Εργαζόμενοι «όμηροι» υπό καθεστώς δανεισμού!

Η αναντίρρητα μεγάλη ζημία που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορωνοϊού στην πραγματική οικονομία και στις επιχειρήσεις, δεν μπορεί να αποτελέσει το άλλοθι πίσω από το οποίο θα κρυφτούν και υπό συνθήκες θα πραγματοποιηθούν, οι επιδιώξεις ορισμένων για αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος, επί τα χείρω βεβαίως, για τους εργαζόμενους. 

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ήδη στο τραπέζι του δημοσίου διαλόγου, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν πέσει προτάσεις όπως για παράδειγμα το γερμανικής προέλευσης μοντέλο (ονόματι Kurzabeit), το οποία αναλύσαμε σε προηγούμενο άρθρο. Η πρόταση που κυοφορείται τις τελευταίες ημέρες στη χώρα μας και έχει γίνει αντικείμενο εκτεταμένης συζήτησης είναι αυτή του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών. 

Ο ΣΕΒ προτάσσει τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και την αποφυγή του οριστικού lockdown επιχειρήσεων, προτείνοντας την επέκταση ενός εργασιακού καθεστώτος που μας είναι γνώριμο και έχει υιοθετηθεί κυρίως στον τραπεζικό κλάδο. 

Διατήρηση των θέσεων εργασίας και αποφυγή εκτόξευσης των δεικτών ανεργίας, είναι η μία όψη του νομίσματος, με σκληρό «αντάλλαγμα» για τους εργαζομένους. Η άλλη επώδυνη όψη του νομίσματος, αν η πρόταση του ΣΕΒ υιοθετηθεί έστω και σε μεγάλο ποσοστό από τους κυβερνώντες, θα δημιουργήσει στρατιές ενοικιαζόμενων – δανεικών εργαζομένων, οι οποίοι θα είναι όμηροι, εγκλωβισμένοι σ’ ένα ιδιότυπο εργασιακό καθεστώς, όπου οι συνθήκες (ωράριο, μισθός) θα ποικίλουν και κυρίως δεν θα δύνανται να αποτελέσουν πεδίο διαπραγμάτευσης εργαζόμενου – εργοδότη.

Για κάθε επιχείρημα που αρθρώνεται περί επιβίωσης και ανάπτυξης των επιχειρήσεων εν καιρώ κρίσης, εξίσου λογικά πρέπει να διατυπώνεται και το εξής επιχείρημα: ότι δεν μπορεί να γίνει εις βάρος των εργαζομένων και μάλιστα με ολοκληρωτικό τρόπο.

Η πραγματική οικονομία και δη οι επιχειρήσεις (βιομηχανίες ή μικρότερες εταιρίες π.χ βιοτεχνίες), που αποτελούν τον πυρήνα της, πρέπει να προστατευθούν και να ενισχυθούν, χωρίς αυτό να πρέπει να συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση κάθε μέσου, ακόμη και τη δημιουργία εργαζομένων που θα νοικιάζονται με την ημέρα ή τον μήνα σε εταιρίες.

Η ενοικίαση εργαζομένων, βεβαίως, δεν είναι κάτι πρωτάκουστο ή καινούριο για τη χώρα μας. Εφαρμόζεται εδώ και καιρό, σε μικρή κλίμακα και τη συναντάμε κυρίως στον τραπεζικό κλάδο, όπου οι τράπεζες έχουν διαμορφώσει σχήματα ενοικιαζόμενων – μεταφερόμενων εργαζομένων.

Αυθαίρετη μεταβολή του εργασιακού καθεστώτος 

Η πρόταση του ΣΕΒ που κοινοποιήθηκε τις προηγούμενες ημέρες, έχει σύμφωνα με τη λογική των συντακτών της, προσωρινό χαρακτήρα, δηλαδή σχετίζεται με την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, ωστόσο δεν αφορά μόνο στην άμεση ανάγκη επιβίωσης των επιχειρήσεων. Αποτελεί οδηγό για την επόμενη ημέρα της, η οποία ωστόσο δεν προσδιορίζεται χρονικά αλλά εν πολλοίς ταυτίζεται με την εδραίωση της ομαλότητας των δοκιμαζόμενων επιχειρήσεων. Μια προσωρινότητα «μακράς διαρκείας», αν μπορούμε να το περιγράψουμε χρησιμοποιώντας αυτό το αδόκιμο σχήμα.

Σ’ ό,τι αφορά στην ουσία της πρότασης, ο ΣΕΒ επικαλείται την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου 68/20.3.2020, η οποία είναι ρύθμιση έκτακτης προσωρινής ανάγκης (περιλαμβάνεται στα μέτρα για την πανδημία), και παρέχει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο όμιλο να μετακινούν-ανταλλάσουν εργαζόμενους. Ο ΣΕΒ προτείνει η εν λόγω ρύθμιση να μην αφορά μόνο «όμορες» εταιρίες, αλλά να επεκταθεί μεταξύ διαφορετικών επιχειρήσεων.

Συγκεκριμένα μια επιχείρηση με μειωμένο-λόγω πανδημίας- κύκλο εργασιών, αλλά με πλεονάζον προσωπικό, θα δύναται να δανείζει εργαζόμενους σε εταιρίες που παρουσιάζουν αύξηση εργασιών και έχουν αυξημένες ανάγκες. Έτσι, σύμφωνα πάντα με τον ΣΕΒ, οι εργαζόμενοι θα διατηρούν την εργασία τους και συμφωνία για τις επιχειρήσεις θα είναι win-win.

Η εν λόγω πρόταση αν τελικώς εφαρμοστεί και κυρίως «παγιωθεί», διότι «ουδέν μονιμότερου εκ του προσωρινού», δύναται να αλλάξει άρδην τα εργασιακά όπως τα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα: να μετασχηματίσει, να προκαλέσει δομικές αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς, που δεν πραγματοποιήθηκαν ούτε στα σκληρά μνημονιακά χρόνια.

Κάθε τόσο και με νέο αντικείμενο εργασίας!

Εργαζόμενοι «όμηροι», εγκλωβισμένοι σ’ ένα ιδιότυπο «σκλαβοπάζαρο». Ευρισκόμενοι σε αναμονή κάθε ημέρα, εβδομάδα και μήνα, για τον επόμενο εργοδότη, χωρίς βεβαίως να γνωρίζουν ή να μπορούν να προσδιορίσουν σε πιο εργασιακό αντικείμενο θα δουλέψουν. Διότι ενδεχομένως και κάθε ημέρα, θα καλούνται να ανταπεξέλθουν σε μια νέα όσο και ξένη γι’ αυτούς εργασία, γεγονός εξόχως στρεσογόνο γι’ αυτούς.

Χωρίς αντίλογο στις αποφάσεις των εργοδοτών του, με πρόσχημα πάντα τη διατήρηση της εργασίας και με την ταμπέλα του «δανεικού» και της αβεβαιότητας να τους ακολουθεί.

Η σωτηρία των επιχειρήσεων δεν μπορεί να γίνεται με οποιοδήποτε κόστος και μέσω της θυματοποίησης των εργαζομένων. Απαιτείται η υιοθέτηση ρεαλιστικών εργαλείων και μέτρων που δεν θα είναι μονοδιάστατα, εξ αντικειμένου αντιεργατικά και σε κάθε περίπτωση θα λαμβάνουν υπόψιν τις βασικές αρχές των εργατικών δικαιωμάτων, τα οποία δεν πρέπει να απεμποληθούν εν μια νυκτί.