Μέτρα που θα επιτρέψουν στη βαριά βιομηχανία της χώρας να πάρει φθηνότερο ρεύμα απευθείας από τους παραγωγούς ενεργοποιεί η κυβέρνηση, μετά το «σήμα κινδύνου» που εξέπεμψαν τον Ιανουάριο οι ενεργοβόρες βιομηχανίες με επιστολή στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ωστόσο, η κυβέρνηση, με την τροπολογία που κατατέθηκε από το υπ. Ενέργειας αργά το βράδυ της Παρασκευής, ικανοποιεί μόνο ένα μικρό μέρος των αιτημάτων της βιομηχανίας, με στόχο να προστατεύσει την κερδοφορία των παραγωγών ρεύματος και, πρωτίστως, της ΔΕΗ.
Με την τροπολογία ορίζεται ότι οι διμερείς συμβάσεις των παραγωγών ρεύματος με ενεργοβόρες βιομηχανίες εξαιρούνται από το μηχανισμό με τον οποίο επιβλήθηκε πλαφόν στα κέρδη της ηλεκτροπαραγωγής και επιστροφή μέρους των εσόδων τους στο κράτος. Με αυτόν τον τρόπο, οι βιομηχανίες θα μπορέσουν να κλείσουν διμερείς συμβάσεις (PPA’s) μεγάλης διάρκειας με παραγωγούς ενέργειας, με χαμηλότερο και πιο σταθερό κόστος, αποφεύγοντας τις επιπτώσεις από τις καθημερινές διακυμάνσεις των τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Ήδη, η ΔΕΗ και ο όμιλος Στασινόπουλου (Βιοχάλκο) βρίσκονται σε συζητήσεις για διμερή συμφωνία.
Μεταξύ άλλων, η τροπολογία ορίζει ότι:
- Από την Ιη Μαρτίου 2023, ή με μεταγενέστερη ημερομηνία, η οποία ορίζεται με ανακοίνωση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), κατόπιν διαπίστωσης της Τεχνικής και κανονιστικής ετοιμότητας και όχι αργότερα από τη 10η Μαρτίου 2023, κατά τον υπολογισμό του Επιοτρεπτέου Εσόδου Αγοράς Επόμενης Ημέρας και του Εσόδου Παραγωγού Αγοράς Επόμενης Ημέρας για κάθε μονάδα Παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή χαρτοφυλάκιο Α.Π.Ε., σύμφωνα με την Παρ. 3, εξαιρούνται και δεν προσμετρώνται οι συναλλαγές που αφορούν ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που πωλούνται και εκκαθαρίζονται στην Αγορά Επόμενης Ημέρας, οι οποίες διατίθενται από κάθε υπόχρεο Συμμετέχοντα Παραγωγό ή Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦΟ.Σ.Ε.) Α.Π.Ε. και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού — Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ..Υ.Α.), δυνάμει συμβάσεων φυσικής παράδοσης, σε ενεργοβόρους βιομηχανικούς καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.
- Οι εν λόγω καταναλωτές μπορούν να είναι αποδέκτες της ενέργειας που διατίθεται μέσω σύμβασης, είτε απευθείας με τον Συμμετέχοντα Παραγωγό ή ΦΟ.Σ.Ε. Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., είτε διαμέσου κατόχων άδειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που εκπροσωπούν το φορτίο των εν λόγω καταναλωτών.
Ωστόσο, η νέα προτεινόμενη ρύθμιση δεν ικανοποιεί πλήρως το αίτημα που είχε διατυπώσει η βιομηχανία, καθώς η εξαίρεση που καθιερώνεται αφορά μόνο συμβόλαια με φυσική παράδοση και όχι χρηματοοικονομικά συμβόλαια, κάτι που περιορίζει την αξία της, όπως έχει εξηγήσει πρόσφατα με άρθρο του (στη «Ναυτεμπορική») ο Αντ. Κοντολέων, πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ):
- Ανάμεσα στα κύρια μέτρα που καλείται να πάρει άμεσα η κυβέρνηση ξεχωρίζουμε τη ρύθμιση που θα επιτρέψει τη σύναψη διμερών συμβολαίων των βιομηχανιών με παραγωγούς, τα γνωστά σε όλους μας PPAs (Power Purchase Agreements), τα οποία αποτελούν κεντρικό άξονα της ευρωπαϊκής πολιτικής, καθώς είναι βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ρεύματος για τη βιομηχανία.
