Επιζώντες του Άουσβιτς επιστρέφουν 75 χρόνια μετά την απελευθέρωση

Στις 27 Ιανουαρίου 1945, τα σοβιετικά στρατεύματα εισήλθαν με προσοχή στο Άουσβιτς. Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά, περισσότεροι από 200 επιζώντες από τον θάλαμο αερίων, την πείνα, την εξοντωτική εργασία και τα ιατρικά πειράματα, περνούν – ίσως για τελευταία φορά – την πύλη του στρατοπέδου συγκέντρωσης για να γιορτάσουν την επέτειο από την απελευθέρωσή τους και κυρίως, όπως λένε, για να κρατήσουν τις μνήμες ζωντανές, «να σταματήσουν τον κόσμο από την αμνησία».

«Το Ολοκαύτωμα χρηματοδοτήθηκε από μια κυβέρνηση. Όχι μόνο το επέτρεψαν να συμβεί, αλλά το ενίσχυσαν και ενθάρρυναν απλούς ανθρώπους να γίνουν δολοφόνοι», σχολιάζει στην «Guardian» ο Μπενιαμίν Λέσερ, 92χρονος Εβραίος πολωνικής καταγωγής, που η οικογένειά του εστάλη στο Άουσβιτς το 1944. Περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια άνθρωποι βρήκαν τραγικό θάνατο στο στρατόπεδο, οι περισσότεροι από τους Εβραίους.

«Επέστρεψα για να μην ξεχάσω κάθε λεπτομέρεια του τι συνέβη σε μένα, ώστε να μπορέσω να διατηρήσω τις μνήμες ζωντανές και να σταματήσω τον κόσμο να αποκτήσει αμνησία», πρόσθεσε ο Λέσερ, τονίζοντας την ευρεία ανησυχία για την άνοδο των αντισημιτικών επιθέσεων, ιδίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, η οποία αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό θέμα κατά τη διάρκεια της σημερινής τελετής.

«Η έμφαση δίνεται στους επιζώντες, όπως πρέπει, όχι στους πολιτικούς ηγέτες. Κατά πάσα πιθανότητα δεν θα υπάρξει άλλη μεγάλη επέτειος, καθώς χάνουμε τόσους», δήλωσε ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συνεδρίου (WJC) Ρόναλντ Λόντερ, ο οποίος χρηματοδότησε την επιστροφή περισσότερων τουλάχιστον 100 επιζώντων και των οικογενειών τους.

Οι επιζώντες, οι οποίοι επιστρέφουν σήμερα στο Άουσβιτς, είναι ηλικίας μεταξύ 75 ετών – μια γυναίκα που γεννήθηκε στο στρατόπεδο – και 101. Έχουν ταξιδέψει από όλο τον κόσμο, κυρίως τη Βόρεια Αμερική, αλλά και από ολόκληρη την Ευρώπη, το Ισραήλ, τη Νότια και Κεντρική Αμερική και την Αυστραλία. Οι διοργανωτές δήλωσαν ότι ο ακριβής αριθμός των συμμετεχόντων δεν θα επιβεβαιωθεί έως την τελετή, το απόγευμα της Δευτέρας, λόγω της εύθραυστης υγείας τους και της ψυχολογικής πίεσης της επιστροφής, η οποία είχε ήδη οδηγήσει σε ορισμένες ακυρώσεις. Μια μεγάλη ομάδα 50 θεραπευτών και ιατρών είναι σε ετοιμότητα για τους επιζώντες και τους συχνά ηλικιωμένους απογόνους τους.

Έξι εκατομμύρια Εβραίοι σκοτώθηκαν στο Ολοκαύτωμα, τη ναζιστική εκστρατεία για την εξάλειψη του εβραϊκού πληθυσμού της Ευρώπης, με επίκεντρο το Άουσβιτς.