Διπλωματικός πυρετός στη Γενεύη με φόντο την Μέση Ανατολή

Η διεθνής κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση στη Μέση Ανατολή, καθώς η ένταση ανάμεσα στο Ιράν και το Ισραήλ έχει μετατραπεί σε επικίνδυνη κλιμάκωση με παγκόσμιες προεκτάσεις. Την ίδια στιγμή, η διπλωματία προσπαθεί να αρθρώσει αντίλογο στις πολεμικές κραυγές, με επίκεντρο τη Γενεύη, όπου Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών συναντώνται σήμερα με τον Ιρανό ομόλογό τους, Αμπάς Αραγτσί.

Παράλληλα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται έτοιμος να εγκρίνει στρατιωτική εμπλοκή, σε περίπτωση που αποτύχουν οι διπλωματικές προσπάθειες. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στην ήδη αποσταθεροποιημένη περιοχή.

Η πιο αιματηρή στιγμή ήρθε με την επίθεση σε νοσοκομείο στην πόλη Μπερσεβά. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, προειδοποίησε πως το Ιράν θα “πληρώσει βαρύ τίμημα”. Αντίθετα, η ιρανική πλευρά υποστηρίζει πως στόχος της ήταν στρατιωτικό κέντρο πληροφοριών, επιμένοντας ότι δεν επεδίωξε πλήγματα σε αμάχους.

Διπλωματία υπό πίεση – Συνάντηση κορυφής στη Γενεύη

Σε μια προσπάθεια αποτροπής πλήρους πολέμου, κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συναντώνται σήμερα με τον Ιρανό ΥΠΕΞ στη Γενεύη. Στη συνάντηση συμμετέχουν ο Γάλλος Ζαν-Νοέλ Μπαρό, ο Γερμανός Γιόχαν Βάντεφουλ, ο Βρετανός Ντέιβιντ Λάμι, καθώς και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Κάγια Κάλας. Στόχος τους είναι η επανεκκίνηση της διπλωματίας γύρω από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και η αποφυγή στρατιωτικής κλιμάκωσης.

Ο Ντέιβιντ Λάμι τόνισε από την Ουάσιγκτον ότι “υπάρχει ένα παράθυρο δύο εβδομάδων για διπλωματική λύση”, προειδοποιώντας ότι ο χρόνος στερεύει.

Ο  Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται έτοιμος να δώσει το “πράσινο φως” για επιθέσεις σε υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν – όπως εκείνη στο Φόρντο – χρησιμοποιώντας βόμβες διάτρησης σκυροδέματος. Η Wall Street Journal αποκάλυψε ότι τα επιχειρησιακά σχέδια είναι έτοιμα και αναμένουν μόνο την τελική απόφαση του Τραμπ, εφόσον η Τεχεράνη δεν κάνει πίσω.

Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε ότι το Ιράν απέχει “μερικές εβδομάδες” από την απόκτηση πυρηνικής βόμβας, προκαλώντας έντονη ανησυχία στην Ουάσινγκτον.

Η πιθανότητα αμερικανικής εμπλοκής χαιρετίστηκε από τον Νετανιάχου, προκαλώντας όμως αντιδράσεις από την Ρωσία, στενή σύμμαχο του Ιράν. Η Μόσχα χαρακτήρισε την εξέλιξη “εξαιρετικά επικίνδυνη”, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο μιας περιφερειακής ανάφλεξης με διεθνείς συνέπειες.

Στο ίδιο πλαίσιο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδριάζει εκ νέου σήμερα, ύστερα από αίτημα του Ιράν, το οποίο υποστηρίζουν η Ρωσία, η Κίνα και το Πακιστάν.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί δηλώνει στην ιρανική κρατική τηλεόραση ότι η Τεχεράνη δεν θα διεξάγει συνομιλίες «με κανένα μέρος» μέχρι το Ισραήλ να σταματήσει να πλήττει την Ισλαμική Δημοκρατία.

Ισχυρίζεται επίσης ότι οι ΗΠΑ θέλουν να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να συζητήσουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αλλά ότι η Τεχεράνη απέρριψε το αίτημα.

«Δεν υπάρχει χώρος για διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ μέχρι να σταματήσει η ισραηλινή επιθετικότητα», λέει, κατηγορώντας τις ΗΠΑ ότι είναι «εταίρος του ισραηλινού εγκλήματος κατά του Ιράν».

Το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο στο 60%, ξεπερνώντας κατά πολύ το όριο του 3,67% που προβλέπει η συμφωνία του 2015, την οποία ο Τραμπ ακύρωσε κατά την πρώτη του προεδρική θητεία. Αν και δεν έχει φτάσει το 90% που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικής κεφαλής, η πρόοδος είναι ανησυχητική.

Το Ισραήλ, από την πλευρά του, διατηρεί στρατηγική αβεβαιότητα, χωρίς να επιβεβαιώνει ή να διαψεύδει επίσημα την κατοχή πυρηνικών όπλων. Ωστόσο, το Διεθνές Ινστιτούτο SIPRI εκτιμά ότι η χώρα διαθέτει περίπου 90 πυρηνικές κεφαλές, γεγονός που εντείνει τις ανησυχίες για μια μετωπική σύγκρουση με ανεξέλεγκτες συνέπειες.