Ιράν: Η επόμενη μέρα μετά το θάνατο του προέδρου Ραΐσι

Ταράζει τα νερά στην πολιτική ζωή του Ιράν, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής η είδηση του θανάτου του προέδρου της χώρας, Εμπραχίμ Ραΐσι μετά τη συντριβή του ελικοπτέρου στο οποίο μετέβαινε το απόγευμα της Κυριακής.

Σε ανάλυση του ο Guardian αναφέρει πως ο θάνατος του Ραΐσι αναμένεται να επιτείνει την αίσθηση “πολιτικής μετάβασης” που διανύει η χώρα, με απρόβλεπτα στην παρούσα φάση αποτελέσματα. Όπως υπενθυμίζει το βρετανικό μέσο ενημέρωσης, στις πρόσφατες εκλογές της 1ης Μαρτίου εξελέγη ένα νέο σκληροπυρηνικό κοινοβούλιο, με τη συμμετοχή ωστόσο του εκλογικού σώματος σε εθνικό επίπεδο να καταγράφει ιστορικά χαμηλά ποσοστά. Το 41% αποτελεί αρνητικό ρεκόρ για το Ιράν, ενώ χαρακτηριστικό είναι πως σε ορισμένες περιφέρειες ψήφισε μόλις το 10% του εκλογικού σώματος.

Οι εκλογές σήμαναν την ολοκληρωτική ήττα μεταρρυθμιστών και μετριοπαθών πολιτικών για πρώτη φορά μετά το 1979, με το νέο κοινοβούλιο να βρίσκεται πλέον “διχασμένο” ανάμεσα στους παραδοσιακούς σκληροπυρηνικούς και μια υπερσυντηρητική ομάδα γνωστής ως Paydari ή Μέτωπο Σταθερότητας.

Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν την πολιτική ζωή του Ιράν σε αχαρτογράφητα νερά.

Κατά τον Guardian, η αναστάτωση αυτή είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Έρχεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας και αναταραχών σε διεθνές επίπεδο, με το Ιράν να αντιμετωπίζει προκλήσεις σε πολλαπλά μέτωπα. Από τη μία οι πιέσεις σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι τεταμένες σχέσεις με τη Δύση και ιδιαίτερα με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, αλλά και κόντρες με άλλα κράτη της Μέσης Ανατολής και μια δεινή κατάσταση της οικονομίας στο εσωτερικό της χώρας.

Η αίσθηση αστάθειας ενισχύεται και από το θάνατο και του υπουργού Εξωτερικών Χουσεΐν Αμιραμπντολαχιάν. Πιθανότερος διάδοχος του είναι ο Αλί Μπαγκερί, πρόσωπο που όμως δε συγκεντρώνει την εύνοια των σκληροπυρηνικών της χώρας που μπορεί να τον θεωρήσουν “πρόθυμο” να διαπραγματευτεί με τη Δύση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι το Ιράν πρέπει να βρει νέο πρόεδρο εντός 50 ημερών, χρονικό διάστημα που κρίνεται αρκετά μικρό. Σύμφωνα με το σύστημα διαδοχής της χώρας, την εξουσία αναλαμβάνει ο πρώτος αντιπρόεδρος – επί του παρόντος ο Μοχάμεντ Μοχμπέρ.

Λίγοι όμως θεωρούν τον Μοχμπέρ, έναν τραπεζίτη και πρώην αναπληρωτή κυβερνήτη της επαρχίας Khuzestan, κατάλληλο για τη θέση.

Η άμεση πρόκληση για οποιονδήποτε νέο ηγέτη θα είναι να ελέγξει όχι μόνο τις εσωτερικές διαφωνίες, αλλά και τις απαιτήσεις των φατριών εντός της χώρας, να ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή με τη Δύση και να πλησιάσει περισσότερο τη Ρωσία και την Κίνα.