Ευ. Βενιζέλος για Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο: Ποιος υπερβαίνει τη δικαιοδοσία του;

Για υπέρβαση της δικαιοδοσίας του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, με αφορμή την απόφασή του για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, κάνει λόγο σε άρθρο του στο Βήμα της Κυριακής ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Τονίζει, δε, ότι με την απόφαση αυτή επιχειρεί να θέσει υπό τον δικαστικό του έλεγχο το ιστορικό στοίχημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Όπως εξηγεί ο Ευάγγελος Βενιζέλος, το ΓΟΣΔ θεωρεί ότι η ΕΚΤ με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας που διέπει την άσκηση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ που είναι «δοτές» από τα κράτη μέλη. «Η ΕΚΤ, όταν δεν σέβεται την αρχή της αναλογικότητας, κινείται ultra vires, δηλαδή υπερβαίνει την εντολή της, υφαρπάζει αρμοδιότητες των κρατών μελών και παραβιάζει το πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ», αναφέρει σχετικά.

Μάλιστα, το ΓΟΣΔ δίνει εντολή στην κυβέρνηση και τη Bundesbank να μη συμπράττουν στην εφαρμογή των σχετικών πράξεων της ΕΚΤ εάν αυτή μέσα σε τρεις μήνες ( μεταβατική περίοδος ) δεν αιτιολογήσει πλήρως ότι το QE σέβεται την αρχή της αναλογικότητας ως προς τη σχέση νομισματικής και οικονομικής πολιτικής, δηλαδή ως προς την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ ΕΚΤ και κρατών μελών ( δηλαδή της Γερμανίας ). Η Bundesbank οφείλει μάλιστα να εξισορροπήσει το χαρτοφυλάκιο ομολόγων που έχει «φορτωθεί» λόγω QE .

Όπως εξηγεί ο Ευάγγελος Βενιζέλος Γγα να φτάσει στη θέση του αυτή το ΓΟΣΔ βάζει στο στόχαστρο το Δικαστήριο της ΕΕ που απαντώντας σε προδικαστικό ερώτημα που είχε υποβάλλει το ΓΟΣΔ έκρινε ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης είναι σύμφωνο με τις προβλέψεις των συνθηκών. «Η απόφαση αυτή του Δικαστηρίου της ΕΕ ψέγεται ως ακατανόητη και αυθαίρετη. Το ΓΟΣΔ θεωρεί ότι και το Δικαστήριο της ΕΕ κινήθηκε πέραν της δικαιοδοσίας του (ultra vires) και «πρόδωσε» τον θεσμικό του ρόλο», τονίζει χαρακτηριστικά

Όμως με την απόφαση αυτή, σύμφωνα με τον Ευ. Βενιζέλο, το γερμανικό δικαστήριο είπε ότι τα εθνικά συνταγματικά ή ανώτατα δικαστήρια μπορούν να ελέγχουν τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ και αν κρίνουν ότι αυτές ως ακατανόητες ή αναιτιολόγητες ή εσφαλμένες θίγουν την εθνική συνταγματική ταυτότητα, μπορούν να μη τις εφαρμόζουν. Το οικοδόμημα της υπεροχής και της άμεσης εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου κλονίζεται.

«Τώρα είναι π.χ. πολύ εύκολο για τα ουγγρικά ή τα πολωνικά δικαστήρια να πουν ότι οι αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ με τις οποίες κρίνονται αντίθετες προς τις αξίες και την έννομη τάξη της ΕΕ οι παρεμβάσεις της ουγγρικής και της πολωνικής νομοθεσίας στη συγκρότηση των εθνικού συνταγματικού ή ανώτατου δικαστηρίου, παραβιάζουν την ουγγρική ή την πολωνική εθνική συνταγματική ταυτότητα και άρα κινούνται ultra vires και είναι ανεφάρμοστες.

Εάν συνεπώς κάποιος υπερέβη το όριο, αυτός είναι το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο που επιχειρεί να θέσει υπό τον δικαστικό του έλεγχο το ιστορικό στοίχημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης εν μέσω μιας πανδημίας που δοκιμάζει τις αντοχές όχι μόνο της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης αλλά της ευρωπαϊκής φιλελεύθερης δημοκρατίας», καταλήγει ο Ευάγγελος Βενιζέλος.