Από τα οικονομικά του περιβάλλοντος της αρχαιότητας, στις χρηματαγορές του σήμερα έως την Αστυπάλαια του αύριο

Η Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος, μας υπενθυμίζει για άλλη μια φορά  πώς όλοι μπορούμε να διαθέσουμε λίγο χρόνο για ευαισθητοποίηση αλλά και δράση ώστε να  προστατεύσουμε την φύση. Στην επίτευξη των παραπάνω στόχων θα συμβάλει και ο  ερχομός του ταμείου ανάκαμψης τόσο για την  καλλιέργεια της περιβαλλοντικής συνείδησης του συνόλου της κοινωνίας, όσο και για την  οικονομική ευημερία της χώρας.

Γράφει η *Δάφνη Γρηγοριάδη

Ο Αριστοτέλης, είχε μελετήσει εκτεταμένα την σημασία του περιβάλλοντος και ορισμένων φυσικών πόρων στο ευ ζην των πολιτών.  Οι απόψεις του μάλιστα είχαν και οικονομικές προεκτάσεις. Στο έργο του «Πολιτικά» συνδέει την κατανομή των δραστηριοτήτων σε μια πόλη με περιβαλλοντικούς, οικονομικούς αλλά και αισθητικούς παράγοντες. Ο κλάδος της Οικολογίας όμως θεμελιώθηκε από τον Θεόφραστο, μαθητή του Αριστοτέλη ο οποίος  επικεντρώθηκε στην επίδραση της ανθρώπινης δραστηριότητας στο κλίμα, ζήτημα που μας απασχολεί μέχρι σήμερα.

Το νέο παγκόσμιο μοντέλο ανάπτυξης που βασίζεται στην έννοια της αειφορίας μπορεί  να βάλει τέλος στους προβληματισμούς γύρω από το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος;

Η έντονη ζήτηση των επενδυτών να κάνουν μια περιβαλλοντική αποτίμηση για  τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις τους δημιούργησε την ανάγκη μέτρησης των επιπέδων αειφορίας τόσο σε μακροοικονομικό όσο και σε μικροοικονομικό επίπεδο. Υπάρχουν  αρκετοί δείκτες μέτρηση βιωσιμότητας, κυρίως για όσες επιχειρήσεις έχουν πολυεθνική εμβέλεια. Μάλιστα ολοένα και περισσότερο βλέπουμε εκτός από περιβαλλοντικές αξιολογήσεις και νέα  “πράσινα” επενδυτικά προϊόντα όπως “πράσινα” ομόλογα και  αμοιβαία κεφάλαια.

Ποιες  περιβαλλοντικές μεταβλητές εξετάζονται; Μερικά από τα πιο συχνά ερωτήματα που απασχολούν την επενδυτική κοινότητα και τα οποία λαμβάνουν υπόψιν οι περισσότεροι δείκτες μέτρησης αειφορίας είναι τα ακόλουθα:  Έχει η εταιρεία πολιτική για τη μείωση των περιβαλλοντικών εκπομπών; Καθορίζει στόχους που πρέπει να επιτευχθούν για την μείωση τους; Χρησιμοποιεί περιβαλλοντικά κριτήρια στη διαδικασία επιλογής των προμηθευτών της; Ειδικά το τελευταίο αποτελεί έναν  από τους σημαντικότερους παράγοντες καθώς η μέχρι τώρα έρευνα έχει δείξει πως το μεγαλύτερο μέρος της επιβάρυνσης στο περιβάλλον μιας επιχείρησης, προέρχεται από την αλυσίδα εφοδιασμού της.

Η μέτρηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος διαφέρει από επιχείρηση σε επιχείρηση ανάλογα με το μέγεθος της και τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται. Οι διαχειριστές επενδυτικών κεφαλαίων θέλοντας να  συγκρίνουν τα επίπεδα αειφορίας εταιρειών για λογαριασμό πελατών τους  που αναζητούν “πράσινα” assets, χρησιμοποιούν την κατηγοριοποίηση ABC βαθμολογώντας με Α τις εταιρείες οι οποίες εναρμονίζονται εντελώς με τα esg  κριτήρια. Το σύστημα βαθμολόγησης μας θυμίζει  τον ίδιο τρόπο που οι οίκοι αξιολόγησης κατηγοριοποιούν την πιστοληπτική ικανότητα των  χωρών.

Η περιβαλλοντική αποτίμηση του project «Astypalea: Smart, sustainable island»

Θέμα των ημερών αποτελεί η μετατροπή της Αστυπάλαιας στο πρώτο ενεργειακά «πράσινο» και λειτουργικά «έξυπνο» νησί στη Μεσόγειο. Ο χρονικός ορίζοντας του έργου είναι 5 έτη και στόχοι είναι η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και η ενεργειακή μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ώστε να μειωθεί το ενεργειακό κόστος του νησιού.  Το έργο θα συμβάλει  στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, στην καλύτερη χρήση ενέργειας σε κτίρια, μεταφορές, φωτισμούς. Πρόκειται δηλαδή για μεγάλες δημόσιες επενδύσεις μέσω των οποίων θα αναβαθμιστεί η Αστυπάλαια και κατ’επέκταση θα αποτελέσει πόλο έλξης τουριστών. Αυτό σημαίνει ότι στον μακροπρόθεσμο ορίζοντα θα δημιουργηθούν στο νησί  και νέες θέσεις εργασίας.  Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την υιοθέτηση της αειφορίας είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας και της έρευνας & καινοτομίας τομείς τους οποίους θα πρέπει να καλλιεργήσουμε στην Ελλάδα.

*Δάφνη Γρηγοριάδη – Οικονομική Αναλύτρια