Ανταρκτική: Ανακαλύφθηκε αγέλη πολικών αρκούδων που ζει σε περιοχή χωρίς πάγο

Ερευνητές εντόπισαν μια αγέλη πολικών αρκούδων σε έναν βιότοπο στη Γροιλανδία, ο οποίος δεν διαθέτει τον απαραίτητο θαλάσσιο πάγο που χρησιμοποιούν τα ζώα αυτά για να κυνηγήσουν την τροφή τους. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτή η αγέλη κρύβεται σε κοινή θέα εδώ και εκατοντάδες χρόνια.

Ο πάγος συνιστά το πλέον στοιχειώδες συστατικό για την επιβίωση των πολικών αρκούδων, καθώς σε αυτόν μπορούν να κυνηγούν τις φώκιες που αποτελούν την κύρια πηγή τροφής τους. Η νέα ανακάλυψη υποδηλώνει ότι ορισμένες τουλάχιστον πολικές αρκούδες μπορεί να είναι σε θέση να προσαρμοστούν στην εξαφάνιση του θαλάσσιου πάγου καθώς επιδεινώνεται η κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Ο πάγος των παγετώνων μπορεί να βοηθήσει μικρούς αριθμούς πολικών αρκούδων να επιβιώσουν για μεγαλύτερες περιόδους υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά δεν είναι διαθέσιμος για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολικών αρκούδων», δήλωσε στο Live Science η Κριστίν Λεντρ, επικεφαλής ερευνήτρια στο Polar Science Center του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον.

Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει 19 γνωστούς υποπληθυσμούς πολικών αρκούδων (Ursus maritimus) που ζουν στον Αρκτικό Κύκλο. Ένας από αυτούς τους πληθυσμούς ζει σε μια απόσταση 3.200 χιλιομέτρων στην ανατολική ακτή της Γροιλανδίας. Αλλά όταν οι ερευνητές έριξαν μια λεπτομερή ματιά σε αυτή την ομάδα, συνειδητοποίησαν ότι οι αρκούδες ανήκουν στην πραγματικότητα σε δύο εντελώς ξεχωριστούς πληθυσμούς.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα 36 ετών που είχαν συλλεχθεί από πολικές αρκούδες που είχαν σημανθεί με ραδιοκολλάρα με σύστημα GPS, και διαπίστωσαν ότι οι αρκούδες από τη νοτιοανατολική Γροιλανδία δεν πήγαιναν πάνω από ένα γεωγραφικό πλάτος 64 μοίρες βόρεια και οι αρκούδες από τα βορειοανατολικά δεν περνούσαν την ίδια γραμμή προς την άλλη κατεύθυνση. Η γενετική δειγματοληψία από μεμονωμένες αρκούδες επιβεβαίωσε ότι οι νοτιοανατολικές αρκούδες ήταν διαφορετικές από τις βορειοανατολικές.

«Παρουσιάζουμε τα πρώτα στοιχεία για μια γενετικά διακριτή και απομονωμένη ομάδα πολικών αρκούδων στη νοτιοανατολική Γροιλανδία, η οποία πληροί τα κριτήρια για έναν νέο υποπληθυσμό πολικών αρκούδων στον κόσμο», έγραψαν οι ερευνητές στο σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science».

Ο νοτιοανατολικός πληθυσμός περιλαμβάνει περίπου 300 αρκούδες, αν και ο προσδιορισμός ενός ακριβούς αριθμού είναι δύσκολος, δήλωσαν οι ερευνητές. Η νεοανακαλυφθείσα ομάδα είναι η πιο ποικιλόμορφη γενετικά από τους 20 πληθυσμούς πολικών αρκούδων της Αρκτικής και οι γενετικές συγκρίσεις υποδηλώνουν ότι ζουν απομονωμένες από τον βορειοανατολικό πληθυσμό εδώ και περίπου 200 χρόνια, δήλωσαν οι ερευνητές.

(Kristin Laidre/University of Washington)
Σύμφωνα με τον Κόκκινο Κατάλογο της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), οι πολικές αρκούδες χαρακτηρίζονται ως ευάλωτα είδη και ορισμένες μελέτες εκτιμούν ότι το είδος θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέχρι το τέλος του αιώνα λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Η έκταση του θαλάσσιου πάγου αυξομειώνεται στην Αρκτική. Τα προσωρινά στρώματα πάγου σχηματίζονται στην επιφάνεια του ωκεανού το φθινόπωρο και λιώνουν την άνοιξη. Οι πολικές αρκούδες μπορούν να επιβιώσουν για 100 έως 180 ημέρες χωρίς τροφή, όταν ο θαλάσσιος πάγος λιώνει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Όμως, η αύξηση της θερμοκρασίας στην Αρκτική σημαίνει ότι ο θαλάσσιος πάγος λιώνει νωρίτερα και παγώνει αργότερα, ωθώντας τις πολικές αρκούδες στα πρόθυρα της πείνας.

Τα φιόρδ που φιλοξενούν τις νοτιοανατολικές πολικές αρκούδες βρίσκονται στο νότιο άκρο του Αρκτικού Κύκλου και, ως εκ τούτου, η περιοχή δεν έχει θαλάσσιο πάγο για περισσότερες από 250 ημέρες το χρόνο. Οι σημερινές συνθήκες στη νοτιοανατολική Γροιλανδία είναι παρόμοιες με εκείνες που προβλέπονται για την υπόλοιπη Αρκτική μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα, με βάση προηγούμενες μελέτες.

Ωστόσο, οι νοτιοανατολικές αρκούδες φαίνεται να τα καταφέρνουν εκπληκτικά καλά χωρίς τον θαλάσσιο πάγο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι αρκούδες εκμεταλλεύονται τo παγετώδες μείγμα, τα κομμάτια πάγου δηλαδή που αποσπώνται από τους παγετώνες των φιόρδ και καταλήγουν στη θάλασσα, για να κυνηγήσουν την τροφή τους.

«Αυτό υποδηλώνει ότι οι παγετώνες που καταλήγουν στη θάλασσα μπορεί να χρησιμεύουν ως μη αναγνωρισμένα μέχρι σήμερα κλιματικά καταφύγια», έγραψαν οι ερευνητές στο άρθρο τους.

Στη νέα μελέτη, η επιστημονική ομάδα βασίστηκε σε γενετικά δεδομένα για να εντοπίσει δύο αρκούδες που θα μπορούσαν να είναι «μετανάστες» από τον βορειοανατολικό πληθυσμό. Αυτές οι μεταναστευτικές αρκούδες φαίνεται να έχουν προσαρμοστεί πολύ καλά στο κυνήγι στο παγετώδες μείγμα, γεγονός που υποδηλώνει ότι άλλοι πληθυσμοί μπορεί να είναι σε θέση να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους καθώς οι συνθήκες θαλάσσιου πάγου επιδεινώνονται σε άλλες περιοχές.

Παρόλο που αυτή η ανακάλυψη αποτελεί μια μικρή ελπίδα για ορισμένες πολικές αρκούδες, οι ερευνητές επιμένουν ότι αυτό δεν καθιστά την κλιματική αλλαγή λιγότερο απειλητική για αυτά τα ζώα. «Η απώλεια των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής εξακολουθεί να αποτελεί την πρωταρχική απειλή για όλες τις πολικές αρκούδες», τόνισε η Λεντρ. «Η μελέτη μας δεν το αλλάζει αυτό».

ΠΗΓΗ: Live Science