Ενέργεια: Η Ρωσία στριμώχνει στα σχοινιά την Ευρώπη

H Ρωσία και η Gazprom προειδοποιούν και απειλούν την Ευρώπη ότι θα βιώσει έναν ενεργειακό εφιάλτη τον χειμώνα. Το «μενού»  θα περιλαμβάνει περαιτέρω μείωση των εξαγωγών του φυσικού αερίου και υπερδιπλασιασμό της τιμής , που θα δοκιμάσει τα όρια αντοχής της Γηραιάς Ηπείρου.  Η κατάσταση που διαμορφώνεται για τους Ευρωπαίους μοιάζει να είναι… απελπιστική, πόσω δε μάλλον όταν δεν  υφίστανται ισχυρά αναχώματα απέναντι στις ρωσικές απειλές.

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι το οικονομικό-ενεργειακό μπρα ντε φερ που ξεκίνησε η Ευρώπη με τη Ρωσία, αναδεικνύει νικήτρια τη δεύτερη και έχει προκαλέσει μύρια όσα προβλήματα στην πρώτη. Κυρίως, όμως, ανέδειξε την ανεπάρκεια των Ευρωπαίων να συνθέσουν μια ισχυρή κοινή λύση και να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο εξ Ανατολής, το οποίο βεβαίως αυτοί έθρεψαν  και «γιγάντωσαν» ενεργειακά.  Η Ευρώπη το μόνο που μπορεί να κάνει, είναι να εύχεται πως η Μόσχα δεν θα δώσει σάρκα και οστά στις απειλές της. Δεν της μένει, άλλωστε, κάτι άλλο να πράξει, καθώς ό,τι δοκίμασε έως τώρα πήγε στο βρόντο. Οι κυρώσεις που επέβαλε δεν λύγισαν τη Ρωσία, αντιθέτως γύρισαν μπούμερανγκ προς σ’ αυτή.

Το ευρώ αποδυναμώνεται και διολισθαίνει σε ιστορικά χαμηλά, ο πληθωρισμός εξαπλώνεται σαν γάγγραινα, η ενεργειακή κρίση κατακλύζει όλη την Ευρώπη, ενώ η Ρωσία βλέπει το ρούβλι να φτάνει σε ιστορικά υψηλά και την οικονομία της να αποκομίζει μεγάλα κέρδη, κυρίως από τις ενεργειακές εξαγωγές, που έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ τους τελευταίους μήνες.

Ανησυχητική για την Ευρώπη, ενδεικτική του αδιεξόδου στο οποίο βρίσκεται αλλά και της απουσίας απαντήσεων απέναντι στη ρωσική ισχύ, είναι η μοιρολατρική στάση που έχει υιοθετήσει η Γερμανία. Η πιο ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία, το παντοδύναμο Βερολίνο παραδέχεται με στωικότητα- για άλλους με ηττοπάθεια- ότι αν η Ρωσία κλείσει τις στρόφιγγες , τότε θα έχει φυσικό αέριο για λιγότερο από τρεις μήνες. Και δεν έχει διαθέσιμη κάποια άλλη εναλλακτική λύση για να αποτρέψει το ενεργειακό μπλακ άουτ.

Η Ελλάδα αντέχει χωρίς το ρωσικό φυσικό αέριο

Βεβαίως, η Γερμανία, όπως και άλλες χώρες-κυρίως της κεντρικής Ευρώπης- είναι σφόδρα εξαρτώμενες ενεργειακά από τη Ρωσία. Αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση της Ελλάδας, η οποία έχει εναλλακτικές «πηγές» ενεργειακής τροφοδότησης και μοιάζει να μπορεί να αντέξει χωρίς το ρωσικό φυσικό αέριο.  Η UBS, σε πρόσφατη μελέτη της για την ενεργειακή αντοχή της Ευρώπης, είναι καθησυχαστική για τη χώρα μας. Η ελβετική τράπεζα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα είναι λιγότερο εξαρτώμενη ενεργειακά σε σχέση με χώρες της Κεντρικής Ευρώπης όπως η Τσεχία και η Ουγγαρία και ως εκ τούτου βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση σε περίπτωση που η Ρωσία τραβήξει το σκοινί στα άκρα. Η Αθήνα-όπως οι Πολωνία, Ρουμανία- καλύπτει μόνο το 7-9% των ενεργειακών αναγκών της από το ρωσικό αέριο και γι’ αυτό, όπως επισημαίνει η UBS, έχει μεγαλύτερη ικανότητα να αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο. Η ελβετική τράπεζα σημειώνει στην έκθεσή της ότι η Ελλάδα καλύπτει πάνω από το 50% των ενεργειακών αναγκών της από προϊόντα πετρελαίου, ενώ παράλληλα έχει προνοήσει για τη δημιουργία πλωτού terminal υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα, έχοντας ήδη λάβει υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ και το Κατάρ.

Το άλυτο ζήτημα της ενεργειακής ακρίβειας

Διανύουμε ένα νέο γύρο κλιμάκωσης της ενεργειακής κρίσης, η οποία υποτροπιάζει και οξύνεται, συνέπεια της μεγάλης ανησυχίας και αβεβαιότητας που υπάρχει στην αγορά ενέργειας, για την επάρκεια και ικανότητα της Ευρώπης να καλύψει τις ανάγκες της ενόψει του χειμώνα. Οι ενεργειακές τιμές χονδρικής έχουν εκτοξευτεί στα ύψη και προφανώς θα μετακυληθούν  στους καταναλωτές, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, επιτείνοντας  το κλίμα ανασφάλειας. Για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας, μέσω της υιοθέτησης ενός κοινού πλαισίου δράσης για την προστασία-στήριξη των καταναλωτών, η Ευρώπη δεν κατάφερε να συνεννοηθεί ούτε στα… αυτονόητα. Καθείς ενεργεί κατά το δοκούν, κάτι που φυσικά ισχύει και στη χώρα μας, όπου το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει αύξηση των κεφαλαίων που θα αποδοθούν στις ενεργειακές επιδοτήσεις.