Με το βλέμμα στον προϋπολογισμό – Πώς θα σηκώσουμε το βάρος της επαναφοράς;

Αποκτάς δύναμη προχωρώντας  έλεγε ο Βιργίλιος, Λατίνος ποιητής. Έτσι και η επανάκτηση της οικονομικής δραστηριότητας θα επιτευχθεί σε βάθος χρόνου αρκεί τα βήματα να είναι προς τα μπροστά.  Ο στόχος για το 2021 σύμφωνα με το προσχέδιο προϋπολογισμού, υπολογίζεται σε 4,5% (σενάριο βάσης) έναντι του  -8,2% που υπολογίζεται το 2020 .

Γράφει η *Δάφνη Γρηγοριάδη

Εκτός από το βασικό σενάριο υπάρχει και τελική πρόβλεψη, με το προσχέδιο προϋπολογισμού  να ανεβάζει τον πήχη της  ανάπτυξης στο 7,5%  αν  εισρεύσουν στην οικονομία  οι  πρώτοι πόροι του ταμείου ανάκαμψης.  Το μεγάλο στοίχημα είναι αν η ρευστότητα που θα λάβουμε από το ταμείο, θα προλάβει να αποτυπωθεί στην πραγματική οικονομία ώστε να επιτευχθεί η γρηγορότερη ανάταση της οικονομίας, μιας και είναι γνωστό ότι τα οφέλη των επενδύσεων δεν φαίνονται αμέσως αλλά στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Παράλληλα, το δεύτερο κύμα έξαρσης της πανδημίας και η ενδεχόμενη εφαρμογή νέων μέτρων ή η επαναφορά σκληρότερων όμοιων  με αυτά του Μαρτίου -όπως ήδη έχει αρχίσει να συμβαίνει σε κάποιες χώρες της Ευρώπης- αυξάνει την  οικονομική αβεβαιότητα.

Στο προσχέδιο προϋπολογισμού προβλέπεται αύξηση  των φορολογικών εσόδων  το 2021. Το κράτος αναμένει αυξημένα έσοδα καθώς οι πληρωμές που έχουν αυτή την στιγμή ανασταλεί εξαιτίας της πανδημίας , θα καταβληθούν στο κράτος του χρόνου. Το μεγάλο στοίχημα εδώ είναι αν οι πολίτες αλλά και οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις συσσωρευμένες τους υποχρεώσεις όταν έρθει η ώρα.  Εύλογα θα έλεγε κανείς πως φέτος εξαιτίας των φορ ελαφρύνσεων και  των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών οι πολίτες θα έχουν κίνητρο του χρόνου να αποπληρώσουν ομαλά της οφειλές τους. Έρευνες δείχνουν ότι όταν οι φόροι μειώνονται, τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται όμως αυτό συμβαίνει σε συνθήκες κανονικότητας. Υπό την τωρινή κατάσταση, το πιθανότερο είναι ότι αν υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα στην άκρη, δεν θα χρησιμοποιηθούν όλα για την άμεση αποπληρωμή των οφειλών αλλά μέρος τους θα αποταμιευτεί υπό τον φόβο έκτακτης ανάγκης. Η πορεία της πανδημίας θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη αυτή. Αυτή την στιγμή πάντως, η αποταμίευση αυξάνεται όμως έχει παρατηρηθεί αλλαγή στις τραπεζικές κινήσεις. Έχει αυξηθεί η μεταφορά χρημάτων από προθεσμιακούς λογαριασμούς  σε όψεως όπου δηλαδή η ρευστοποίηση είναι άμεση. Αυτό σημαίνει ότι η αβεβαιότητα  των πολιτών ακόμη είναι ενισχυμένη. Ελπίδα στο σενάριο του προσχέδιου του προϋπολογισμού για αύξηση των εσόδων πέρα από την λήξη του μέτρου αναστολής πληρωμών, δίνει η προσέλκυση επενδύσεων η οποία κατ’επέκταση θα οδηγήσει στην τόνωση των κρατικών ταμείων.

Ένας άλλος στόχος, είναι η ενίσχυση της διαχρονικά αναιμικής κατανάλωσης μέσω της ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος. Οι μειώσεις φόρων θα αυξήσουν την διαθέσιμη ρευστότητα των πολιτών όμως σε χαμηλό βαθμό καθώς και οι συγκεκριμένες ελαφρύνσεις είναι μικρές. Η αισθητή τόνωση της κατανάλωσης θα επιτευχθεί στην οικονομία όταν δημιουργηθούν νέες επιχειρήσεις , όταν μειωθεί αρκετά η ανεργία και όταν αυξηθούν οι μισθοί δηλαδή στον μέσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα.  Για αυτόν τον λόγο, πρέπει να επισημάνουμε σε αυτό το σημείο την σημαντικότητα – κρισιμότητα των χρημάτων  από το   ταμείο ανάκαμψης που πρόκειται να εισρεύσουν στην χώρα μας. Δεν υπάρχουν περιθώρια για λάθος κατανομή των κονδυλίων, η χρηματοδότηση πρέπει να κατευθυνθεί σε έργα τα οποία θα αποφέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη με υψηλή προστιθέμενη αξία.

Οι προκλήσεις θα συνεχιστούν και για τον τραπεζικό κλάδο καθώς τα πιστωτικά ιδρύματα αναμένουν αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και πτώση του τζίρου τους. Για αυτούς τους λόγους, οι τράπεζες πρόκειται να αναλάβουν πρωτοβουλίες ώστε αν αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις. Εξετάζουν το ενδεχόμενο παράτασης αποπληρωμής των δανειακών δόσεων για όσες επιχειρήσεις ή φυσικά πρόσωπα επλήγησαν από την πανδημία. Για παράδειγμα, η δανειακή δόση του 2020 που αναβλήθηκε για το 2021,  να μην καταβληθεί ολόκληρη το 2021 αλλά η μίση και η υπόλοιπη το 2022. Αυτή η ρύθμιση, βρίσκεται προ των πυλών και αναδεικνύει το γεγονός ότι οι τράπεζες ανησυχούν πως θα είναι δύσκολη η αποπληρωμή των  συσσωρευμένων υποχρεώσεων.

*Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι οικονομική αναλύτρια

Ακολουθήστε το The Indicator στο Google news

Σχετικά Νέα