Γιατί «πονάει» το Brexit

Με την άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία των πρόσφατων εκλογών, ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον πέρασε το σχέδιό του για το Brexit. Άρα, το 2020, θα είναι και χρονιά εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.  

Γράφει ο Πάνος Τριγάζης

Ορισμένοι – και στην Ελλάδα – είχαν χαιρετίσει το οριακό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016, υπέρ της επιλογής αυτής, τη οποία διεκδίκησε κυρίως η εθνικιστική και ξενοφοβική δεξιά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Νίκησε ο αντιευρωπαϊσμός και η ψευδαίσθηση μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας ότι εκτός ΕΕ η χώρα θα ξαναβρεί αυτοκρατορικά «περασμένα μεγαλεία». Το παραμύθι αυτό υιοθετήθηκε από πολίτες περιοχών που μέχρι τώρα θεωρούνταν προπύργια του Εργατικού Κόμματος. Οφείλουμε να προβληματιστούμε για την εξέλιξη αυτή και τις συνέπειές της για τον κόσμο και την Ελλάδα.  

Αναμφίβολα πρόκειται για σοβαρή ήττα της ΕΕ,   η οποία απέτυχε να κρατήσει στους κόλπους της μια μεγάλη χώρα με ειδικό βάρος στις διεθνείς υποθέσεις. Πηγή ανησυχιών και για τον κόσμο, δεδομένου ότι η Βρετανία στο εξής  θα κινηθεί σε πιο ατλαντική τροχιά, συμπορευόμενη με τις επιλογές των ΗΠΑ και ιδιαίτερα του Ντόναλντ Τραμπ.   

Ωστόσο, δεν θα πρόκειται για δραματική αλλαγή, αφού και ως μέλος της ΕΕ η Βρετανία είχε την δική της γραμμή, δεν ήθελε το κοινό νόμισμα, ούτε βήματα προς την πολιτική ενοποίηση. «Θέλουμε μια μεγάλη αγορά και τίποτε άλλο», έλεγε η Θάτσερ. 

Κατά κύριο λόγο, αρνητικά θα επηρεαστούν α θέματα ειρήνης και ασφάλειας της Ευρώπης, στον βαθμό που τα θέματα αυτά εξαρτώνται από τις σχέσεις της Δύσης με την Ρωσία.  Σε αντίθεση με την Γερμανία, που λόγω ποικίλων αλληλεξαρτήσεων διατηρεί καλές σχέσεις με την Ρωσία, η Βρετανία έχει επιδόσεις, παλαιότερα στον αντισοβιετισμό και σήμερα στον αντιρωσισμό. Άρα, όντας εκτός ΕΕ, θα αποτελεί  «αποκούμπι» για χώρες-μέλη της Ένωσης με παρόμοια συμπεριφορά και αυτό θα σημάνει νέες διαιρέσεις στην Ευρώπη. 

Όσο για τα θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος, ο Μπόρις Τζόνσον θα συναντηθεί στο πεδίο του αντιευρωπαϊσμού με τον Ταγίπ Ερντογάν,  εξέλιξη που μπορεί να αποβεί εις βάρος και του Κυπριακού. 

Η ευρύτερη Αριστερά της Ευρώπης δεν θα έχει στο  Ευρωκοινοβούλιο την ισχυρή αντιπροσωπεία του βρετανικού Εργατικού Κόμματος, που πάντοτε υπήρξε αντίπαλος της ακραίας λιτότητας και του ευρωατλαντισμού, ενώ κατά κανόνα στήριζε τις εκάστοτε ελληνικές θέσεις.  Πονάει, λοιπόν, και την διεθνή Αριστερά η καθαρή ήττα του Τζέρεμι Κόρμπιν, που συνιστά πλήγμα και για το προωθούμενο από τον ΣΥΡΙΖΑ ευρωπαϊκό προοδευτικό μέτωπο, με κύριο στόχο την ήττα  του νεοφιλελευθερισμού και της ανερχόμενης ακροδεξιάς.  

Αντιθέτως, το Brexit δίνει «αέρα στα πανιά» των ακραίων εθνικιστών και ευρωσκεπτικιστών, παντού στην ΕΕ. Συνεπώς, στις τόσες ανησυχίες που προκαλούν διεθνή συναγερμό των δυνάμεων της ειρήνης και της προόδου, ήρθε να προστεθεί και το οριστικό πλέον διαζύγιο της Βρετανίας με την ΕΕ. Ούτε την μεγάλη αυτή χώρα θα ωφελήσει τελικά, η οποία είναι ήδη βαθύτατα διαιρεμένη, με άμεσο κίνδυνο για την ίδια την συνοχή της. 

Παρόλα αυτά, την νέα χρονιά «στώμεν καλώς», με ελπίδα και άνευ φόβου!