Haaretz: Η αντίληψη του Ερντογάν για το Ολοκαύτωμα είναι κυνική, επιλεκτική και μεροληπτική

Στο μήνυμα του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος αναφέρεται ο αναλυτής της ιστοσελίδας Haaretz, Ελνταν Μπεν Αχαρόν, και υπογραμμίζει ότι ήταν όσο λιγότερο ανώδυνο και όσο περισσότερο κυνικό.

Στο δημοσίευμα σημειώνεται ότι είναι εμφανές πως ο Ερντογάν χρησιμοποιεί την επέτειο ως εργαλείο στην πολιτική του ατζέντα και για τον λόγο αυτό αναφέρθηκε γενικόλογα στο Ολοκαύτωμα χωρίς να χρησιμοποιήσει ούτε μια φορά τη λέξη «Εβραίος». Στο ίδιο γενικό πλαίσιο, ο νέος τούρκικος ιστότοπος «WeRemember» ορίζει το Ολοκαύτωμα ως «η συστηματική, κρατική δίωξη και δολοφονία περίπου 11 εκατομμυρίων ανθρώπων από το ναζιστικό καθεστώς στη Γερμανία και τους συνεργάτες του κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ».

Συγκεκριμένα, ο αναλυτής της Haaretz αναφέρει:

Αρχικά, μέρος των προσπαθειών του Ερντογάν να αναγνωριστεί ως ο de facto ηγέτης του ισλαμικού κόσμου χρειάζεται ένα γενικό αφήγημα περί εχθρότητας της Ευρώπης έναντι των μουσουλμάνων και τον ορισμό του Ερντογάν ως σωτήρα των βασανισμένων μουσουλμάνων. Το αφήγημα αυτό τροφοδοτεί τη διαρκή εκστρατεία του να θέσει ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της ισλαμοφοβίας στη Δύση και την επιθετική διπλωματική του γλώσσα ιδιαιτέρως κατά της ΕΕ. Στο βίντεο, αναφέρθηκε σε διαδικτυακά εγκλήματα μίσους εναντίον μουσουλμάνων. Γιατί τώρα;

Δεν είναι μόνο λόγω της πραγματιστικής προσέγγισης του Ερντογάν, η οποία εκμεταλλεύεται κάθε γεγονός που προωθεί την ατζέντα του, αλλά και επειδή εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω στο κύμα που βοήθησε στην υποκίνηση αντι-γαλλικού, αντιευρωπαϊκού συναισθήματος σε διάφορα μέρη του μουσουλμανικού κόσμου, το οποίο πυροδοτήθηκε μετά από ισχυρισμούς για βλασφημία κατά του Ισλάμ.

Αναπόσπαστο κομμάτι της επίθεσης του Ερντογάν στην Ευρώπη και τις εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποτέλεσε η εξίσωση της σύγχρονης ισλαμοφοβίας με το Ολοκαύτωμα, ως ίδια μορφή ήπιου ρεβιζιονισμού, αν όχι υπερασπισμού, όπως φαίνεται στο βίντεο της Ημέρας του Ολοκαυτώματος. Πράγματι, ο Ερντογάν έχει δηλώσει ότι οι Μουσουλμάνοι στην Ευρώπη υπόκεινται σε «εκστρατεία λιντσαρίσματος παρόμοια με εκείνη κατά των Εβραίων πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».

Στην ομιλία του αναφέρθηκε στις γενοκτονίες της Βοσνίας, της Ρουάντας και της Καμπότζης παράλληλα με το Ολοκαύτωμα, σημειώνοντας ότι «όλες αυτές οι γενοκτονίες υπενθυμίζουν στη διεθνή κοινότητα την ευθύνη της». Αυτό αποτελεί υπενθύμιση στην αποτυχία της Δύσης να αποτρέψει αυτές τις φρικαλεότητες, μερικές από τις οποίες ήταν προϊόντα ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας και ιμπεριαλισμού.

Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν αυτό που επέλεξε να παραλείψει: η γενοκτονία των Αρμενίων του 1915. Την εθνοκάθαρση και τη μαζική δολοφονία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία περίπου 1,5 εκ. Αρμενίων, αναγνωρισμένη από πολλούς ιστορικούς και κοινοβούλια παγκοσμίως.
Κατά ειρωνικό τρόπο, επικαλέστηκε τη Σύμβαση Γενοκτονίας των Ηνωμένων Εθνών του 1948, που εκπονήθηκε από τον R. Limkin, του οποίου το αρχικό κίνητρο ήταν η οργή για τη γενοκτονία των Αρμενίων.

Στο εν λόγω μήνυμα προωθεί επιλεκτικά αξίες με το περιτύλιγμα του οικουμενισμού και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – που ενισχύουν τις δικές του ισλαμικές παγκόσμιες ηγετικές φιλοδοξίες, ελέγχοντας ταυτόχρονα τον ορισμό της γενοκτονίας για να αποκλείσει ό, τι δεν ταιριάζει σε αυτό το αφήγημα.

Ωστόσο, παρόλο που το βίντεο του Ερντογάν ήταν τόσο αντιφατικό όσο και κυνικό, ο Τούρκος πρόεδρος χτύπησε μια ανοιχτή πόρτα. Ο εορτασμός της γενοκτονίας μιας ομάδας ως παγκόσμιου μαθήματος, διατρέχει πάντα τον κίνδυνο να αξιοποιηθεί για εντελώς διαφορετικούς στόχους, ακόμη και από αντισημίτες.

Παραδόξως, η παγκόσμια μνήμη του Ολοκαυτώματος, ειδικά κατά την εποχή της πανδημίας, είναι έτοιμη να αξιοποιηθεί από αυταρχικούς ηγέτες για να δικαιολογήσουν τόσο κατασταλτικές πολιτικές όσο και ιστορικό ρεβιζιονισμό.