Γιατί εκτοξεύθηκαν οι τιμές ακινήτων – Πώς θα κινηθούν το 2025

Η στεγαστική κρίση και η πτυχή που αφορά την εκτόξευση των τιμών ενοικίασης και αγοράς ακινήτων, έχουν αναδειχθεί σε μείζον κοινωνικό αλλά και… πολιτικό ζήτημα τα τελευταία χρόνια. Η αυξητική τάση που παρουσίασαν οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια,  σε συνδυασμό με την μείωση της αγοραστικής δύναμης, είχαν ως συνέπεια τη μεγέθυνση του στεγαστικού προβλήματος.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Η αυξητική τάση των τιμών θα συντηρηθεί και το 2025, ωστόσο αυτό θα γίνει με ηπιότερους ρυθμούς σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ήδη τα τελευταία επτά τρίμηνα, όπως σημειώνει η Τράπεζα της Ελλάδος σε πρόσφατη έκθεσή της, καταγράφηκε επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου των τιμών. Η γενική εικόνα προφανώς και δεν αλλάζει, καθώς οι τιμές ενοικίασης και αγοράς, τόσο κατοικιών όσο και γραφείων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

Υψηλή ζήτηση, χαμηλή προσφορά

Το ερώτημα που ευλόγως τίθεται είναι ποιες είναι οι βασικές αιτίες που προκάλεσαν και συντηρούν αυτό το φαινόμενο που πλήττει τους οικογενειακούς αλλά και επιχειρηματικούς προϋπολογισμούς. Μία αρκούντως ικανοποιητική εξήγηση είναι ότι εν μέσω υψηλής ζήτησης – κυρίως από επενδυτές που προέρχονται από το εξωτερικό – η έλλειψη προσφοράς ακινήτων έσπρωξε δυναμικά προς τα πάνω τις τιμές.

Με αυτή την άποψη συμφωνεί και η ΤτΕ που επισημαίνει για το 2024 πως το επενδυτικό ενδιαφέρον κατευθύνθηκε σε όλο το φάσμα των χρήσεων ακινήτων, με τη ζήτηση να εξακολουθεί να υπερβαίνει την προσφορά αποθέματος σύγχρονων προδιαγραφών. Σημειώνει μάλιστα ότι οι συνθήκες γεωπολιτικής αβεβαιότητας των τελευταίων ετών και το αυξημένο κόστος ενέργειας και υλικών, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν και επηρεάζουν άμεσα τον τομέα των κατασκευών, θέτουν περιορισμούς στην ομαλή τροφοδότηση της αγοράς με νέα ακίνητα. Με δεδομένους αυτούς τους περιορισμούς της προσφοράς, η ΤτΕ προβλέπει ότι οι τιμές, ειδικά των οικιστικών ακινήτων, αναμένεται να συνεχίσουν τη θετική τους πορεία και κατά την προσεχή περίοδο, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης της τρέχουσας ζήτησης από το εξωτερικό και το εσωτερικό.

Η εικόνα το 2024 – Ο ρόλος της Golden Visa

Tο 2024 στην αγορά κατοικιών σε επίπεδο χώρας καταγράφεται αύξηση των τιμών, με τις τιμές των διαμερισμάτων να ενισχύονται κατά 8,7% σε ετήσια βάση, έναντι σημαντικής αύξησης κατά 13,9% το 2023 και 11,9% το 2022. Οι τιμές των νέων διαμερισμάτων (ηλικίας έως 5 ετών) το 2024 αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 10,1%, πιο ενισχυμένο σε σχέση με αυτόν των παλαιών διαμερισμάτων (7,8%).

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό παραμένει έντονο και επιβεβαιώνεται τόσο από τα στοιχεία του προγράμματος Golden Visa όσο και από τα στοιχεία ξένων άμεσων επενδύσεων για αγορές ακινήτων,15 με τις καθαρές εισπράξεις το 2024 να αυξάνονται σε ετήσια βάση κατά 28,9%.

Οι προσδοκίες για το 2025 – Ποιες είναι οι επισφάλειες

Οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων για το πρώτο εξάμηνο του 2025 παραμένουν θετικές, αν και ελαφρά πιο συγκρατημένες σε σχέση με το προ ηγούμενο εξάμηνο, για την πλειονότητα των επαγγελματικών χρήσεων. Οι υφιστάμενες επισφάλειες σχετίζονται με τη γεωπολιτική αστάθεια, τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, το υψηλό κόστος κατασκευής παρά τη σχετική υποχώρηση του πληθωρισμού, αλλά και τις πρόσφατες εξελίξεις και την αναμονή περαιτέρω μεταβολών στη νομοθεσία που διέπει την κατασκευή και ανάπτυξη νέων ακινήτων. Ειδικότερα για την αγορά κατοικίας, και ιδίως της επενδυτικής κατοικίας υψηλών προδιαγραφών, αλλά και της ειδικής χρήσης και εξυπηρετούμενης (serviced) κατοικίας, οι προσδοκίες παραμένουν ιδιαίτερα θετικές, επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος.