Γιατί η αυριανή πανσέληνος θα μας φανεί πιο μικρή

Η φημισμένη «αυγουστιάτικη Πανσέληνος» συμπίπτει φέτος με τον Δεκαπενταύγουστο και θα αποτελέσει, όπως πάντα, αφορμή για βόλτες και αναρτήσεις στα social media, αλλά αυτή τη φορά το φεγγάρι θα μας φανεί σημαντικά πιο μικρό.

Ο λόγος για αυτό είναι απλός: η απόσταση της Γης από τη Σελήνη δεν είναι σταθερή και κυμαίνεται από 356.410 χιλιόμετρα (περίγειο) έως 406.740 χιλιόμετρα (απόγειο). Αύριο, ο φυσικός δορυφόρος βρεθεί πολύ κοντά στο απόγειό του, δηλαδή στο πιο μακρινό σημείο, από το οποίο θα περάσει στις 17 Αυγούστου. Έτσι ο σεληνιακός δίσκος θα φαίνεται αισθητά μικρότερος από την επιφάνεια του πλανήτη.

Λίγες ημέρες αργότερα, στις 30 Αυγούστου, το φεγγάρι θα περάσει από το κοντινότερο σημείο με τη Γη, αλλά θα βρίσκεται στη φάση της Νέας Σελήνης και μόνο οι πιο παρατηρητικοί θα εντοπίσουν τον σκοτεινό της δίσκο καθώς στον νυχτερινό ουρανό.

Στις 14 Σεπτεμβρίου, θα ανατείλει η επόμενη Πανσέληνος που θα είναι ακόμα πιο μικρή από αυτή του δεκαπενταύγουστου, καθώς σε αυτή την περίπτωση, ο φυσικός δορυφόρος θα βρίσκεται μόλις μία μέρα μακριά από το απόγειό της.

Η Σελήνη εκτελεί ταυτόχρονα δύο κινήσεις: περιφέρεται γύρω από τη Γη σε ελλειπτική τροχιά, συμπληρώνοντας μια πλήρη περιφορά σε 29,53 ημέρες και ταυτόχρονα περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της σε 27,3 ημέρες (αστρικός μήνας).

Το αποτέλεσμα των δύο αυτών κινήσεων είναι η Σελήνη να μας δείχνει πάντοτε την ίδια πλευρά, με τις φάσεις της να εναλλάσσονται ξανά και ξανά, κάθε 28 ημέρες περίπου. Το φως «γεμίζει» και «αδειάζει» πάντα από τα δεξιά πλευρά του δίσκου και για να φτάσει στη Γη χρειάζεται περίπου ένα δευτερόλεπτο.

Συχνά η αθέατη πλευρά της σελήνης αποκαλείται εσφαλμένα και σκοτεινή, αλλά η αλήθεια είναι πως ο ήλιος τη φωτίζει με φάσεις αντίθετες και συμπληρωματικές σε αυτές της ορατής πλευράς.