«Κόκκινες γραμμές» χωρίς ψευδαισθήσεις-Διάλογο με την Τουρκία υπό ποια ατζέντα;

Αυτό που καταδεικνύεται με τη μέγιστη σαφήνεια, από τις «πειρατικές» ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο, είναι ότι είναι αναγκαία όσο ποτέ η χάραξη ενιαίας και αταλάντευτης εθνικής στρατηγικής απέναντι στην απειλή εξ’ ανατολάς. Η ανάγκη για… οριοθέτηση των «κόκκινων γραμμών» της χώρας χωρίς ψευδαισθήσεις, αλλά με ρεαλισμό και συγκεκριμένο πλάνο δράσης αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Η κυβέρνηση, με τη συναίνεση των λοιπών πολιτικών φορέων, οφείλει ως εκφραστής των εθνικών θέσεων, να λειτουργήσει υπό όρους διπλωματικούς, ενδεχομένως και στρατιωτικούς, σίγουρα πάντως όχι με επικοινωνιακά «παιχνίδια».

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Το καθεστώς Ερντογάν είχε φροντίσει να καταδείξει, μέσω της άκρως επιθετικής διπλωματικής ρητορικής του, αλλά και της στρατηγικής που άρχισε να ξεδιπλώνει στην Ανατολική Μεσόγειο και δη στο Αιγαίο, ότι προτίθεται να δοκιμάσει τα όρια και τις αντοχές της Ελλάδας. Είναι πρόδηλο στον καθένα, μετά κυρίως τη δράση του Oruc Reis εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και τις τουρκικές εξαγγελίες για άνοιγμα της «βεντάλιας» των ερευνών σε Κάσο, Κάρπαθο αλλά και Κρήτη, ότι η Άγκυρα τεντώνει όσο πάει το σχοινί των προκλήσεων. Είναι διατεθειμένη να οδηγήσει τις σχέσεις με την Ελλάδα στην κόψη του ξυραφιού, να διεξάγει «παιχνίδια» πολέμου, με απώτερο σκοπό να δημιουργήσει τετελεσμένα στην περιοχή, τα οποία θα χρησιμοποιήσει για να διαβάλλει την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Ο «πόλεμος» νεύρων που έχει κηρύξει η Τουρκία θα κρατήσει επί μακρόν. Η Άγκυρα μας οδηγεί σε μια παρατεταμένη χρονικά φθοροποιό κατάσταση, με στόχο την καταπόνηση των δυνάμεων της χώρας και τη σταδιακή κατάρρευση των αμυνών της, εν τη απουσία αποφασιστικής «απάντησης» από την Αθήνα.

Διάλογο υπό ποια ατζέντα;

Προς απάντηση στην τουρκική προκλητικότητα, έκαναν και πάλι την επανεμφάνισή τους φωνές, εντός των τειχών, που επιχειρηματολογούν υπέρ της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών. Τονίζουν, μάλιστα, ότι η Ελλάδα, πρέπει την παρούσα στιγμή να παίξει το «χαρτί» της Χάγης. Ξεχνούν ωστόσο ότι για την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο, πρέπει να δώσει τη συναίνεσή του και ο έτερος «συνομιλητής», δηλαδή η Τουρκία.

Και εδώ γεννάται το μέγα ερώτημα. Σε ποια ατζέντα διαλόγου μπορούν να συμφωνήσουν Ελλάδα και Τουρκία, τη στιγμή που η Αθήνα θέτει ως μοναδικό ζήτημα «διαπραγμάτευσης» την υφαλοκρηπίδα και τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών, ενώ η Άγκυρα έχει δημιουργήσει ένα υπερδιευρυμένο «χαρτοφυλάκιο» απαιτήσεων, που διαταράσσει πλήρως τις ισορροπίες στο Αιγαίο;

Η Ελλάδα, προφανώς και δεν μπορεί να συρθεί σε διάλογο υπό αυτή την ατζέντα, πόσω μάλλον όταν η Τουρκία έχει τοποθετήσει και το… περίστροφο στο τραπέζι. Αυτό που οφείλει να πράξει, χωρίς καθυστέρηση και αυταπάτες, είναι να καθορίσει εθνική στρατηγική έναντι της τουρκικής παραβατικότητας, δημιουργώντας συγκεκριμένο πλαίσιο αντίδρασης σε διπλωματικό αλλά και σε στρατιωτικό επίπεδο.

Διεθνοποίηση και πίεση στην ΕΕ για λήψη δυναμικών μέτρων προς την Τουρκία

Η  ενίσχυση των συμμαχιών και η διεθνοποίηση των προβλημάτων που προκαλεί η Τουρκία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (με επίκεντρο το Αιγαίο), αποτελεί πρωτεύουσα διπλωματική ανάγκη. Πρέπει, επιτέλους, να πειστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει ηχηρά-σκληρά μέτρα προς την Τουρκία και να εγκαταλείψει τις χλιαρές, επιδερμικές αντιδράσεις προς την Άγκυρα. Ενδεχομένως, η λήψη μέτρων που θα «πονέσουν», θα πλήξουν αισθητά την ήδη πληγωμένη τουρκική οικονομία, να λειτουργήσει ως ανασχετικός φραγμός στις επιδιώξεις Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο. Κομβικός, ασφαλώς, είναι ο ρόλος που θα διαδραματίσει η Γερμανία, προεδρεύουσα χώρα στην ΕΕ, την οποία η Τουρκία «ακούει» και σέβεται διαχρονικά.

Πυγμή και βούληση για αποτροπή

Ο κίνδυνος εξ’ ανατολής δεν αντιμετωπίζεται με επικοινωνιακούς όρους και τερτίπια, που δεν επιτυγχάνουν τίποτα, αλλά αντιθέτως εμφανίζουν τη χώρα ως αναβλητική και δειλή να αναλάβει πρωτοβουλίες για την υπεράσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Η επιχειρηματολογία που ανέπτυξε η κυβέρνηση, την ώρα που το τουρκικό ερευνητικό «έκοβε» βόλτες και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, για να δικαιολογήσει τη μη επέμβαση-παρά την παραβίαση της δεδηλωμένης «κόκκινης» γραμμή μας- δεν έπεισε κανέναν.

Με σύνεση, ρεαλισμό αλλά κυρίως αποφασιστικότητα, η ελληνική ηγεσία οφείλει να ορίσει κανόνες εμπλοκής τους οποίους θα ακολουθήσουν οι Ένοπλες Δυνάμεις, στην περίπτωση που το Oruc Reis και ο στολίσκος που το συνοδεύει, εισέλθουν πάλι σε ελληνικά χωρικά ύδατα. Είναι προφανές ότι η Ελλάδα πρέπει να δείξει πυγμή, βούληση και αποτρεπτική δύναμη, διότι σε αντίθετη περίπτωση θα παραδώσει πλήρως την πρωτοβουλία των κινήσεων στην Τουρκία, μ’ ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις εξελίξεις στο εγγύς μέλλον.