- Μια ρύθμιση, όμως, η οποία δεν πρέπει να περιορίζεται στην εξαίρεση από την επιβολή του πλαφόν στα κέρδη των παραγωγών μόνο των διμερών συμβολαίων με φυσική παράδοση, αλλά να εξαιρεί και τα χρηματοοικονομικά (virtual) διμερή συμβόλαια, αρκεί σε αυτά να είναι πλήρως καθορισμένα τόσο η μονάδα παραγωγής όσο και ο αγοραστής.
- Η εξαίρεση μόνο των ΡΡΑs με φυσική παράδοση αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τις μικρές βιομηχανίες να συνάψουν συμφωνίες με παραγωγούς ΑΠΕ, διότι η φυσική παράδοση απαιτεί πάντα τη δυνατότητα ενός καταναλωτή να απορροφά την παραγόμενη ποσότητα ενέργειας τη στιγμή που παράγεται.
Η κυβέρνηση, που είχε κατηγορηθεί από το βιομηχανία εδώ και πολλούς μήνες ότι καθυστερεί να λάβει μέτρα για το ακριβό ρεύμα, κινητοποιήθηκε άμεσα με την προειδοποίηση των βιομηχάνων ακόμη και για… σβήσιμο φουγάρων. Όπως τονιζόταν στο ίδιο άρθρο του κ. Κοντολέοντος, «εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα που να εξασφαλίζουν ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας για τις βιομηχανίες της χώρας, πολλές από αυτές, ατενίζοντας με αβεβαιότητα το 2023, εξετάζουν το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης της παραγωγής ή και ακόμη αναστολής της λειτουργίας τους».
Έμεινε ανοικτό το θέμα των επιδοτήσεων
Στο νέο καθεστώς των διμερών συμβολαίων φυσικής παράδοσης, η τροπολογία ορίζει ότι δεν θα λαμβάνουν επιδοτήσεις για τους λογαριασμούς τους όσες εταιρείες συνάπτουν διμερείς συμβάσεις με προμηθευτές. Κατά τα άλλα, το κρίσιμο θέμα των επιδοτήσεων στις βιομηχανίες παραμένει ανοικτό, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει ανταποκριθεί στα αιτήματα της βιομηχανίας για αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους με μέτρα όπως αυτά που λαμβάνουν πολλές άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Η βιομηχανία υποστήζει ότι το εφαρμοζόμενο μοντέλο ανακοίνωσης μέτρων στήριξης σε μηνιαία βάση οδηγεί σε αδυναμία έστω και βραχυπρόθεσμης πρόβλεψης του τελικού ενεργειακού κόστους. Ακολουθώντας τις πολιτικές που εφαρμόζονται σε άλλα Κράτη-Μέλη της ΕΕ (ενδεικτικά τη Γερμανία και τη Βουλγαρία όπου η σχετική τιμή στόχος είναι περίπου 110-120€/MWh), προτείνεται η υιοθέτηση μιας τιμής στόχου μέσω της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει η εγχώρια βιομηχανία προκειμένου να διασφαλιστεί κι εκεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα.
Η χρηματοδότηση με τη μορφή επιδότησης, όπως τονίζουν οι βιομηχανίες, δύναται να λάβει χώρα μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Προτείνεται η επιδότηση να αφορά σε συγκεκριμένο κάθε φορά διάστημα 3μήνου (που θα ανανεώνεται αν απαιτείται) με σκοπό την επίτευξη μεγίστης τιμής κόστους ενέργειας για τη βιομηχανία. Προτείνεται επίσης και ο καθορισμός επιδότησης ύψους 20€/MWh στο κόστος του βιομηχανικού φυσικού αερίου για το 2023. Με τα μέτρα αυτά θα επιτραπεί, έστω και βραχυπρόθεσμα, ο σχεδιασμός στις βιομηχανίες αναφορικά με τα ενεργειακά τους κόστη και θα αποτραπούν αρνητικές επιπτώσεις από τις απότομες αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου.