ΕΚΤ: Προς νέα μείωση των επιτοκίων τη Μεγάλη Πέμπτη λόγω των αμερικανικών δασμών

Η επιθετική και απρόβλεπτη δασμολογική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών ενδέχεται να έχει μία απρόσμενα θετική επίπτωση για την Ευρωζώνη: την ταχύτερη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ.

Πιο συγκεκριμένα, μετά τις αιφνιδιαστικές ανακοινώσεις του Ντόναλντ Τραμπ στις 2 Απριλίου για την επιβολή «ανταποδοτικών» δασμών, ενισχύονται οι εκτιμήσεις ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει στη μείωση του βασικού επιτοκίου καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της Μεγάλης Πέμπτης, 17 Απριλίου. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για την έβδομη διαδοχική μείωση από τον Ιούνιο του 2024, φέρνοντας το επιτόκιο στο 2,25%.

Οι δασμοί Τραμπ φέρνουν αναταράξεις στην Ευρωζώνη

Η αναμόρφωση των κανόνων του παγκόσμιου εμπορίου από την πλευρά των ΗΠΑ έχει οδηγήσει σε σημαντικές αναθεωρήσεις των μακροοικονομικών προβλέψεων, πάνω στις οποίες βασίζονται οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής. Ήδη από τον Μάρτιο, η ΕΚΤ προέβλεπε αναιμική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη της τάξης του 0,9%, λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις επιπτώσεις από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ–Κίνας.

Ωστόσο, οι πρόσφατοι νέοι δασμοί ύψους 20% σε εισαγωγές από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης –οι οποίοι μειώθηκαν προσωρινά στο 10% για διάστημα 90 ημερών– επιδείνωσαν περαιτέρω τις προοπτικές. Παρά τις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης μέσω διαπραγματεύσεων, το αποτέλεσμά τους παραμένει αβέβαιο.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι η ΕΕ θα προχωρήσει σε αντίμετρα εάν οι συνομιλίες δεν αποφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, τονίζοντας ότι «όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι».

Επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία και στις επενδύσεις

Ήδη παρατηρείται μείωση των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ, ενώ οι δασμοί 25% σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα που είχαν επιβληθεί τον προηγούμενο μήνα έχουν επιβαρύνει σημαντικά τις συνθήκες για τις επιχειρήσεις της ΕΕ.

Παράλληλα, η αβεβαιότητα γύρω από την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ επηρεάζει αρνητικά το επιχειρηματικό κλίμα, οδηγώντας αρκετές εταιρείες σε πάγωμα επενδύσεων έως ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Σύμφωνα με αναλυτές που επικαλείται το Reuters, οι αρνητικές επιπτώσεις των αμερικανικών δασμών αναμένεται να είναι πιο έντονες από τις θετικές επιδράσεις της στροφής της Γερμανίας σε αυξημένες δημόσιες δαπάνες, με σχέδιο επενδύσεων ύψους 500 δισ. ευρώ για υποδομές και σημαντική ενίσχυση των αμυντικών δαπανών.

Πληθωρισμός υπό έλεγχο – «Παράθυρο» για νέα μείωση επιτοκίων

Η ΕΚΤ εμφανίζεται να έχει περιθώριο ελιγμών, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν υπό έλεγχο. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε τον Μάρτιο στο 2,2%, πολύ κοντά στον στόχο του 2%. Αξιοσημείωτη είναι και η μείωση του πληθωρισμού στις υπηρεσίες, κάτι που ενισχύει την εκτίμηση για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.

Επιπλέον, η ενίσχυση του ευρώ έναντι του δολαρίου, σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών πετρελαίου (το Brent κυμαίνεται πλέον μεταξύ 60-65 δολ./βαρέλι), ασκεί καθοδική πίεση στον πληθωρισμό.

Ωστόσο, τυχόν αντίποινα της ΕΕ με δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέες αυξήσεις τιμών. Παρ’ όλα αυτά, οι περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούν πως ο πληθωρισμός δεν αναμένεται να εκτροχιαστεί από τον στόχο του.