Ενεργειακή ακρίβεια: Απαιτούνται λύσεις με ευρωπαϊκή σφραγίδα

Η Ευρώπη αναγνώρισε, όπως συνήθως με αργά αντανακλαστικά, αφού μεσολάβησε η ενεργειακή κρίση και εσχάτως ο πόλεμος στην Ουκρανία, ότι οφείλει να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία. Είναι κοινή παραδοχή των Ευρωπαίων ότι πρέπει να αποκοπεί ο ενεργειακός «ομφάλιος λώρος» με τη Μόσχα και να αποκτήσει η Γηραιά Ήπειρος την απαιτούμενη αυτάρκεια.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Μέχρις ότου όμως καταστεί αυτό εφικτό, βάσει της κεντρικής στρατηγικής που έχουν σχεδιάσει και συναποφασίσει οι Ευρωπαίοι, υπάρχουν και άλλα επείγοντα ζητήματα, τα οποία χρήζουν άμεσων λύσεων. Με πρώτο και καλύτερο αυτό της ενεργειακής ακρίβειας που πλήττει τους Ευρωπαίους πολίτες, δημιουργώντας ασφυκτικές συνθήκες στην οικονομία και στο «επιχειρείν». Εδώ και μήνες το ενεργειακό κόστος έχει εκτοξευτεί στα ύψη, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία φούντωσε ξανά τη «σπίθα» των σφοδρών ανατιμήσεων. Οι Ευρωπαίοι, όμως, αδυνατούν να συνθέσουν ένα ενιαίο και κοινό πλαίσιο συνεννόησης που θα μετεξελιχθεί σε μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα μέτρων αντιμετώπισης της ενεργειακής ακρίβειας.

Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η Ευρώπη, εξαιτίας και των καίριων λαθών που υπέπεσε στον κομβικό τομέα της ενέργειας, έχει γίνει έρμαιο των κερδοσκόπων, που εκτοξεύουν κατά το δοκούν τις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου, συμπαρασύροντας έτσι τις αντίστοιχες τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Προτάσεις για να αποσυνδεθούν τα παραπάνω, όπως και για να τεθεί πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, έχουν κατατεθεί στις Βρυξέλλες εδώ και αρκετούς μήνες. Καμία κοινή απόφαση, ωστόσο, δεν έχει ληφθεί προς αυτή την κατεύθυνση, ούτε βεβαίως συναποφασίστηκε η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού που θα λειτουργεί ως «κόφτης» ή εν πάση περιπτώσει θα ελέγχει πιο αποτελεσματικά τα παιχνίδια των κερδοσκόπων.

Και αυτό το επισημαίνουμε, διότι παρά την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία και την τεταμένη σχέση ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση, η Μόσχα δεν έχει κλείσει τη στρόφιγγα των αγωγών ούτε έχει ανακύψει κάποιο τεράστιο έλλειμμα στην τροφοδοσία. Αναμφίβολα η κατάσταση δεν χαρακτηρίζεται ως ιδεατή, αλλά ακόμη και έτσι δεν αιτιολογούνται τα υψηλά επίπεδα στα οποία παραμένουν οι τιμές του φυσικού αερίου αλλά και της χονδρικής ρεύματος. Εκτός και αν όντως κάποιοι περιμένουν να έρθει η Άνοιξη, να βελτιωθούν οι καιρικές συνθήκες, να μειωθεί η χρήση του φυσικού αερίου στο ενεργειακό «μείγμα» και ως εκ τούτου να μειωθούν οι τιμές. Ασόβαρα πράγματα…

Είναι πρόδηλο και συνάμα αναγκαίο να προκύψει μια πανευρωπαϊκή λύση, διότι έως τώρα κάθε χώρα αυτοσχεδιάζει. Όπως, όμως, έχει αποδειχθεί περίτρανα, αυτή η τακτική δεν είναι επαρκής για να αναχαιτίσει το τσουνάμι ενεργειακής ακρίβειας. Το μήνυμα για άμεση δράση και λήψη ενιαίων μέτρων έστειλε τις προηγούμενες ημέρες ο ευρωπαϊκός Νότος. Οι πρωθυπουργοί τις Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας συνασπίστηκαν υπό την κοινή πρόταση για μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας. Ιδιαίτερη σημασία έχει και το γεγονός ότι και η Γαλλία, αν και σε εμφανώς πιο ευνοϊκή θέση χάρη στα πυρηνικά της εργοστάσια, συνασπίστηκε με τη θέση των τεσσάρων του Νότου, για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου.

Ο ευρωπαϊκός Νότος ζητά, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος αποθήκευσης και την υλοποίηση (ενεργειακών) αγορών σε επίπεδο ΕΕ, κάτι που θα σήμαινε μεγαλύτερη συμβατική ισχύ σε αντίθεση με τις αγορές ανά χώρα και χαμηλότερες τιμές. Οι Νότιοι συνασπίζονται ενόψει των επόμενων συναντήσεων των ευρωπαίων ηγετών, όπου μένει να φανεί αν οι… Βόρειοι και δη η Γερμανία με τους πιστούς δορυφόρους της, είναι διατεθειμένη να δώσει σάρκα και οστά στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και σύμπραξη, έστω και στο ζήτημα της ενέργειας, που φυσικά μόνο αμελητέο δεν είναι.