«Κατήφεια» στην Εαρινή Σύνοδο ΔΝΤ-Παγκόσμιας Τράπεζας

Υπό άλλες συνθήκες η τακτική συνεδρίαση των δύο κορυφαίων, ίσως, οικονομικών θεσμών θα ήταν υπόθεση ρουτίνας. Αλλά σήμερα οι συνθήκες είναι πολύ ιδιαίτερες και σίγουρα όχι καθησυχαστικές σε μία εποχή που ο «πόλεμος των δασμών» κορυφώνεται, ο Λευκός Οίκος φαίνεται να επιβουλεύεται την ανεξαρτησία της αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (Fed) και η ανησυχία για διεθνή ύφεση εντείνεται. Και αυτό, ενώ ακόμη δεν έχουν ξεπεραστεί οι συνέπειες παλαιοτέρων κρίσεων, τις οποίες οι «πλούσιοι και ισχυροί» του πλανήτη προσπαθούν να αντιμετωπίσουν κόβοντας χρήμα και αυξάνοντας το δημόσιο χρέος.

Είναι σαφές ότι στη σύνοδο της Ουάσινγκτον ο φόβος για πιθανή κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου επισκιάζει ακόμα και τις ανησυχίες για ελλιπή χρηματοδότηση της βοήθειας προς την Ουκρανία ή της πράσινης μετάβασης στην οικονομία. Όλοι ελπίζουν να δώσει εξηγήσεις και διευκρινίσεις ο νέος υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος από τη μία πλευρά προειδοποιεί τους Κινέζους ότι οι εμπορικοί δασμοί «δεν είναι αστείο», αλλά από την άλλη πλευρά ευαγγελίζεται μία «μεγάλη συμφωνία με την Κίνα».

«Διόρθωση», αλλά όχι «ύφεση»;

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται επίσης η εναρκτήρια ομιλία της επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), Κρισταλίνα Γκεοργίεβα, αλλά κυρίως η εαρινή πρόγνωση του Ταμείου για τη διεθνή οικονομία, που θα ανακοινωθεί την Τρίτη. Σε πρόσφατες δηλώσεις στην Ουάσιγκτον η Γκεοργκίεβα διαβεβαίωνε ότι «οι νέες προγνώσεις μας εμπεριέχουν σημαντικές διορθώσεις», αλλά «δεν προβλέπουν ύφεση». Την ίδια στιγμή ωστόσο, έκανε λόγο για «αυξανόμενη νευρικότητα» στις διεθνείς αγορές και προειδοποιούσε ότι ο εντεινόμενος εμπορικός πόλεμος «κλονίζει την εμπιστοσύνη στο διεθνές οικονομικό σύστημα».

Εν κατακλείδι οι δηλώσεις της Κρισταλίνα Γκεοργίεβα μάλλον προκάλεσαν, παρά απάντησαν κρίσιμα ερωτήματα. Σημειώνεται ότι την περασμένη εβδομάδα και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ έκανε λόγο για «εξαιρετικά υψηλή αβεβαιότητα», κάτι που ωστόσο δεν την εμπόδισε να ανακοινώσει μία ακόμα μείωση επιτοκίων, την έβδομη κατά σειρά από τα μέσα του 2024.

Η οπτική γωνία των Ευρωπαίων
Οι Ευρωπαίοι φοβούνται κυρίως δύο σενάρια. Το πρώτο είναι ότι μία κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου θα πυροδοτήσει νέα έκρηξη του πληθωρισμού διεθνώς, ανατρέποντας εκ νέου την πολιτική μείωσης των επιτοκίων που ακολουθούν πλέον οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες.

Το δεύτερο ανησυχητικό σενάριο είναι ότι οι πειραματισμοί του Ντόναλντ Τραμπ με τους δασμούς -και όχι μόνο- θα μπορούσαν να προκαλέσουν οικονομική κρίση στις ΗΠΑ που αργά ή γρήγορα θα αρχίσει να εξάγεται στην Ευρώπη, ανακινώντας μνήμες από την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008.

Ήδη σήμερα η γερμανική οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt εκτιμά ότι οι επενδυτές έχουν αρχίσει να «προεξοφλούν» μελλοντικούς κινδύνους στις ΗΠΑ, πιέζοντας για αυξημένες αποδόσεις σε αμερικανικά ομόλογα. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις Τραμπ περί εμπορικών δασμών, έγιναν «σκόνη» στη Wall Street πέντε τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε δύο ημέρες. Ποσό που ισοδυναμεί με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της Γερμανίας μέσα σε έναν χρόνο.