Γ. Παράσχου για Αγία Σοφία: Χρέος μας η διατήρηση του χαρακτήρα της, χωρίς παρεμβολές και αλλοιώσεις

Ο “πόλεμος” για την Αγία Σοφία αποτελεί παγκόσμιο γεγονός, αφού η αντιπαράθεση τόσο στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο σε διεθνές επίπεδο έχει πάρει φωτιά, αναφέρει χαρακτηριστικά η διευθύντρια Πολιτισμού Ομίλου UNESCO Πειραιώς & Νήσων και διευθύντρια Διεθνών Ζητημάτων International ActionArt, Γεωργία Παράσχου.

Η κα Παράσχου, εξέφρασε την πεποίθηση πως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δημιουργώντας ένταση για άμεση αλλαγή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζάμι, περιφρονώντας κάθε θρησκευτικό, πολιτιστικό και ανθρωπιστικό συναίσθημα, παραβιάζοντας κάθε νομική διάταξη στα πλαίσια της Παγκόσμιας Επιτροπής της UNESCO με έντονες πολιτικές και πολιτισμικές αντιπαραθέσεις, προκαλεί καθημερινά την διεθνή κοινότητα, αφού αναμένεται να συνεδριάσει το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας, στις 2 Ιουλίου, με αίτημα για ακύρωση προηγούμενων αποφάσεων που δεν επιτρέπουν την λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί.

Παράλληλα, η  διευθύντρια Πολιτισμού Ομίλου UNESCO Πειραιώς & Νήσων, τόνισε ότι: “Ακούσαμε από υπουργούς της Τουρκίας πως η Αγία Σοφία κατακτήθηκε, πως η Ελλάδα δεν έχει λόγο για το πλαίσιο λειτουργίας της αλλά και πως δεν θα πάρουν την άδεια μας, για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζάμι. Ας ξεκινήσουμε από το ότι φυσικά και η Ελλάδα δεν εμπλέκεται, ούτε θέλει να εμπλέκεται στα εσωτερικά ζητήματα της Τουρκίας και οποιασδήποτε άλλης χώρας. Οφείλουμε, όμως, να θυμίσουμε πως η Αγία Σοφία αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Αυτά τα μνημεία δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίζουμε ως τρόπαια, ως λάφυρα. Είναι χρέος μας η διατήρηση του χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας, χωρίς παρεμβολές και αλλοιώσεις.

Το ζήτημα που έχει τεθεί δεν είναι ούτε θρησκευτικό μα ούτε και πολιτικό. Πρέπει να εστιάσουμε στον Πολιτισμό και να παραδεχθούμε πως η αντιμετώπιση των μνημείων από έναν λαό, είτε τα δημιούργησε αυτός είτε όχι, αποτελεί δείγμα Πολιτισμού”.

Η Αγία Σοφία αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς αφού εντάχθηκε στον κατάλογο της UNESCO το 1985, και προστατεύεται από την Συνθήκη για την προστασία των Μνημείων και Χωρών Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς με απόφαση του 1972.

Θεμελιώδης στόχος της UNESCO είναι η προστασία των Μνημείων από κάθε μορφή φθοράς ή καταστροφής προκειμένου να διασώσει και να διαδώσει αναλλοίωτη την ιστορία κάθε μνημείου από γενιά σε γενιά. Συγκεκριμένα, η Αγία Σοφία είναι ένα αριστούργημα μοναδικής αρχιτεκτονικής με ύψιστη επίδραση στην εξέλιξη και διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής, στην οργάνωση του χώρου και στην τέχνη των μνημείων παγκοσμίως. Βάσει της διάταξης του άρθρου 6 παρ.3, τα κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να απέχουν από ενέργειες που αμέσως ή εμμέσως αλλοιώνουν τον χαρακτήρα των Μνημείων. Η Τουρκία δεσμεύεται με όλες τις σχετικές νομοθετικές αρχές.

Τέλος, η Γεωργία Παράσχου συμπληρώνει ότι “η διατήρηση λειτουργίας της Αγίας Σοφίας, και η προσπάθεια μετατροπής ενός ιστορικού συμβόλου, παραβιάζοντας την υπάρχουσα μορφή του, είναι ζήτημα κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτισμικό, ενώ επισημαίνει πως για οποιαδήποτε αλλαγή σε μνημείο που έχει ενταχθεί, με εφαρμογή σύμβασης, στο κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, απαιτείται η έγκριση της αρμόδιας επιτροπής του οργανισμού.  Δεν πρέπει να αλλοιώνεται η μορφή, το ύφος και το περιεχόμενο των ιστορικών μνημείων. Ανεξάρτητα από τα θρησκευτικά ή πολιτικά πιστεύω του κάθε κράτους, έχει σαφή υποχρέωση να σέβεται, να διατηρεί και να περιφρουρεί τα Μνημεία που βρίσκονται στην Επικράτεια του, αφού θα πρέπει να παραδίδονται αυτούσια στις επόμενες γενιές. Η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο που ανήκει στην ανθρωπότητα. Ας ελπίσουμε ότι θα επικρατήσει η λογική”, καταλήγει.