Στραμμένα όλα τα βλέμματα στις Βρυξέλλες-Τα κύρια σημεία του προσχεδίου συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας

Η προσφυγική κρίση θα βρεθεί στο επίκεντρο της νέας Συνόδου Κορυφής που συγκαλείται στις Βρυξέλλες.

Οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν σήμερα Πέμπτη το προσχέδιο συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας για το προσφυγικό/μεταναστευτικό.Το τελικό κείμενο, σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα οριστικοποιηθεί μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος μεταβαίνει σήμερα στις Βρυξέλλες.Το προσχέδιο δόθηκε αργά χθες από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στους ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ.

Σύμφωνα με το προσχέδιο, το οποίο μετέδωσε το πρακτορείο Ρόιτερς, η ΕΕ και η Τουρκία «αποφάσισαν σήμερα να θέσουν τέλος στην παράνομη μετανάστευση από την Τουρκία στην ΕΕ», βάσει οκτώ σημείων, τα οποία έχουν ως εξής, περιληπτικά:

1. Όλοι οι νέοι παράνομοι μετανάστες που έρχονται από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά θα επιστρέφονται στην Τουρκία. Όλοι οι μετανάστες που έρχονται στα νησιά θα καταγράφονται και όσοι δεν κάνουν αίτηση ασύλου ή εκείνοι των οποίων η αίτηση ασύλου απορρίπτεται θα επιστρέφονται στην Τουρκία.

Η Τουρκία και η Ελλάδα, με την συνδρομή των θεσμών και οργάνων της ΕΕ, θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα και θα συμφωνήσουν διμερώς σε κάθε αναγκαία ρύθμιση, συμπεριλαμβανόμενης και της παρουσίας Τούρκων αξιωματούχων στα ελληνικά νησιά, για να διασφαλιστεί η συνεργασία και η ομαλή λειτουργία των ρυθμίσεων αυτών. Τα έξοδα θα καλυφθούν από την ΕΕ.

Οι μετανάστες που βρίσκονται ήδη στα ελληνικά νησιά θα μεταφερθούν σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα.

2. Για κάθε Σύρο που θα επιστρέφεται από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία, άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ. Προτεραιότητα θα δίνεται σε μετανάστες που δεν έχουν προσπαθήσει να μπουν παράνομα ή δεν έχουν μπει στο παρελθόν παράνομα στην ΕΕ. Σε περίπτωση που καλυφθούν οι θέσεις προσφύγων που έχουν προβλεφθεί, θα αναθεωρηθεί ο μηχανισμός.

3. Η Τουρκία θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα να εμποδίσει τη δημιουργία νέων θαλάσσιων ή χερσαίων μεταναστευτικών οδών από την Τουρκία στην ΕΕ και θα συνεργαστεί με γειτονικές χώρες και την ΕΕ για το σκοπό αυτό.

4. Όταν έχουν σταματήσει ή τουλάχιστον μειωθεί σημαντικά οι παράνομοι είσοδοι είσοδοι μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ, θα ενεργοποιηθεί το Εθελοντικό Σχέδιο Ανθρωπιστικής Εισόδου και τα μέλη της ΕΕ θα συνδράμουν σε εθελοντική βάση στο σχέδιο αυτό.

5. Θα επιταχυνθεί η διαδικασία κατάργησης της βίζας για Τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν στην ΕΕ το αργότερο μέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2016.

6. Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα επιταχύνει την καταβολή της αρχικής χορήγησης των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους πρόσφυγες στην Τουρκία και θα διασφαλίσει χρηματοδότηση για άτομα που βρίσκονται υπό προσωρινή προστασία στην Τουρκία, πριν το τέλος Μαρτίου. Το ανώτατο όριο που μπορεί να δοθεί στην Τουρκία από την ΕΕ για τους πρόσφυγες είναι άλλα 3 δις ευρώ, μέχρι το τέλος του 2018.

7. Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα προετοιμαστεί για την απόφαση του ανοίγματος νέων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις για ένταξη στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Οκτωβρίου. (Το Κεφάλαιο 17 άνοιξε τον περασμένο Δεκέμβριο.)

8. Η ΕΕ και τα μέλη της θα συνεργαστούν με την Τουρκία σε κάθε κοινή προσπάθεια για την βελτίωση των ανθρωπιστικών συνθηκών μέσα στη Συρία η οποία θα επιτρέψει στον πληθυσμό της χώρας και τους πρόσφυγες να ζήσουν σε περιοχές που είναι περισσότερο ασφαλείς.

Νωρίτερα συνάντηση έιχε ο Τσίπρας με την Μέρκελ και τον Ολάντ.

Η αποτίμηση της ελληνικής πλευράς ήταν θετική, καθώς, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι τρεις ηγέτες εκτίμησαν πως έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα για μια καλή, λειτουργική και αποτελεσματική συμφωνία με την Τουρκία. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Ελλάδα ζήτησε πίστωση χρόνου για την εφαρμογή της συμφωνίας και τεχνική υποστήριξη έτσι ώστε να λειτουργήσει με αξιόπιστο τρόπο το ελληνικό σύστημα ασύλου, ενώ συμφωνήθηκε πως όλες οι διαδικασίες που θα απορρέουν από τη συμφωνία θα είναι νόμιμες, συμβατές με το διεθνές δίκαιο και τη συνθήκη της Γενεύης.

Ειδικότερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, προσήλθε στην τριμερή συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άγγελα Μέρκελ και το Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ με τέσσερις βασικούς άξονες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές: Πρώτον, την άσκηση πίεσης στην Τουρκία για μείωση των ροών μέσα από την εφαρμογή του σχεδίου δράσης και την αποτελεσματικότερη λειτουργία της επιχείρησης του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Δεύτερον, την εφαρμογή του διμερούς πρωτοκόλλου επανεισδοχής. Τρίτον, την επιτάχυνση της μετεγκατάστασης και την εφαρμογή ενός αξιόπιστου συστήματος επανεγκατάστασης από την Τουρκία. Τέταρτον, τη στήριξη της Ελλάδας μέσω παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και οικονομικής ενίσχυσης.