Financial Times για συμφωνία Eurogroup: Το κάτι είναι καλύτερο από το τίποτε!

Η συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των πιστωτών δεν είναι αρκούντως ικανοποιητική, αλλά συγκαλύπτει τις διαφωνίες που μαστίζουν το πρόγραμμα από το 2015, σημειώνει με άρθρο της η εφημερίδα Financial Times.

Ο κίνδυνος του Ιουλίου αποφεύχθηκε και αυτό είναι ευπρόσδεκτο, αλλά δεν υπήρξαν ποτέ σοβαρές αμφιβολίες πως η συμφωνία δεν θα επιτευχθεί. Τα λάθη του 2015 δεν επαναλήφθηκαν και η συμφωνία ήταν αναμενόμενη από την πλευρά των αγορών. Όμως όλα αυτά θα μπορούσαν και έπρεπε να έχουν γίνει από πέρυσι ώστε η ελληνική οικονομία να έχει μεγαλύτερα περιθώρια για να ανασάνει και να έχει εισέλθει σε πορεία ανάπτυξης.

Η καθυστέρηση επιβεβαιώνει το πόσο η δυσπιστία προς την Αθήνα επιδεινώνει την οικονομική κατάσταση και δυσκολεύει την Ελλάδα να επιτύχει αυτά που της έχουν ζητηθεί. Το σημαντικότερο είναι πως δεν τερματίστηκε εντελώς η μεσοπρόθεσμη αβεβαιότητα σχετικά με τους όρους εξυπηρέτησης του χρέους. Για να γίνει αυτό χρειάζεται πλήρης εξειδίκευση των χρηματοδοτικών αναγκών για τα προσεχή χρόνια, ώστε το ΔΝΤ να διευκρινίσει τον ρόλο που θα διαδραματίσει στο πρόγραμμα. Η αβεβαιότητα αυτή εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα.

Υπήρξε πρόοδος ωστόσο, ελάχιστη αλλά σημαντική. Στο ανακοινωθέν του Eurogroup περιλαμβάνονται ορισμένες θετικές δεσμεύσεις. Παρά το γεγονός ότι προβλέπονται περαιτέρω μεταρρυθμίσεις του φορολογικού και ασφαλιστικού συστήματος με στόχο, αφήνεται περιθώριο για μελλοντικά δημοσιονομικά κίνητρα υπό προϋποθέσεις. Αυτό φαίνεται να σημαίνει πως εφόσον αυξηθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης, τα όποια πρόσθετα έσοδα θα επιστρέφονται στην οικονομία αντί να χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή του χρέους.

Οι ευρωπαίοι πιστωτές απαρίθμησαν για μία ακόμη φορά τα είδη της ελάφρυνσης που θα εξετάσουν ώστε να διατηρηθεί η εξυπηρέτηση εντός συγκεκριμένων ορίων, είδη που θα είναι έτοιμα προς εφαρμογή το 2018. Υπάρχει επίσης η ιδιαιτέρως σημαντική δέσμευση για «επαναβαθμονόμηση» κάποιων από τα μέτρα, αν η ανάπτυξη εξελιχθεί με τρόπο διαφορετικό από όσο εκτιμάται σήμερα. Έτσι οι πιστωτές θα υποχρεωθούν σε λιγότερη ελάφρυνση αν η Ελλάδα εκπλήξει με την ανάπτυξη της οικονομίας της, αλλά δεσμεύονται για περισσότερη αν η ανάπτυξη κλονιστεί.

Όλα αυτά δεν ήταν αρκετά για να πειστεί το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα, ήταν όμως αρκετά για να ανακοινώσει η Christine Lagarde ότι θα παρουσιάσει στο διοικητικό συμβούλιο συμφωνία εν αναμονή, κάτι που συνιστά μάλλον μπάλωμα.

Επομένως, παρά το γεγονός ότι η αβεβαιότητα δεν απομακρύνθηκε όπως μπορούσε και έπρεπε να γίνει, μειώνεται βαθμιαία. Η δημοσιονομική στενότητα παραμένει, ενώ ο παράγοντας που επηρεάζει την ανάπτυξη είναι οι μεταβολές της – και όχι το μέγεθός της. Λίγο-πολύ η Ελλάδα έχει φθάσει στη δημοσιονομική ισορροπία και με ελάχιστη ακόμη δημοσιονομική σταθεροποίηση η ανάπτυξη θα επιταχυνθεί. Ήδη τα σημάδια της ανάκαμψης υπάρχουν, όπως η ευρεία αύξηση της απασχόλησης και η ισχυρή τόνωση της βιομηχανικής παραγωγής και των κατασκευών. Κάθε βήμα προς ένα ομαλοποιημένο οικονομικό περιβάλλον θα ενισχύσει αυτές τις εξελίξεις. Τα οικονομικά στοιχεία αποκαλύπτουν πόσο πολύ αναστέλλεται η οικονομική δραστηριότητα εξαιτίας της ριζικής αβεβαιότητας, στην οποία έρχονται να προστεθούν οι αδιανόητες ανεπάρκειες της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα και του παράλυτου τραπεζικού συστήματος. Όσο και αν η ευρωζώνη ανέβαλε και πάλι τις λύσεις, ακόμη και μία μικρή πρόοδος είναι πολύ καλύτερη από το τίποτε.