Μέσα στο «Terror», το ένα από τα δύο πλοία της «καταραμένης» αποστολής Φράνκλιν

Βρίσκεται σχεδόν δύο αιώνες στον βυθό του Αρκτικού Ωκεανού, αλλά παραμένει σε απίστευτα καλή κατάσταση.

Οι πρώτες εικόνες από το HMS Terror, το ένα από τα δύο πλοία της αποστολής του Βρετανού εξερευνητή Σερ Τζον Φράνκλιν, στο Βορειοδυτικό Πέρασμα του Καναδικού Αρκτικού Αρχιπελάγους, δόθηκαν για πρώτη φορά στη δημοσιότητα, τρία χρόνια μετά την ανεύρεσή του. Κι όπως φαίνεται στις φωτογραφίες, πολλά σημεία του πλοίου παρέμειναν ακριβώς όπως ήταν όταν εγκαταλήφθηκε παγιδευμένο στους πάγους, γύρω στο 1848.

«Αναποδογυρισμένες καρέκλες, θερμόμετρα στον τοίχο, στοίβες πιάτων, δοχεία νυκτός, λεκάνες για πλύσιμο – σε πολλές περιπτώσεις στην σωστή θέση τους» δήλωσε ο Ράιαν Χάρις, μέλος της υποβρύχιας αρχαιολογικής ομάδας Parks Canada, η οποία εξερεύνησε το πλοίο της μοιραίας αποστολής. «Είδαμε μία απίστευτη ποικιλία ευρημάτων…»

Ο Βρετανός εξερευνητής Σερ Τζον Φράνκλιν ξεκίνησε το 1845 για μία αποστολή στην Αρκτική με δύο πλοία: Το «Terror» και το «Erebus». Με τέτοια ονόματα, τα πλοία δεν είχαν και πολλά περιθώρια. Χάθηκαν αμφότερα στην Καναδέζικη πλευρά του Αρκτικού Ωκεανού, όπως και σύσωμη η αποστολή των 129 ανδρών του Φράνκλιν.

Περισσότερες από 30 αποστολές προσπάθησαν να τους βρουν εκείνη την εποχή, χωρίς αποτέλεσμα. Εκτοτε οι πάγοι έλειωσαν στην περιοχή και το μεν Βορειοδυτικό Πέρασμα, για το οποίο είχε τότε ξεκινήσει ο Φράνκλιν, είναι πλέον προσβάσιμο και σε κρουαζιερόπλοια, τα δε πλοία βρέθηκαν αμφότερα στα βάθη του Καναδέζικου Ωκεανού. Χάρη στον συνδυασμό της προφορικής ιστορίας των Ινουίτ – των Εσκιμώων του Καναδά – με την συστηματική έρευνα και την υψηλή τεχνολογία, το «Erebus» ανακαλύφθηκε το 2014 και το «Terror» το 2016.

Η ομάδα Parks Canada προσπαθεί από τότε να ρίξει φως στο τι ακριβώς συνέβη στην «καταραμένη» αποστολή του Φράνκλιν, με την βοήθεια των ευρημάτων στα δύο πλοία.

Η πλήρης εξερεύνηση του « Erebus» ολοκληρώθηκε το 2017. Η κακοκαιρία που επικράτησε στον Καναδά το 2018 άφησε λίγα περιθώρια για την εξερεύνηση του «Terror», αλλά φέτος ο καιρός δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερος.

Ο Ράιαν Χάρις κατάφερε να πιλοτάρει μία κάμερα τηλεχειρισμού μέσα από ένα φινιστρίνι και οι εικόνες τον άφησαν άφωνο.

«Ολες οι πόρτες στις καμπίνες των αξιωματικών είναι ανοιχτές. Είδαμε τα πάντα. Τα κρεβάτια, τα ράφια, τα προσωπικά αντικείμενα, τα επιστημονικά όργανα και πολλά, πάρα πολλά συρτάρια» δήλωσε ο Χάρις. «Μπορεί κανείς να φανταστεί τα όσα συνέβαιναν όταν αυτές οι καμπίνες, οι διάδρομοι και οι χώροι συγκέντρωσης ήταν γεμάτοι άνδρες. Νιώθεις λες και παραβιάζεις τον προσωπικό χώρο τους…»

Το πλοίο παραμένει τόσο άθικτο, που η κάμερα κατάφερε να επισκεφτεί το 90% του χώρου του.

Η μόνη πόρτα που βρέθηκε κλειδωμένη ήταν του καπετάνιου, Φράνσις Κρόζιερ, γεγονός το οποίο εξάπτει σε πολύ μεγάλο βαθμό την περιέργεια των ερευνητών.

«Ακόμα πιό ενδιαφέροντα είναι όλα αυτά τα ντουλάπια και τα συρτάρια, τα οποία είναι πολύ πιθανό να περιέχουν ημερολόγια και χάρτες» δήλωσε ο Χάρις. «Ολα αυτά τα χαρτιά, που διατηρούνται χάρη στο παγωμένο νερό, μπορεί να ρίξουν φως στο μυστήριο της αποστολής Φράνκλιν.»

Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Terror είναι κι αυτή ένα μυστήριο.

«Φαίνεται λες και το πλοίο ήταν απολύτως λειτουργικό και εγκαταλείφθηκε ξαφνικά. Ολες οι πόρτες ήταν ανοιχτές, λές και κάποιος τσέκαρε αν είχε απομείνει κανείς μέσα στο πλοίο πριν βυθιστεί…»

Τα ευρήματα του «Terror» θα ανασυρθούν αφού ολοκληρωθεί η χαρτογράφηση του πλοίου και αναλυθούν εκατοντάδες ώρες βίντεο.

Από το άλλο πλοίο της αποστολής, το «Erebus» έχουν ανασυρθεί διάφορα ευρήματα, 65 από τα οποία εκτείθενται σε Μουσεία. Η Βρετανία έχει παραχωρήσει τα δύο πλοία της αποστολής Φράνκλιν στον Καναδά.