Χρηματιστήριο: Το “Greek Bet” και το μέτωπο των αναβαθμίσεων

Πριν από λίγους μήνες, στα τέλη του 2018 με αρχές 2019, ίσως ακόμα και οι σχετικά αισιόδοξοι επενδυτές και επαγγελματίες της αγοράς να μην περίμεναν την πορεία της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς, η οποία ερχόταν από μια πτωτική χρονιά, μένοντας πίσω σε σχέση με τα διεθνή χρηματιστήρια.

Ωστόσο, το πρώτο επτάμηνο του 2019 επιφύλαξε μια “θετική έκπληξη” για το Χ.Α., με τους εμπλεκόμενους στον κύκλο των συναλλαγών, Έλληνες ή ξένους, να “κάνουν ταμείο” με αποδόσεις που σε επίπεδο Γενικού Δείκτη προσέγγισαν το 45%, ενώ σε επίπεδο μεμονωμένων μετοχών τα εγχώρια και διεθνή χαρτοφυλάκια πέτυχαν πολλαπλάσια κέρδη, σε κάποιες περιπτώσεις δύο ή τρεις ή και παραπάνω φορές σε σχέση με τους βασικούς δείκτες.

Θα μπορούσαν κάποιοι να ισχυριστούν ότι το επτάμηνο ανοδικό σερί της αγοράς ίσως σε έναν βαθμό τεχνικά να ήταν αναμενόμενο, καθώς αυτό ήρθε μετά από ένα αρνητικό 2018, με τον τραπεζικό κλάδο να υποχωρεί μέχρι τα όρια της απαξίωσης. Ωστόσο, πλέον έχουμε διανύσει παραπάνω από το μισό του έτους και το Χ.Α. βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις των αγορών παγκοσμίως από πλευράς απόδοσης. Υπό μία έννοια, λοιπόν, το Ελληνικό Χρηματιστήριο, όπως σημειώνουν παράγοντες του χώρου, έχει ήδη “αναβαθμιστεί στα μάτια της επενδυτικής κοινότητας, κατά βάση του διεθνούς κεφαλαίου, ανεξάρτητα τι θα συμβεί με το… investment grade σχετικά με την ελληνική οικονομία”.

Έχει ήδη αναβαθμιστεί

Τι σημειώνουν οι επαγγελματίες της αγοράς; Ανεξάρτητα της προχθεσινής ετυμηγορίας του οίκου Fitch (την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν γνωστό αν ο οίκος… “βαθμολόγησε” ανοδικά τη χώρα μας ή όχι) και πέρα από την αντίστοιχη αξιολόγηση από πλευράς της Moody’s (αναμένεται προς τα τέλη του Αυγούστου) ή της S&P (τον Οκτώβριο του 2019), το Χ.Α. εμφανίζεται ήδη “αναβαθμισμένο” στους διεθνείς επενδυτικούς κύκλους.

Προφανώς και η αγορά των μετοχών, πόσω μάλλον αυτή των ομολόγων (που ήδη έχει προσφέρει καλύτερες αποδόσεις, ως πιο ενδεικτική, χαρακτηριστική, σοφιστικέ και ποιοτική σε σχέση με τη “βαθμολογία” της ελληνικής οικονομίας), αναμένουν με ενδιαφέρον, αγωνία και προσδοκίες τις ετυμηγορίες των διεθνών οίκων αξιολόγησης, καθώς τυχόν θετική βαθμολογία ή… “ανέβασμα βαθμίδας” θα αποτελέσουν περαιτέρω “καύσιμα” για τη συνέχεια στο ταμπλό. Άλλωστε, η αγορά αναμένει τον χρησμό των ξένων οίκων αξιολόγησης που θα βαθμολογήσουν τα πρώτα δείγματα της οικονομικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης, προσδοκώντας ότι η χώρα και η οικονομία θα αρχίσουν να ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια προς την “επενδυτική βαθμίδα”, από την οποία για την ώρα, αναλόγως της αξιολόγησης κάθε οίκου, απέχει 3 ή 4 βαθμίδες.

Προφανώς βέβαια, το πόσο γρήγορα θα έρθει το περίφημο investment grade εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα προχωρήσει η κυβέρνηση με κινήσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις χωρίς να διαταραχθεί η δημοσιονομική πειθαρχία. “Η αγορά συμπεριφέρεται στα ελληνικά ομόλογα σαν να βρίσκονται στην κατηγορία της επενδυτικής βαθμίδας, δείχνοντας ουσιαστικά πως έχει προεξοφλήσει τις αναβαθμίσεις της Ελλάδας”, δήλωσε στα μέσα Ιουλίου ο διοικητής της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρας. Εκτός, όμως, της αγοράς των ομολόγων, τις ετυμηγορίες των διεθνών οίκων αξιολόγησης εύλογα περιμένει και το Χ.Α., η μετοχική δηλαδή αγορά.

Κερδοφόρο στοίχημα

Η οποία, όπως είπαμε και στην αρχή, έχει ήδη αποτελέσει ένα καυτό επενδυτικό story, με αποδόσεις παραπάνω από ικανοποιητικές, όταν άλλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια υποαποδίδουν αισθητά, με τον DAX, για παράδειγμα –τον οποίο κάποιοι αναλυτές συνηθίζουν να συγκρίνουν διαγραμματικά με το “δικό μας” Χρηματιστήριο–, να έχει δώσει κέρδη μόλις περί το 15% μέσα στους πρώτους επτά μήνες. Κατά συνέπεια, με τον Γ.Δ. ή τον FTSE 25 ή και τον τραπεζικό δείκτη να έχουν χαρίσει έντονες συγκινήσεις μέσα στο έτος και με κάμποσες μετοχές είτε να έχουν “χτυπήσει” πολυετή υψηλά είτε να έχουν “ανεβάσει στροφές”, λογικό είναι στη χρηματιστηριακή πιάτσα να συνεχίσουν να κάνουν λόγο για το περίφημο Greek Bet. Το οποίο, λόγω ειδικών συνθηκών, είτε σε όρους αμιγώς χρηματιστηριακούς (προηγούμενη κακή συμπεριφορά, ρηχή αγορά κ.λπ.) είτε σε όρους ευρύτερους (προβλήματα οικονομίας, “κόκκινα” δάνεια, υψηλό χρέος, capital controls, παλινωδίες προηγούμενης κυβέρνησης, πάγωμα επενδύσεων κ.λπ.), εύλογα είχε χαρακτηριστεί από τους διεθνείς fund managers και τα hedge funds ως… Risky Greek Bet.

Μέχρι τώρα, όμως, αυτό το “στοίχημα” έχει αποβεί κερδοφόρο για τα πάσης φύσεως επενδυτικά κεφάλαια που έσπευσαν να ποντάρουν στη Λ. Αθηνών, είτε πρόκειται για hedge funds είτε για πιο θεσμικού προφίλ χαρτοφυλάκια. Και, όπως σημειώνουν παράγοντες του χώρου, “εάν δεν προκύψει κάτι αρνητικό σε διεθνές επίπεδο ή κάτι απρόοπτο στο εσωτερικό μέτωπο, τότε δεν βλέπουμε τον λόγο οι εμπλεκόμενοι να αποσυρθούν από τώρα. Μπορεί να υπάρξουν πωλήσεις, αναδιαρθρώσεις χαρτοφυλακίων, να φύγουν κάποια funds και να εισέλθουν άλλα, να δούμε μεταβλητότητα και ενίοτε κόπωση σε κάποιους τίτλους, ωστόσο, μέχρι να εμφανιστούν στον ορίζοντα… μαύροι κύκνοι, δεν υπάρχουν ισχυροί λόγοι για να ανακοπεί με βίαιο τρόπο και εντελώς ο ενάρετος κύκλος που έχει ανοίξει στο εγχώριο χρηματιστηριακό ταμπλό”.

Πλην όμως, ήδη οι αγορές έχουν… προεξοφλήσει σε θετικότερο το “outlook” του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, προχωρώντας σε ένα άτυπο rerating του Χ.Α. και των ελληνικών μετοχικών τίτλων πριν κάνουν κάτι τέτοιο οι οίκοι αξιολόγησης. Και ουδείς μπορεί να ισχυριστεί, πέρα από τα τεχνικά δεδομένα, ότι ρόλο στην συμπεριφορά των επενδυτικών κεφαλαίων προς τα ελληνικά assets δεν έχει διαδραματίσει η πολιτική αλλαγή στη χώρα μας. Γιατί μπορεί η πιο ελιτίστικη αγορά ομολόγων και το Χ.Α. να είχαν ξεκινήσει αντίδραση στα τέλη του πρώτου τριμήνου του έτους, αλλά αυτή η αναθέρμανση του ενδιαφέροντος έγινε σαφώς εντονότερη όταν είχαν διαφανεί στον ορίζοντα οι… εκλογές (ευρωπαϊκές αρχικά και μετά εθνικές) και η έλευση μιας κυβέρνησης πιο κοντά στην “κανονικότητα” και στις απαραίτητες επενδύσεις.

Το παιχνίδι των 1.000 μονάδων

Από κει και πέρα, βέβαια, έπειτα από ένα περίπου επτάμηνο ανοδικό σερί, που το Χ.Α. είχε να ζήσει εδώ και σχεδόν επτά χρόνια, όταν τον Αύγουστο του 2012 ξεκινούσε ένα “ραλάκι”, προφανώς και ουδείς μπορεί να προδικάσει αν το… επιθυμητό για τους ανθρώπους της αγοράς, δηλαδή όχι απλώς η υπέρβαση των 900 μονάδων, αλλά η επαναφορά προς τις 1.000 μονάδες (τεχνικά και ψυχολογικά), μπορεί να συμβεί άμεσα, δίχως ανάσα, δίχως να έχει προηγηθεί σχετικό “χώνεμα”. Όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενα σχετικά θέματα του “Κ”, ήδη έχουν καταγραφεί σημαντικές αποδόσεις, ήδη κάμποσα blue chips είναι σε πολυετή υψηλά, ενώ ουκ ολίγες μετοχές από τη μεσαία και μικρή βαθμίδα έχουν αναθαρρήσει ή δώσει σημαντικές αποδόσεις.

Προφανώς και το Χ.Α., για να κάνει την πρώτη υπέρβαση των 890-900 μονάδων, ακολούθως την κίνηση προς τις 920 ή 950 μονάδες, χρειάζεται “ειδήσεις”, νέα “καύσιμα”, κάποια θετική εξέλιξη (π.χ. σε τράπεζες, από οίκους αξιολόγησης κ.λπ.), ενίσχυση των συναλλαγών, αλλά και θετικό κλίμα στο εξωτερικό. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι, παρά τη δεδομένη συσχέτιση μεταξύ ξένων αγορών και της εγχώριας, το Χ.Α. κατάφερε φέτος να ανεξαρτητοποιηθεί σε έναν βαθμό, αυτήν τη φορά θετικά, ωστόσο το διεθνές περιβάλλον έχει “γκρίζες ζώνες”. Οι “εμπορικοί και νομισματικοί πόλεμοι”, οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Στενά του Ορμούζ, τα νέα οικονομικά στοιχεία στην Ευρώπη, π.χ. για το οικονομικό κλίμα, που επιβεβαιώνουν την περαιτέρω επιβράδυνση οικονομιών της Ευρωζώνης, με κύρια την οικονομία της Γερμανίας, το θέμα του Brexit ή της Ιταλίας, αναπόφευκτα θα επηρεάσουν διεθνώς τις αγορές, άρα και τη δική μας. Πάντως, οι αποφάσεις των κεντρικών τραπεζιτών, κατά βάση των Fed και ΕΚΤ, θα δώσουν ένα “σήμα” για την πορεία των επιτοκίων και της ποσοτικής χαλάρωσης, με ό,τι αυτό θα σημαίνει και για τις μετοχικές αγορές.

