- Σωματική, νοητική ή ψυχική ασθένεια ή αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω,
- χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω, ανεξαρτήτως του διατροφικού επιδόματος,
- Διαβήτη τύπου 1 ινσουλινοεξαρτώμενο και ποσοστό αναπηρίας από 50% και άνω.
- Εντάσσονται επίσης τα άτομα με αναπηρία που είναι άμεσα ασφαλισμένα, αλλά δεν δικαιούνται σύνταξη ή επίδομα ή οποιαδήποτε άλλη οικονομική ενίσχυση, επειδή δεν πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις που προβλέπουν οι οικείες διατάξεις του ασφαλιστικού τους οργανισμού.
Θεσμικό πλαίσιο
Η αριθ. Γ4Β/Φ.32/οικ.3298/1988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 39Β)
Η αριθ. Γ4α/φ. 225/Οικ. 2206/1988 ΚΥΑ (ΦΕΚ 559Β)
Η αριθ. Γ4α/Φ225/οικ.161/1989 KYA (ΦΕΚ108Β)
Η αριθ. 2070235/7915/0022/1989 KYA (ΦΕΚ700Β)
Η αριθ. Γ4β/φ32/οικ. 591/1989 KYA (ΦΕΚ174Β)
Η αριθ. Π4γ/Φ225/οικ. 2866/1995 KYA (ΦΕΚ629Β)
Η αριθ. Π4γ/Φ421/Φ422/Φ221/οικ. 6286/1997 KYA (ΦΕΚ997Β)
Η αριθ. Δ29Α/φ32/ΓΠ/οικ.10804/528/2013 KYA (ΦΕΚ1189Β)
Η αριθ. Π3α/Φ18/Γ.Π.οικ63731/08 ΚΥΑ (ΦΕΚ 931Β)
ΚΥΑ Π3α/Γ.Π.οικ. 49361/1253 (ΦΕΚ Β 3483/24-12-2014)
Προϋποθέσεις:
- Τα ανασφάλιστα ή έμμεσα ασφαλισμένα άτομα να μην εμπίπτουν σε άλλο ειδικό πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης ατόμων με Αναπηρία.
- Να μη λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση για τον ίδιο λόγο από το Δημόσιο ή οποιαδήποτε άλλη πηγή (ασφαλιστικό οργανισμό, ταμείο κ.λπ.), ίση ή μεγαλύτερη από το ποσό της οικονομικής ενίσχυσης που προβλέπεται. Στα ανασφάλιστα και έμμεσα ασφαλισμένα τέκνα, τα οποία λαμβάνουν από οποιαδήποτε πηγή σύνταξη, προσαύξηση ή άλλου είδους οικονομική παροχή για την αναπηρία τους, ίση ή μικρότερη της προβλεπομένης, καταβάλλεται ολόκληρο το χορηγούμενο επίδομα.
- Να μην περιθάλπονται, με δαπάνες του Δημοσίου, ως εσωτερικοί ασθενείς ή τρόφιμοι σε δημόσια νοσηλευτικά ή προνοιακά ιδρύματα, αντίστοιχα, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του τριμήνου.
- Να μην απουσιάζουν στο εξωτερικό για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών. Δικαιολογητικά:
Οι άμεσα ασφαλισμένα στον ΕΦΚΑ θα φέρουν βεβαίωση του Ασφαλιστικού τους φορέα ότι δεν πληρούν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις του φορέα για λήψη σύνταξης.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ο φορέας απαντά στο αίτημα και δίνει τη βεβαίωση άμεσα. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που ο φορέας για να απαντήσει εάν κάποιος δικαιούται σύνταξη αναπηρίας ζητά την απόφαση των ΚΕΠΑ. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να προσκομίσει βεβαίωση χρόνου ασφάλισης ή απόσπασμα ατομικού λογαριασμού ασφαλισμένου στο ΙΚΑ (εκτυπωμένο από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΙΚΑ ή από την υπηρεσία του ΙΚΑ).
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ:
Δικαιούχοι του επιδόματος Βαριάς Αναπηρίας είναι:
- Έμμεσα ασφαλισμένες σύζυγοι (από το σύζυγο τους που βρίσκεται εν ζωή) και δε λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση για την αναπηρία τους από οποιαδήποτε πηγή.
- Έμμεσα ασφαλισμένα τέκνα (προστατευόμενα μέλη) που δεν παίρνουν οικονομική ενίσχυση για την αναπηρία τους μεγαλύτερη του ποσού του επιδόματος Βαριάς Αναπηρίας.
- Τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου ή εκ μεταβιβάσεως ή προσαύξηση σύνταξης λόγω της αναπηρίας τους, μικρότερη ή ίση του επιδόματος της βαριάς Αναπηρίας.
- Ανασφάλιστοι.
- Ανασφάλιστοι υπερήλικες του Ο.Γ.Α.
Άμεσα ασφαλισμένοι που δεν έχουν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση από το Ταμείο τους.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ
- Έλληνες Πολίτες.
- Οι υπήκοοι των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.)
- Οι υπήκοοι του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ε.Ο.Χ.).
- Οι υπήκοοι των Κρατών που περιλαμβάνονται στην κυρωμένη με το ν.δ. 4017/1959 (ΦΕΚ 246, τ.Α‘ 1959) Ευρωπαϊκοί Σύμβαση.
- Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν.δ. 3989/1959, ΦΕΚ 201 Α‘), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων (α.ν. 389/1968, ΦΕΚ 125 Α‘).Οι υπήκοοι αυτοί θα πρέπει να προσκομίζουν «Δελτίο αναγνωρισμένου πρόσφυγα»
- Πολίτες τρίτης χώρας μέλη οικογένειας Έλληνα πολίτη ή πολίτη Ε.Ε. Ως μέλη της οικογένειας των Ευρωπαίων Πολιτών θεωρούνται η σύζυγος ή ο σύζυγος και τα τέκνα αυτών (οικογένεια με την στενή έννοια του όρου). Οι πολίτες αυτοί θα πρέπει να προσκομίζουν «άδεια διαμονής μέλος οικογένειας Έλληνα πολίτη ή πολίτη Ε.Ε. σε ισχύ»
- Πολίτες τρίτης χώρας δικαιούχοι καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Οι υπήκοοι αυτοί θα πρέπει να προσκομίζουν «Δελτίο αναγνωρισμένου διεθνούς προστασίας»
- Πολίτες τρίτης χώρας σε καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, σύμφωνα με το Π.Δ. 114/2010 και ΟΧΙ με τον ν.4251/2014. Οι πολίτες αυτοί θα πρέπει να προσκομίζουν «άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους».
- Πολίτες τρίτης χώρας με Δελτίο αιτήσαντος Ασύλου. Στις περιπτώσεις αυτές το επίδομα αναπηρίας χορηγείται εφόσον δεν είναι εφικτή η διαμονή των αιτούντων σε Κέντρα Φιλοξενίας. Απαιτείται η προσκόμιση «Δελτίου αιτήσαντος Ασύλου»