Foreign Policy: «Μεγάλη υπόθεση» για τον Ερντογάν η διακήρυξη των 104 ναυάρχων

Στις 3 Απριλίου, περίπου την ίδια στιγμή που ο πρίγκιπας Χαμζά υποτίθεται ότι σχεδίαζε εναντίον του αδελφού του Βασιλιά Αμπντουλάχ Β’ στο Αμμάν, 104 απόστρατοι Τούρκοι αξιωματικοί εξέφρασαν δημόσια την ανησυχία τους για τη φιλολογία περί απόσυρσης της Τουρκίας από τη Σύμβαση του Μοντρέ (1936) για το καθεστώς των Στενών, αλλά και τη γενικότερη απομάκρυνση των ενόπλων δυνάμεων από τις ιδρυτικές αρχές του Κεμάλ Ατατούρκ, μέσω της ισλαμοποίησής τους.

Η εξέλιξη αυτή ήταν «μεγάλη υπόθεση» και σηματοδότησε ένα καθοριστικό σημείο καμπής για τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με άρθρο του αναλυτή Στίβεν Κουκ στο περιοδικό Foreign Policy.

Ο τρόπος με τον οποίο οι κυβερνητικοί κύκλοι και τα τουρκικά φιλοκυβερνητικα μέσα χαρακτήρισαν την άποψη των απόστρατων ως «απόπειρα πραξικοπήματος» θα μπορούσε να είναι «η στιγμή που ο Ερντογάν γύρισε προς όφελός του τουλάχιστον την εσωτερική πολιτική», σημειώνει ο ανώτερος συνεργάτης του Council of Foreign Relations.

Ό,τι και αν ήθελαν να επιτύχουν οι ναύαρχοι με τη δήλωσή τους, είτε ήθελαν να αφυπνίσουν τους ομοϊδεάτες αξιωματικούς που εξακολουθούν να είναι ενεργά στελέχη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων είτε να εκφράσουν τα παράπονά τους, κατέληξε προς όφελος του Τούρκου προέδρου, υπογραμμίζει ο Κουκ.

«Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε το περιστατικό για να ενισχύσει την πολιτική υποστήριξη στο πρόσωπο και το κόμμα του, καθώς επιδιώκει να εξασφαλίσει μια νίκη για το AKP στις εκλογές του 2023», σημειώνει ο Κουκ.

Η διαχείριση της διακήρυξης εντάσσεται, βεβαίως, στην «εκστρατεία» του Ερντογάν που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό στοχεύοντας στη συντηρητική κομματική του βάση: πρώτα με τις πιέσεις της κυβέρνησης κατά των φοιτητών που αντιδρούσαν στον διορισμό του πρύτανη στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου και, κατόπιν, με την απόσυρση της χώρας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την προστασία των γυναικών.

Μία ημέρα πριν, μάλιστα, ο Ερντογάν καθαίρεσε τον Νασί Αγμπάλ από τη θέση του κεντρικού τραπεζίτη αντικαθιστώντας τον με τον Σαχάπ Καβτσιόγλου, υπέρμαχο των υψηλών επιτοκίων και πρώην διοικητικό στέλεχος της γνωστής Halkbank.

Η τρίτη κίνηση αφορά το HDP το οποίο κατηγορείται για σχέσεις με το PKK, είχε αποσπάσει το 2015 το 13% των ψήφων και 79 έδρες στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση βάζοντας εμπόδια στο AKP να σχηματίσει κυβέρνηση. Εκείνη την εποχή ο Ερντογάν σαμποτάρισε τις προσπάθειες συγκρότησης κυβέρνησης συνασπισμού αναγκάζοντας τη χώρα να ξαναπάει σε εκλογές τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. “Έκτοτε ο Ερντογάν προσπαθεί να αποκεφαλίσει το HDP», τονίζει ο Στίβεν Κουκ.

Ο δημοφιλής πρώην επικεφαλής του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, βρίσκεται στη φυλακή από τον Νοέμβριο του 2016 βάσει πολιτικά υποκινούμενων κατηγοριών, όπως έκρινε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μαζί με τον συμπρόεδρο Φιγκέν Γιουκσεντάγ και αρκετούς βουλευτές του κόμματος, ενώ πρόσφατα, αφαιρέθηκε η βουλευτική ασυλία από άλλο ένα σημαίνον στέλεχος του HDP, τον Ομέρ Φαρούκ Γκεργκεγλίογλου, που κατέληξε στη φυλακή κατηγορούμενος για τρομοκρατική προπαγάνδα λόγω παλαιότερων αναρτήσεών του στο Twitter.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν το AKP του Ερντογάν, μαζί με το υπερεθνικοστικό MHP, με μειωμένα ποσοστά κάτω του 50%. «Ο Ερντογάν λοιπόν αναζητούσε κάθε ευκαιρία για να επανακάμψει εσωτερικά, και η διακήρυξη των ναυάρχων ήρθε ως δώρο Θεού», υποστηρίζει ο αναλυτής.