Διαθήκες: Τι πρόκειται να αλλάξει – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι κληρονόμοι

Σε εξέλιξη είναι οι εργασίες της επιτροπής για την αναμόρφωση του κληρονομικού δικαίου, που έχει συσταθεί πριν από τα Χριστούγεννα, και συμμετέχουν σε αυτή διαπρεπείς καθηγητές, εκπρόσωποι του δικαστικού σώματος, του δικηγορικού σώματος και δύο συμβολαιογράφοι, είπε στο ΕΡΤNEWS η συμβολαιογράφος Χριστίνα Μάνδρου.

Όπως είπε, «Το Κληρονομικό Δίκαιο δεν έχει τροποποιηθεί από το 1945 που ισχύει ο σημερινός Κώδικας. Τα θέματα τα οποία συζητούνται και στα οποία εστιάζονται οι  επικείμενες αλλαγές είναι τα εξής:

• Η νόμιμη μοίρα, αυτό δηλαδή που λέμε αναγκαστικός κληρονόμος, που είναι τα παιδιά και ο σύζυγος που δεν μπορείς να τους παραλείψεις και ο νόμος τους δίνει οπωσδήποτε ένα δικαίωμα στην κληρονομιά που μέχρι τώρα ήταν εμπράγματο.

Τώρα, για να υπάρχει ευχερέστερη εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων και για να ενισχυθεί η ελευθερία του διαθέτη, η αξίωση αυτού του μεριδίου παύει να είναι εμπράγματη και θα έχει μόνο δικαίωμα χρηματικής ικανοποίησης έναντι του κληρονόμου, δηλαδή δεν θα πάρει μερίδιο από το σπίτι, δεν θα πάρει μερίδιο από την περιουσία, αλλά θα πάρει χρήματα.

• Άλλο θέμα είναι η ενίσχυση της θέσης του επιζώντα συζύγου, ο οποίος σήμερα όταν κληρονομεί με παιδιά, παίρνει το 1/4 κι όταν κληρονομεί με αδέλφια και ανίψια παίρνει το ½ της περιουσίας.

Υπάρχει σκέψη στην επιτροπή και εκεί φαίνεται να καταλήγει ότι τα ποσοστά αυτά για τον επιζώντα σύζυγο θα μεγαλώσουν, δηλαδή θα παίρνει ίσως το 1/3 με παιδιά, τα 2/3 με συγγενείς δεύτερης τάξης, αδέλφια και ανίψια.

• Άλλο θέμα που ταλαιπωρεί πάρα πολλούς είναι τα κληρονομικά χρέη.

Όλοι έχουμε ακούσει για τις διαρκείς αποποίησης περιουσίας που συνοδεύεται με χρέη και την αποποιούνται τα παιδιά, τα εγγόνια, τα αδέλφια, τα ανίψια κτλ.

Εδώ υπάρχει ένα σοβαρό θέμα για την προθεσμία της αποποίησης που είναι τέσσερις μήνες και πολλές φορές μπορεί κάποιος να αιφνιδιαστεί και να βρεθεί κληρονόμος ενός χρέους αποβιώσαντος. Τώρα λοιπόν θα υπάρξει μία αλλαγή στη σχετική διάταξη ότι το τετράμηνο θα αρχίζει από τότε που έμαθες ότι είσαι κληρονόμος και έμαθες και το ενεργητικό και το παθητικό της κληρονομιάς. Δηλαδή έλαβες γνώση των χρεών για να μπορείς να προστατευτείς και να τρέξεις να αποποιηθείς.

• Άλλο θέμα είναι η προστασία μετά το θάνατο, του επιζώντα συντρόφου χωρίς σύμφωνο.

Θα υπάρξει λοιπόν πρόβλεψη για προστασία του επιζώντα χωρίς σύμφωνο συμβίωσης συντρόφου με παραμονή στην κοινή κατοικία για ένα χρονικό διάστημα.

Ενδεχομένως να καταστεί και κληρονόμος, αν δεν υπάρχουν καθόλου κληρονόμοι του αποβιώσαντος, ούτε παιδιά, ούτε αδέλφια, ούτε ανίψια και να έρχεται αυτός πριν το Δημόσιο, γιατί ο τελευταίος κληρονόμος είναι το Δημόσιο. Ο χρόνος που θα απαιτείται να έχουν συμβιώσει εξετάζεται να είναι μεταξύ δύο έως πέντε ετών.

Εξετάζεται επίσης να καθιερωθούν οι κληρονομικές συμβάσεις, οι οποίες μέχρι τώρα απαγορεύονται στο δίκαιό μας και είναι πάρα πολύ χρήσιμες για να καλύψουν πάρα πολλά κοινωνικά θέματα.

Να πω ένα παράδειγμα: Μπορεί κάποιος να εγκαταστήσει κληρονόμο και να του αφήσει το σπίτι του με αντάλλαγμα εν ζωή ισόβια πρόσοδο, δηλαδή σου αφήνω το σπίτι μου, αλλά όσο ζω από σήμερα που είμαι 70, 75, 80 χρονών θα μου δίνεις πχ 1000 ευρώ το μήνα.

Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για πολλούς ηλικιωμένους ανθρώπους που έχουν περιουσία και μπορούν να την αφήσουν σε κάποιον, αλλά έχουν ανάγκη τώρα που ζουν να βελτιώσουν τα οικονομικά τους έσοδα».