Διερευνητικές επαφές υπό το κρεσέντο νέων τουρκικών προκλήσεων

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο νέος γύρος των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας, που θα διεξαχθούν στις 22 Φεβρουαρίου στην Αθήνα, συγκεντρώνει απειροελάχιστες πιθανότητες να είναι εποικοδομητικός κατ’ ουσίαν και να προσδώσει απτά αποτελέσματα με θετικό πρόσημο για τις σχέσεις των δύο χωρών. Γίνεται, άλλωστε, σ’ ένα χρονικό διάστημα, όπου γινόμαστε μάρτυρες ενός νέου κρεσέντου προκλήσεων και επιθετικής ρητορικής εκ μέρους της Τουρκίας, που δεν αφήνει-στα σοβαρά- περιθώρια συνεννόησης και ουσιαστικού διαλόγου.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Ούτως ή άλλως, τις δύο πλευρές χωρίζει «άβυσσος» αναφορικά με την ατζέντα που θέτουν κατά τις διαβουλεύσεις, που επιβεβαιώνεται με πανηγυρικό τρόπο σε κάθε τέτοιους είδους διαβούλευση. Όπως συνέβη και με τις πρόσφατες διερευνητικές επαφές, έτσι και στις επερχόμενες, η Ελλάδα θα κατέλθει με μοναδικό θέμα συζήτησης την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των θαλασσίων ζωνών στον Αιγαίο. Εκ διαμέτρου αντίθετη, βεβαίως, είναι η τουρκική ατζέντα, η οποία είναι σαφώς πιο διευρυμένη, εμπλουτισμένη με ζητήματα γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο, την αποστρατικοποίηση των νησιών, ακόμη και την τουρκική μειονότητα στη Θράκη.

Αποστρατικοποίηση των νησιών – Γκριζάρισμα του Αιγαίου

Ας μην κρυβόμαστε, η Άγκυρα έχει δρομολογήσει ένα νέο γύρο έντασης και προκλήσεων απέναντι στην Ελλάδα, χρησιμοποιώντας ως διπλωματική προμετωπίδα, το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών. Ταγίπ Ερντογάν, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και τα υπόλοιπα εξέχοντα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης, προβάλλουν συνεχώς το θέμα της αποστρατικοποίησης, αποσκοπώντας να καταδείξουν ότι η Αθήνα παραβιάζει τις διεθνείς συνθήκες και ως εκ τούτου είναι υπόλογη απέναντι στην Άγκυρα και την παγκόσμια κοινότητα.

Αυτό είναι το προφανές αφήγημα που επιδιώκει να δημιουργήσει η Τουρκία, θέλοντας πάνω σ’ αυτό να χτίσει μια ρητορική έμπρακτης αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο. Εμφορούμενη με τη δική της γεωπολιτική λογική, η Άγκυρα χρησιμοποιεί την «παρανομία» της Ελλάδας στη στρατικοποίηση των νησιών, για να επεκτείνει-διευρύνει το «γκριζάρισμα» του Αιγαίου. Αυτός είναι άλλωστε ο απώτερος στόχος της Τουρκίας, να τεθούν εν αμφιβόλω η κυριαρχία της Αθήνας αλλά και οι διεθνείς συνθήκες που διέπουν το «καθεστώς» στο Αιγαίο.

Η ολική ανατροπή των συσχετισμών στο Αιγαίο αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί τη μείζονα γεωπολιτική θεώρηση της Τουρκίας, που ενίοτε επιλέγει να μειώνει την ένταση και άλλοτε βαδίζει με σταθερά βήματα στον δρόμο της κλιμάκωσης. Μια τέτοιο περίοδο διανύουμε και τώρα, με τον Ερντογάν, παρά τα πλείστα οικονομικής φύσης προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα του, να περνάει ξανά στην επίθεση.

Αυτό ενδεχομένως να το πράττει τη δεδομένη χρονική στιγμή, αισθανόμενος πιο δυνατός και ενισχυμένος από την αποκατάσταση των σχέσεων με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αλλά και τη βελτίωση εκείνων με το Ισραήλ. Επίδραση στην αναθάρρηση της Άγκυρας, ίσως να είχε και η στάση των ΗΠΑ για τον Εast Med, που υιοθέτησε την επιχειρηματολογία της Άγκυρας, ότι ο αγωγός δημιουργεί προβλήματα και εντάσεις στην περιοχή. Ως γνωστόν, η Τουρκία ήταν εξαρχής αντίθετη στον East Med και η συγκεκριμένη εξέλιξη προφανώς ευνοεί τον σχεδιασμό και τη στρατηγική της.

Το υπουργείο Εξωτερικών, προφανώς είναι σε εγρήγορση και απαντά στις προκλήσεις της Άγκυρας, προχωρώντας μεταξύ άλλων και σε διάβημα προς αυτή για την αμφισβήτηση των νησιών. Το ΥΠΕΞ, καλείται, βεβαίως, να λάβει μέρος στις διερευνητικές επαφές, διατυπώνοντας και εκεί με σαφήνεια τις ελληνικές πάγιες θέσεις που αφορούν τις θαλάσσιες ζώνες και την υφαλοκρηπίδα.