στην έκρηξη και σε ευρύτερο πόλεμο είναι ο τυχαίος. Όσο περισσότερο συνεχίζεται η σύγκρουση, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος ένας αδέσποτος ρωσικός πύραυλος να χτυπήσει μία από τις χώρες του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με την Ουκρανία ή να προκαλέσει πλήγμα σε συμμαχικό πολεμικό πλοίο ή αεροσκάφος στην περιοχή.

Οι σύμμαχοι ενίσχυσαν την άμυνά τους κατά μήκος των ανατολικών συνόρων, σε απάντηση στις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει πολύ περισσότερο στρατιωτικό υλικό και προσωπικό στην περιοχή, αυξάνοντας τον κίνδυνο λάθους.

Υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών για την εκτόνωση της έντασης σε περίπτωση που συμβεί κάτι ακούσια. Αλλά δεν είναι εγγυημένο το αποτέλεσμα.

Επίθεση σε κράτος-μέλος

Τέλος, υπάρχει η πιθανότητα λανθασμένου υπολογισμού από τη Ρωσία που θα πυροδοτούσε αλυσίδα γεγονότων και θα οδηγούσε στο ξέσπασμα παγκοσμίου πολέμου.

Κάτι που θα μπορούσε να έχει ήδη συμβεί με την απόφαση του Πούτιν να εισβάλει στην Ουκρανία. Τι θα γινόταν όμως, αν αποφάσιζε να προχωρήσει παραπέρα, να στοχεύσει για παράδειγμα τη Μολδαβία της διπλανής πόρτας ή να δοκιμάσει άμεσα την ενότητα του ΝΑΤΟ επιτιθέμενος απευθείας σε μέλος της συμμαχίας;

Η ικανότητα του κόσμου να απορροφά τέτοιους κραδασμούς χωρίς να διακόπτονται οι εγγυήσεις της ασφάλειας είναι πεπερασμένη και ήδη δοκιμάζεται στο όριο.