Η Τουρκία ετοιμάζει νέο κρεσέντο διεκδικήσεων και προκλήσεων

 Τι και αν η οικονομία της αγκομαχά και πάλι, με τα σενάρια για προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να «φουντώνουν» το τελευταίο διάστημα; Τι και αν η διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού εντός των τειχών της κρίνεται επιεικώς απαράδεκτη, με τραγικές συνέπειες για τον πληθυσμό της χώρας  αλλά και για το προφίλ του κατά άλλα «άτρωτου» Ταγίπ Ερντογάν; Η Τουρκία παρά τα εν λόγω βαρίδια, δεν πτοείται διόλου, αλλά δείχνει έτοιμη να επανακάμψει στην γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου, ξεδιπλώνοντας ξανά και ενδεχομένως με πιο εμφατικό τρόπο το νέο-οθωμανικό δόγμα της.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Το καθεστώς Ερντογάν γνωρίζει άριστα, ή τουλάχιστον αυτό έχει δείξει η πρόσφατη ιστορία, να εξωτερικεύει την όποια εσωτερική κρίση, χρησιμοποιώντας «σταθερούς» εχθρούς, όπως η Ελλάδα, ενίοτε η Ευρώπη και συνολικά η Δύση, τοποθετώντας την Τουρκία σε ρόλο θύματος, το οποίο διεκδικεί τα δίκαια – συμφέροντά του.  Η Τουρκία, όμως δεν ενεργεί στη γεωπολιτική σκακιέρα, κυρίως στην Ανατολική Μεσόγειο και δη στον ευρύτερο χώρο του Αιγαίου, με βάση το θυμικό και τις εκάστοτε  συνθήκες που διαμορφώνονται στο εσωτερικό της.

Ενεργεί με βάση συγκεκριμένους άξονες και κατευθύνσεις και με μια παγιωμένη στρατηγική αναφορικά με το γεωπολιτικό της status. Επιθυμεί να καταστεί πρωταγωνίστρια στην Ανατολική Μεσόγειο, να εδραιωθεί ως περιφερειακή δύναμη, και να αναπτύξει πλήρως το νέο-οθωμανικό δόγμα το οποίο «προσκυνά» το καθεστώς Ερντογάν , αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας στο Αιγαίο, όπως επίσης και τις διεθνείς συμφωνίες που επικυρώνουν αυτή. Σταθερά για την Άγκυρα αποτελεί και η διαρκής αμφισβήτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και της υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ ως γνωστόν στο γεωπολιτικό παιχνίδι της, προκειμένου να διαταράξει τις ισορροπίες στη Ανατολική Μεσόγειο, βρίσκεται εδώ και καιρό η Λιβύη.

Η Τουρκία παρά τις όποιες δυσκολίες φρέναραν προσωρινώς τα μεγαλεπίβολα γεωπολιτικά της σχέδια, επανέρχεται δριμύτερη στο πεδίο των προκλήσεων και διεκδικήσεων. Και αυτό ασφαλώς δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν, πόσο μάλλον τις ηγεσίες Ελλάδας και Κύπρου, που έχουν διαμορφώσει συγκεκριμένη άποψη για την μεθοδολογία και τη λογική που διέπει τις κινήσεις της Άγκυρας στον χάρτη της εξωτερικής πολιτικής.

Κυπριακή ΑΟΖ: Η ExxonMobil αδρανεί, η Τουρκία επιστρέφει

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε τις προηγούμενες ημέρες το σύνθημα για επιστροφή στη… δράση. Η Κύπρος και δη το γεωπολιτικό παιχνίδι που βρίσκεται σε εξέλιξη με τις γεωτρήσεις και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, βρίσκεται σε πρώτο πλάνο για την Άγκυρα.

Θέλοντας να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι παρατηρείται μια σημαντική κάμψη- ελέω πετρελαϊκής κρίσης και κορωνοϊού- στη δραστηριότητα των πετρελαϊκών κολοσσών που έχουν συνάψει συμφωνία με την Κυπριακή Δημοκρατία για γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της τελευταίας, η Άγκυρα επέδειξε άμεσα αντανακλαστικά.

Μόλις λίγα 24ώρα μετά την απόφαση του αμερικανικού πετρελαϊκού κολοσσού ExxonMobil να «παγώσει» τη δραστηριότητά της στην Κύπρο ως το Σεπτέμβριο του 2021, η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα στείλει το Yavuz για έρευνες εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Πρόκειται για τα θαλάσσια οικόπεδα 6 και 7 που δεν σχετίζονται με την ExxonMobil αλλά έχουν αδειοδοτηθεί στις ευρωπαϊκές εταιρίες Eni και Total. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η Τουρκία θα επιχειρήσει να μετρήσει αντιδράσεις, θέτοντας εκ νέου και με το γνωστό επιθετικό ύφος τις αιτιάσεις της που έχουν ως βασική συνισταμένη το εξής: τη συνεκμετάλλευση με την Κυπριακή Δημοκρατία των πλούσιων φυσικών κοιτασμάτων που αποδεδειγμένα εδράζονται στην κυπριακή ΑΟΖ.

Το τουρκικό «εργαλείο» των προσφυγικών ροών

Οι αυξητικές τάσεις που παρατηρούνται στις προωθήσεις μεταναστών από τα παράλια της Μικράς Ασίας στα ελληνικά νησιά, το τελευταίο διάστημα, είναι εξόχως ανησυχητικό φαινόμενο. Η Τουρκία χρησιμοποιεί καλά και διαχρονικά το «εργαλείο» των προσφύγων και μεταναστών και ενδεχομένως να το πράξει και πάλι τόσο στα νησιά του Αιγαίου όσο βεβαίως και στον Έβρο. Στην πρώτη πράξη του ιδιόμορφου «πολέμου» στον Έβρο, η χώρα μας έδειξε άμεσα αντανακλαστικά και αδρανοποίησε εν πολλοίς τις επιδιώξεις της Άγκυρας. Αναμένεται ωστόσο και δεύτερος γύρος, κάτι για το οποίο ασφαλώς είναι ή θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη η Αθήνα.

O τρίτος άξονας στον οποίο κινείται ήδη ενεργά η Τουρκία και αναμφίβολα είναι άρρηκτα συνυφασμένος με τις επιδιώξεις της στη Ανατολική Μεσόγειο, αφορά στη Λιβύη. Η Άγκυρα εντείνει τον στρατιωτικό εξοπλισμό της παράταξης Σάρατζ , ενώ το ίδιο δυναμικά αναμένεται να κινηθεί σε διπλωματικό επίπεδο, την ώρα που ισχυρές δυνάμεις με γεωπολιτικό συμφέρον στην περιοχή, όπως για παράδειγμα η Γαλλία, είναι απασχολημένες με την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.