Από ποιες μετοχές αναμένονται… “σήματα”

Επανερχόμενοι στο… διά ταύτα, δηλαδή στο ταμπλό, για την ώρα η αγορά δείχνει σαν να “μαζεύεται” κάπου στην περιοχή των 890 μονάδων, έχοντας κατά τους αναλυτές περιθώριο να δοκιμάσει χαμηλότερες στηρίξεις αν χρειαστεί (έως τις 870 μονάδες, π.χ., δίχως να χαλάσει το momentum), αναζητώντας από τη μία τη “σπίθα” για την υπέρβαση, “χωνεύοντας” παράλληλα και τις εντολές πώλησης που έκαναν κάπως πιο αισθητές την εμφάνισή τους εσχάτως σε δεικτοβαρή blue chips. Αν έχουμε να κάνουμε με μίνι συσσώρευση θα φανεί αργά ή γρήγορα, όπως έχει φανεί στο ταμπλό η διάθεση κάποιων χαρτοφυλακίων να “πάρουν κέρδη” εβδομάδων ή μηνών αλλά και άλλων funds να απορροφήσουν μέρος της προσφοράς σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα. Αν γίνει η έκπληξη και προκύψει κάποιο “άλμα” στο ταμπλό, σαν αυτό που προβλέπει η Moody’s σε όρους ανάπτυξης για Ελλάδα και Κύπρο (μεταξύ άλλων χωρών της Ευρωζώνης), δεν είναι απολύτως ορατό, καθώς αρκετοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι η “μεγάλη υπέρβαση προϋποθέτει και την ακόμα πιο ενεργή εμπλοκή των τραπεζικών τίτλων αρχικά σε όρους επαναφοράς στις τιμές των ΑΜΚ του 2015, έστω κι αν αυτές είχαν γίνει υπό άλλες συνθήκες”.

Υπό αυτή την έννοια λοιπόν, και καθώς πλέον εισήλθαμε στον συνήθως λιγότερο “καυτό” χρηματιστηριακά μήνα του καλοκαιριού, οι αναλυτές και οι παίκτες κινούνται με τη λογική του stock picking, του intraday ή με ορίζοντα 2-3 ημερών, αναμένοντας “σήματα” από μετοχές και… συναλλαγές. Ωστόσο, αυτό που κυρίως απασχολεί τους εμπλεκομένους δεν είναι μόνο η συμπεριφορά δύο ή τριών συνεδριάσεων, αρκεί βέβαια να μην επιβαρυνθεί η τεχνική εικόνα, αλλά η συνέχιση (ή όχι) του Greek Bet σε βάθος χρόνου. Με τους ενεργούς επενδυτές να περιμένουν ενδείξεις και σήματα όχι μόνο από τη ΔΕΗ, τον ΟΤΕ και τον ΟΠΑΠ, τη Motor Oil και τη Μυτιληναίος, τον Τιτάνα και την Jumbo, την Ελλάκτωρ και το δίδυμο ΓΕΚ Τέρνα – ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ή τον… “μπαλαντέρ” Coca-Cola, από την Intralot, τη Lamda ή τη Sarantis με την ΕΥΔΑΠ, αλλά και από τα τραπεζικά χαρτιά. Τα οποία μπορούν να αποτελέσουν εφαλτήριο για νέα άνοδο ή βαρίδι προς χαμηλότερα νούμερα, αναλόγως της συμπεριφοράς τους.

Αναδημοσίευση από το “Κεφάλαιο”