2022: Η ευκαιρία για ανάπτυξη και η ανάγκη για στήριξη της κοινωνίας

Με την πανδημία να μην επιδεικνύει τάσεις αποκλιμάκωσης, την ενεργειακή κρίση να μαίνεται και τον πληθωρισμό-βάσει όλων των ενδείξεων- να αγγίζει το 5% τον Δεκέμβριο, η ελληνική οικονομία εισέρχεται στο 2022, κουβαλώντας βαρίδια στην πλάτη της. Έχει, βεβαίως, ως παρακαταθήκη την εξαιρετική πορεία ανάπτυξης που κατήγαγε το 2021 και η οποία δίνει την ορμή για την τρέχουσα χρονιά. Το Εθνικό σχέδιο για την ανάκαμψη θα «τεσταριστεί», όπως και οι δημοσιονομικές αντοχές του κράτους που καλείται να καλύψει συνεχείς ανάγκες που προκύπτουν από την υγειονομική- ενεργειακή κρίση και αφορούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Γράφει ο Νώντας Βλάχος

Η κυβέρνηση καλείται να βρει την ισορροπία ανάμεσα στη μη επιβάρυνση των δημοσιονομικών και τον εκτροχιασμό συνολικά του προγράμματος ανάκαμψης, και στην ενίσχυση της κοινωνίας και της πραγματικής οικονομίας. Το 2022 είναι κομβική χρονιά για την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που έχουν προβλεφθεί στο Εθνικό Σχέδιο, καθώς επίσης για την προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό. Παράλληλα, μέσω πάλι της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, δίνεται η δυνατότητα με τη συμμετοχή του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, να δανειοδοτηθούν-στηριχθούν εμπράκτως μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που βρίσκονται σε δυσχερή θέση εξαιτίας της κρίσης.

Στο συγκεκριμένο ζήτημα, κομβικό από κάθε άποψη για την ανάταξη της πραγματικής οικονομίας, έχουν γίνει αρκετά, ωστόσο θα μπορούσαν να έχουν γίνει ακόμη περισσότερα-κυρίως με τη… συγκατάθεση των τραπεζών, ούτως ώστε περισσότερες ΜμΕ να έχουν πρόσβαση στον φθηνό δανεισμό του Ταμείο Ανάκαμψης. Εν πάσει περιπτώσει, με δεδομένο ότι έχουν μειωθεί σημαντικά για το 2022 τα χρηματοδοτικά κρατικά «εργαλεία» περαιτέρω ενίσχυσης των πληγεισών επιχειρήσεων (όπως προβλέπεται στον προϋπολογισμό), το ζήτημα του ανοίγματος της φθηνής χρηματοδότησης περισσότερων ΜμΕ, παραμένει επίκαιρο και ανοιχτό.

Η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων αποτελεί προαπαιτούμενο για την επιτυχή πορεία του σχεδίου ανάκαμψης μέσα στο 2022. Την ίδια στιγμή, όμως, το οικονομικό επιτελείο θα κληθεί και τους επόμενους μήνες να «εφευρίσκει» λύσεις προκειμένου να ικανοποιεί τις ανάγκες της κοινωνίας και να ενισχύει νοικοκυριά και επιχειρήσεις που δοκιμάζονται από την πανδημία, το ενεργειακό κόστος και τον ολοένα αυξανόμενο πληθωρισμό.

Στην παρούσα φάση το οικονομικό επιτελείο προσανατολίζεται να εφαρμόσει το «μοντέλο» των αναστολών και χρονικών παρατάσεων όπως έκανε και προς το τέλος του 2021, με μια σειρά από φορολογικές υποχρεώσεις, προσφέροντας έτσι βαθιά ανάσα στους φορολογούμενους (μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρηματίες).  Για παράδειγμα «καυτά» ζητήματα για επιχειρηματίες και αυτοαπασχολούμενους, όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή και οι πάγιες δαπάνες, πήραν παράταση τακτοποίησης για τους επόμενους μήνες.

Λεφτά υπάρχουν… στις αγορές

Αυτό που επιδιώκει το οικονομικό επιτελείο, είναι να χρηματοδοτήσει τα επόμενα πακέτα στήριξης όχι από τον κρατικό κορβανά, ούτε από το δημοσιονομικό «μαξιλάρι» ασφαλείας, αλλά από τις εξόδους στις αγορές με την έκδοση νέων ομολόγων. Το έκανε, άλλωστε, με επιτυχία την περασμένη χρονιά και γι’ αυτό θα συνεχίσει την ίδια συνταγή. Η Ελλάδα θα βγεις στις αγορές με νέο δεκαετές ομόλογο, στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου και αφού έχει προηγηθεί η αξιολόγηση του αξιόχρεου της χώρας από την Fitch, στις 14 Ιανουαρίου.

Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους θέτει πολύ ψηλά τον πήχη για τη συγκεκριμένη έκδοση, καθότι το ελληνικό Δημόσιο θα επιδιώξει να αντλήσει 3,5 δισ.ευρώ από την έκδοση του 10ετούς ομολόγου. Συνολικά για το 2022 ο ΟΔΔΗΧ σκοπεύει να αντλήσει 12 δισ.ευρώ από τις εκδόσεις ομολόγων, μ’ ένα σημαντικό μερίδιο αυτών των χρημάτων να διοχετεύεται στα πακέτα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.