Η δημοσιονομική ταυτότητα της ΕΕ και το Σύμφωνο Σταθερότητας

Ο Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι, διέγραψε μονοκονδυλιά τα εναπομείναντα σενάρια για παράταση της αναστολής των δημοσιονομικών κανόνων το 2024. Ούτως ή άλλως αυτό το ενδεχόμενο συγκέντρωνε μικρές έως ελάχιστες ελπίδες και γι’ αυτό τα οικονομικά επιτελεία των ευρωπαϊκών χωρών-αναμεσά τους και το ελληνικό- έχουν ήδη αναπροσαρμόσει τα πλάνα τους.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος 

Το μείζον ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση είναι με ποιους δημοσιονομικούς κανόνες θα κληθούν να πορευτούν τα ευρωπαϊκά κράτη, από το 2024 και εντεύθεν. Εδώ και καιρό βρίσκεται σε εξέλιξη η διαβούλευση για τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, με την Κομισιόν, μάλιστα, να παρουσιάζει και τις δικές της προτάσεις αναφορικά με το δημοσιονομικό πλαίσιο που θα διέπει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Τζεντιλόνι εξέφρασε την αισιοδοξία ότι θα προκύψει συμφωνία για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες έως το τέλος της τρέχουσας χρονιάς. Πολλοί είναι αυτοί, ωστόσο, που δεν συμμερίζονται την αισιοδοξία του, σημειώνοντας ότι το χάσμα ανάμεσα σε Βορά και Νότο, αναφορικά με τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, παραμένει αγεφύρωτο.

Η αλήθεια είναι πως η Ευρώπη, όπως το συνηθίζει άλλωστε σε ύψιστης σημασίας και σημαντικές αποφάσεις, εμφανίζεται διαιρεμένη. Από την μία πλευρά βρίσκεται το μπλοκ του βορά, με ηγέτιδα δύναμη τη Γερμανία, που ζητά άμεση επιστροφή στη δημοσιονομική λιτότητα καθώς και ενιαίες και μετρήσεις απαιτήσεις μείωσης του χρέους και των ελλειμμάτων για όλους. Στην αντίπερα όχθη είναι ο ευρωπαϊκός νότος-μαζί και η Ελλάδα- που τάσσονται υπέρ της εγκατάλειψης των ενιαίων και άκαμπτων δημοσιονομικών στόχων για το χρέος και το έλλειμμα και στην εφαρμογή ενός πολύ πιο ευέλικτου πλαισίου που θα προβλέπει τα εξής: για κάθε χώρα θα λαμβάνονται υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και επ’ αυτών θα διαμορφώνεται το τετραετές δημοσιονομικό πρόγραμμα, μέσω του οποίου θα διασφαλίζεται και η βιωσιμότητα του χρέους.

Ο ρόλος της Κομισιόν

Εξέχων ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι στη διελκυστίνδα ανάμεσα σε Βορά και Νότο, η Κομισιόν επιλέγει να ταχθεί με την πλευρά και τις θέσεις του δεύτερου. Ως γνωστόν, στην έκθεσή της για τις μεταρρυθμίσεις του Συμφώνου Σταθερότητας, η Επιτροπή δεν συμπεριέλαβε τις προτάσεις της Γερμανίας, γεγονός ανήκουστο για τα «ήθη και έθιμα» των Βρυξελλών που καταδεικνύει ενδεχομένως και την πρόθεση για απαλλαγή από τη δημοσιονομική και οικονομική λογική του Βερολίνου. Η… απαλλαγή, βεβαίως, μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι, διότι το μπλοκ του Βορά είναι ισχυρό και η Γερμανία δεν έχει συνηθίσει να υποχωρεί, κυρίως σε ζητήματα δημοσιονομικής και οικονομικής φύσης.
Παρά, λοιπόν, την εκπεφρασμένη αισιοδοξία του Τζεντιλόνι για συμφωνία επί ενός αναθεωρημένου δημοσιονομικού πλαισίου, εντός του 2023, οι ενδείξεις και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα καταδεικνύουν τα σημαντικά προσκόμματα που υπάρχουν στον δρόμο προς την εν λόγω εξέλιξη.