Η Τουρκία δεν πτοείται από τη διεθνή κατακραυγή για το Κυπριακό

Αν επρόκειτο για άλλη χώρα, τότε ο καταιγισμός καταδικαστικών δηλώσεων και παρεμβάσεων από τη διεθνή κοινότητα, θα αποτελούσε ρεαλιστικό και εν δυνάμει παράγοντα ανάσχεσης και… συμμόρφωσης. Στην περίπτωση, όμως, της Τουρκίας, η οποία αδιαφορεί και ενίοτε χλευάζει κυρίως τη Δύση, δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο. Τι και αν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, μεγάλες δυνάμεις όπως επί παραδείγματι οι ΗΠΑ, «επιτέθηκαν» διπλωματικά στην Άγκυρα και την προειδοποίησαν να αλλάξει στάση στο Κυπριακό, μετά τα όσα παράνομα έπραξε και υποσχέθηκε στα Κατεχόμενα ο Ταγίπ Ερντογάν; Το αυτί της Τουρκίας δεν ίδρωσε, αντιθέτως με περίσσεια θρασύτητα απάντησε στους διεθνείς φορείς, αποκαλώντας τους… ακατάλληλους, για να της κάνουν υποδείξεις επί του Κυπριακού.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Μιλώντας τη γλώσσα του πολιτικού ρεαλισμού και ακολουθώντας τα διπλωματικά εγχειρίδια-πρωτόκολλα, Αθήνα και Λευκωσία συντόνισαν τις ενέργειές τους, προκειμένου να πετύχουν την αναφανδόν καταδίκη της Τουρκίας από τη διεθνή κοινότητα. Ορθώς το έπραξαν και τελικώς έφεραν εις πέρας τον αντικειμενικό τους σκοπό. Ομιλούμε, όμως, για την Τουρκία, που ειδικεύεται στο να σκίζει κάθε νόρμα διεθνούς δικαίου και να χρησιμοποιεί τη δική της ξεχωριστή διπλωματική ρητορική, που αντιβαίνει πολλές φορές κάθε ευρωπαϊκή και δυτική λογική. Έτσι και στην περίπτωση του Κυπριακού και των ενεργειών στα Βαρώσια, η Τουρκία όχι μόνο δεν ταρακουνήθηκε, πόσω μάλλον «έκατσε στα αβγά της», μετά τη διεθνή κατακραυγή, αλλά αντιθέτως πέρασε στην αντεπίθεση.

Με μια άκρως επιθετική «γλώσσα», απάντησε σε ισχυρό ύφος τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (η ιστορία έχει δείξει ότι δεν δυσκολεύεται να το πράξει), όσο και στο Συμβούλιο της Ασφαλείας και στους ισχυρούς του πλανήτη. Είναι πρόδηλο ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να πειθαρχήσει, φοβούμενοι μόνον λεκτικές προειδοποιήσεις και «απειλές». Ενδεχομένως αυτό να γίνει πράξη και τότε θα έχουν νόημα και όλες οι διπλωματικές ενέργειες του δίπολου Αθήνας-Λευκωσίας, όταν οι αποφάσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, παλαιά και νέα, εφαρμοστούν χωρίς την παραμικρή απόκλιση, διακόπτοντας πλήρως τους σχεδιασμούς του Ταγίπ Ερντογάν.

Δεν φοβάται τον Μπορέλ…

Άλλωστε, από λεκτικές καταδίκες, «κίτρινες κάρτες» και προειδοποιήσεις προς την Άγκυρα έχουμε χορτάσει. Επουδενί πρέπει αυτές να λογίζονται ως διπλωματικές νίκες, τη στιγμή που δεν συνοδεύονται από τις ανάλογες κυρώσεις και κυρίως δεν συνιστούν-ορθώνουν ισχυρά προσκόμματα προς τον τουρκικό αναθεωρητισμό. Εξάλλου δεν πρέπει να μας «αποπλανά» η ομόθυμη και απερίφραστη καταδίκη της Ε.Ε, δια στόματος του ύπατου εκπροσώπου Ζοζέπ Μπορέλ, των τουρκικών ενεργειών στα Κατεχόμενα. Πρόκειται για τον γνωστό και μη εξαιρετέο Μπορέλ, ο οποίος πριν από μερικούς μήνες επαινούσε την Τουρκία για τη στάση συμμόρφωσης που επέδειξε, υπερθεματίζοντας, μάλιστα, τη θετική ατζέντα ανάμεσα σε Ευρώπη και Τουρκία. Το ίδιο πρόσωπο είναι, ο ίδιος φορέας που τα έβλεπε όλα ρόδινα, στη συμπεριφορά και στις πράξεις του Σουλτάνου και τώρα προειδοποιεί-όπως το έχει κάνει στο παρελθόν- την Τουρκία, ότι αν δεν αλλάξει ρότα στο Κυπριακό, τότε η Ευρώπη θα την τιμωρήσει. Η Άγκυρα, βεβαίως, έχει πολλάκις ακούσει τέτοιου είδους απειλές, οι οποίες ουδέποτε μετουσιώθηκαν σε κυρώσεις, είτε οικονομικές είτε άλλου τύπου.

Ουδείς, πόσω μάλλον Αθήνα και Λευκωσία, που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις διεργασίες εντός της Ε.Ε., πρέπει να ξεχνάει τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η Γερμανία-και θα πράττει στο κοντινό μέλλον (τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο), στο μπλοκάρισμα κάθε επιβολής ποινής-κύρωσης προς την Τουρκία. Το Βερολίνο, που έχει αποδείξει πως επιβάλλει τα «θέλω» του και λειτουργεί ως «ασπίδα» για την Άγκυρα, με τη συνδρομή των δορυφόρων του, δεν πρόκειται να εγκαταλείψει ούτε για το Κυπριακό τον φίλο του εξ Ανατολών.

Οι ΗΠΑ και η διπλωματική διελκυστίνδα με την Τουρκία

Η ενεργή ανάμειξη των ΗΠΑ και η παρέμβασή της κατά της Τουρκίας, δημιουργεί αναμφίβολα έναν ισχυρό μοχλό πίεσης και για το Κυπριακό. Ωστόσο, Ουάσιγκτον και Άγκυρα βρίσκονται σε μια συνεχή διπλωματική διελκυστίνδα, με μείζονα θέματα που άλλοτε τις απομακρύνουν (S-400) και άλλοτε φαίνεται να τις φέρνουν πιο κοντά (τουρκική εμπλοκή στο Αφγανιστάν μετά την αμερικανική απεμπλοκή). Συνεπώς οι διπλωματικοί συσχετισμοί για το Κυπριακό, με σημείο αναφοράς την αμερικανική εμπλοκή, είναι ρευστοί και συνάμα ακαθόριστοι.

Σε κάθε περίπτωση Αθήνα και Λευκωσία οφείλουν να συνεχίσουν στη ρότα της αγαστής συνεργασίας και του ενιαίου μετώπου, επιχειρώντας να δημιουργήσουν ισχυρές στρατηγικές συμμαχίες με χώρες όπως το Ισραήλ, αλλά και αραβικής προέλευσης όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία. Απαιτείται σοβαρή και μεθοδική αντιμετώπιση του νέου στρατηγήματος και των μεθοδεύσεων που επιχειρεί η Τουρκία στην Κύπρο, που θα δημιουργήσει συνθήκες για την οριστική αποτροπή των σχεδίων του Ερντογάν στη Μεγαλόνησο.