Νίκος Φίλης: «Να πάμε για μια εθνική συμφωνία επαναδιαπραγμάτευσης χρέους και πλεονασμάτων»

Αναλυτικά η συνέντευξη του Νίκου Φίλη στην ΕΦΣΥΝ:

-Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την παροχή ενός μεγάλου κοινωνικού μερίσματος σε εκατομμύρια πολίτες. Σας ικανοποίησαν οι ανακοινώσεις; Η αντιπολίτευση πάντως φαίνεται ξανά διστακτική γύρω από την υπερψήφισή του…

Είμαστε συνηθισμένοι να αντιμετωπίζουμε μια αξιωματική αντιπολίτευση που θέτει ήσσονος σημασίας ζητήματα, τα οποία ξεφουσκώνουν μετά τις πρώτες εντυπώσεις. Μια αντιπολίτευση που όταν πιάνεται στο δόκανο (των Paradise Papers για παράδειγμα) καταφεύγει στον αποπροσανατολισμό, την καταστροφολογία και τα περίφημα fake news. Πέρυσι αρνήθηκε να ψηφίσει το βοήθημα προς τους συνταξιούχους,  συντονισμένη με τους πιο ακραίους κύκλους των δανειστών, φέτος,  φαίνεται ότι θα υπερψηφίσει το κοινωνικό μέρισμα, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την κυβέρνηση, επειδή …πέτυχε να το δώσει. Πρόκειται για τραγέλαφο.

Το κοινωνικό μέρισμα είναι απαραίτητο να δοθεί στους πολίτες που υποφέρουν. Ορθά το κατευθύνει εκεί η κυβέρνηση. Και φέτος είμαστε πιο προετοιμασμένοι.

Τα πλεονάσματα 3,5% ήρθαν για να μείνουν ή υπάρχει δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης μετά το κλείσιμο της 3ης αξιολόγησης;

Θέτετε το κεντρικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουμε στο άμεσο μέλλον. Πλεονάσματα 3,5% για πέντε χρόνια το πιθανότερο είναι ότι δεν θα επιτρέψουν μια δυναμική και βιώσιμη οικονομική μεγέθυνση. Τα πλεονάσματα συναρτώνται με την εξυπηρέτηση ενός μη βιώσιμου δημόσιου χρέους. Η κυβέρνηση επιδιώκει τη ρύθμισή του και ήδη έχει υπάρξει μια κατ` αρχήν συνεννόηση με τους δανειστές για ρήτρα ανάπτυξης. Θηριώδη πλεονάσματα και δίκαιη ανάπτυξη συνιστούν αντίφαση. Χωρίς σοβαρό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που και φέτος συρρικνώνεται, χωρίς ενίσχυση της ζήτησης και του κοινωνικού κράτους, με μοναδικό μοχλό ανάπτυξης τις ιδιωτικές επενδύσεις και μάλιστα από το εξωτερικό, ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι θα έχουμε ένα θετικό κοινωνικό ισοζύγιο στην όποια ανάπτυξη; Συνεπώς, όταν όλα τα κόμματα (οψίμως και η ΝΔ, που έχει ξεχάσει ότι ήταν αυτή που ως κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για πλεονάσματα 4-4,5%) μιλούν για την ανάγκη να μειωθούν τα πλεονάσματα, είναι η ώρα να αναλάβει η κυβέρνηση πρωτοβουλία για μια εθνική συμφωνία επαναδιαπραγμάτευσης  του χρέους και των πλεονασμάτων. Είναι ζήτημα εθνικής και κοινωνικής ευθύνης και εκεί θα κριθεί η ειλικρίνεια όλων. Αν πετύχουμε αυτούς τους στόχους μπορεί να γλυτώσουμε τις νέες μειώσεις στις συντάξεις και στο αφορολόγητο που επίκεινται. Και η ώρα αυτής της διαπραγμάτευσης είναι τώρα, με το κλείσιμο της 3ης αξιολόγησης και σίγουρα πριν το καλοκαίρι του 2018.

