Η ελληνική οικονομία αντέχει στους κραδασμούς που προκάλεσαν η πανδημία του κορωνοϊού και τα δύο πολύμηνα καθολικά λοκντάουν, επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα και συνοχή. Μόνο ως ενθαρρυντικό στοιχείο μπορεί να εκληφθεί η απροσδόκητα ρηχή ύφεση 2,3%, που καταγράφηκε στο πρώτο τρίμηνο του 2021 και ενόσω η χώρα βρισκόταν σε «καθεστώς» καραντίνας. Η ύφεση- ζημία εμφανίζεται περιορισμένη, σε σχέση τουλάχιστον με τις αρχικές προβλέψεις και το στοίχημα για οριστική έξοδο από την οικονομική κρίση και επιστροφή σε ταχείς ρυθμούς ανάκαμψης, μοιάζει ρεαλιστικό.
Γράφει ο Νώντας Βλάχος
Για την ακρίβεια αυτό που «διακυβεύεται» το επόμενο διάστημα και μένει να αποδειχθεί εν τοις πράγμασι, είναι η ταχύτητα με την οποία θα «τρέξουν» οι ρυθμοί ανάπτυξης το 2021, για τη χώρα μας. Ο περιορισμός της ύφεσης σε άκρως διαχειρίσιμα επίπεδα, κατά το πρώτο τρίμηνο της τρέχουσας χρονιάς, αποτελεί εφαλτήριο, ενδεχομένως και παρακαταθήκη ενόψει της συνέχειας. Δεν είναι, όμως, από μόνο του εγγύηση επιτυχίας, διότι η πορεία προς την επιτυχία, την εκπλήρωση του στόχου που έχει θέσει το ΥΠΟΙΚ, για μεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 3,6% το 2021, εμπεριέχει πολλά βήματα και προϋποθέσεις, που πρέπει να εκπληρωθούν.
Είναι θεμιτό, λοιπόν, να συμμεριζόμαστε την ικανοποίηση του οικονομικού επιτελείου για την μικρή ύφεση στο α’ τρίμηνο του έτους, ωστόσο, δεν προκύπτουν λόγοι πανηγυρισμών και λοιπών συναφών… εκδηλώσεων. Και αυτό διότι υπάρχουν συγκεκριμένα «αν» και «πρέπει» που περιμένουν να καλυφθούν-ικανοποιηθούν και τα οποία θα ορίσουν εν πολλοίς την ταχύτητα που θα συντελεστεί η ανάκαμψη και η επιστροφή στην κανονικότητα. Μείζων παράγοντας για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και ύλη πυροδότησης της ανάκαμψης, αποτελεί η αύξηση της κατανάλωσης και συνολικά του τζίρου. Αποτελεί θεμέλια προϋπόθεση για την ταχεία ανάκαμψη, η εισροή φρέσκου χρήματος στην αγορά και η καταναλωτική επαναδραστηριοποίηση πολιτών και νοικοκυριών. Η ατμομηχανή της οικονομίας και δη των επιχειρήσεων, χρειάζεται αναφανδόν το συγκεκριμένο καύσιμο, προκειμένου να μπει ξανά στις ράγες της ανόδου.
Τουρισμός και Ταμείο Ανάκαμψης
Εξόχως σημαντική για την έκβαση του συνολικού στοιχήματος που σχετίζεται με τον ρυθμό ανάπτυξης, είναι η πορεία που θα καταγράψει ο τουρισμός τους επόμενους μήνες. Πόσω μάλλον από τη στιγμή που το ΥΠΟΙΚ στηρίζει την πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,6%, στην «υπόθεση» ότι τα έσοδα από τον τουρισμό θα είναι ενισχυμένα και αποδοτικά για τα κρατικά ταμεία. Ουδείς, ωστόσο, μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά και να μιλήσει με σιγουριά για το πώς θα κυλήσει η τουριστική περίοδος, με δεδομένη τη «θολή» υγειονομική κατάσταση και την αβεβαιότητα που αυτή παράγει, σ’ όλη την Ευρώπη. Πισωγύρισμα και ισχυρό «χτύπημα» αποτελεί η απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να μην άρει την τουριστική «καραντίνα» προς την Ελλάδα, η οποία δεν έχει την πολυτέλεια για τέτοιου είδους αρνητικές εξελίξεις.
Ένα ακόμη σημείο κλειδί που θα ορίσει την ταχύτητα, τον τρόπο αλλά και το μέγεθος της επιστροφής στην κανονικότητα, είναι τα κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόκειται για το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης, όπου δεν χωρούν λάθη, αστοχίες και πάσης φύσεως κωλυσιεργίες. Το σχέδιο ανάκαμψης το οποίο έχει έτοιμο η κυβέρνηση, έχει λάβει θετική αποδοχή από ευρωπαϊκούς θεσμούς και φορείς, ωστόσο η εφαρμογή του αποτελεί και το δύσκολο σκέλος του. Ζητούμενο αποτελεί η αποδοτική απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και η χρησιμοποίησή τους για τη στήριξη της αγοράς, των επιχειρήσεων και κατ΄επέκτασιν των επενδυτικών εργαλείων, που θα αποτελέσουν προμετωπίδα για την επόμενη ημέρα στην Ελλάδα. Αρχής γενομένης από το πρώτο πακέτο χρημάτων, αξίας 4 δισεκατομμυρίων ευρώ, που υπολογίζεται ότι θα λάβει η χώρα μας τον επόμενο μήνα.
Όλα τα παραπάνω, βεβαίως, συν το γεγονός ότι δεν πρέπει επ’ ουδενί να εκλείψουν τα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων, ελεύθερων επαγγελματιών και εργαζομένων, συναρτώνται άμεσα με την υγειονομική κατάσταση που θα επικρατεί στη χώρα. Αν αυτή δεν σταθεροποιηθεί, δεν συγκρατηθούν τα νέα κρούσματα σε χαμηλά επίπεδα, αλλά αντιθέτως προκύψει νέο κύμα της πανδημίας, που προϋποθέτει για την αντιμετώπισή του, υιοθέτηση πρόσθετων περιοριστικών μέτρων, τότε το σχέδιο ανάκαμψης θα πάει στις καλένδες.
Η οριστική ανάσχεση της πανδημίας αποτελεί το μέγιστο καθήκον, πριν ασχοληθούμε με τη βελτίωση των μακροοικονομικών στοιχείων, της οικονομίας και εν τέλει της ζωή μας.