-Έχετε επανειλημμένα θέσει στους συντρόφους σας το ζήτημα της «ιδιοκτησίας» του προγράμματος. Θεωρείτε ότι υπάρχουν υπουργοί και στελέχη που θεωρούν τη μνημονιακή πολιτική καλή και ενδεδειγμένη;

Το ζήτημα της «ιδιοκτησίας» συνιστά την αξίωση να υπογράψουμε πέραν του οικονομικού και ένα ιδεολογικό μνημόνιο. Δεν μας θέλουν μόνο πολιτικά αποδυναμωμένους και οικονομικά εξαρτημένους, αλλά και ιδεολογικά ευνουχισμένους. Δεν τους αρκεί «να κάνουμε τη δουλειά», θέλουν να είμαστε περήφανοι κι από πάνω για μέτρα και πολιτικές που πολλές φορές συγκρούονται με τις αξίες και τις δεσμεύσεις μας. Ε, λοιπόν, αυτή τη χάρη ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα τους την κάνει.

Εμείς από την πλευρά μας οφείλουμε να κάνουμε αυτό που έκαναν πάντοτε οι αριστεροί για να αντιμετωπίσουν την πίεση του επιτιθέμενου αντιπάλου. Να επινοούμε  χώρους και τρόπους όπου θα έχουμε τακτικό πλεονέκτημα (όπως κάναμε στην Υγεία, στην Παιδεία, στην κοινωνική προστασία, στην αποκάλυψη της φοροδιαφυγής, στην κατοχύρωση νέων ατομικών δικαιωμάτων κλπ), να αξιοποιούμε κάθε ρωγμή, κάθε δυνατότητα υπεράσπισης τον λαϊκών συμφερόντων. Να μην είμαστε δεδομένοι, δηλαδή, παραδομένοι.

Ένα τέτοιο πρόγραμμα παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών προς όφελος των λαϊκών τάξεων οφείλουμε να επεξεργαστούμε και να παρουσιάσουμε στον ελληνικό λαό την επόμενη περίοδο. Να απαντήσουμε από τώρα στο ερώτημα «Μετά το τέλος της δανειακής σύμβασης τι;»

Χρειάζονται καίριες αλλαγές στο Ασφαλιστικό αρχής γενομένης από τις πολύ επιβαρυμένες ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών. Χρειάζεται επίσης να συνυπολογίσουμε τις επιπτώσεις από το δημογραφικό,  την επέκταση των ευέλικτων μορφών εργασίας καθώς και των νέων τεχνολογιών και της ρομποτικής. Στη Γαλλία π.χ. για να αντιμετωπιστούν τα ασφαλιστικά ελλείμματα επιμένουν στον κοινωνικό πόρο που ανέρχεται μάλιστα στο 51% του συνόλου της χρηματοδότησης.

-Στο ζήτημα των πλειστηριασμών η κυβέρνηση λέει πως προστατεύεται η λαϊκή κατοικία και πως πρέπει να «κυνηγηθούν» οι οικονομικά εύρωστοι «μπαταχτσήδες». Θεωρείτε πως αυτή τη στιγμή το υπάρχον πλαίσιο δεν είναι επαρκές;

Είπα πριν να μην είμαστε παραδομένοι και να διεκδικούμε τις δικές μας εναλλακτικές προτάσεις πολιτικής. Στο ζήτημα των πλειστηριασμών αυτό σημαίνει:

1. Επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας κάτω από 140000 ευρώ και πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2017. Η φημολογούμενη άτυπη συμφωνία με τις τράπεζες για πλειστηριασμούς μόνο για κατοικίες άνω των 300000 ευρώ να θεσμοθετηθεί.
2. Καθορισμός της έννοιας του «στρατηγικού κακοπληρωτή» και ακριβής υπολογισμός όσων μετέρχονται τέτοιων πρακτικών από τις αρμόδιες υπηρεσίες, ώστε, να μην  επικρέμαται αυτή η μομφή επί δικαίους και αδίκους
3. Πλειστηριασμοί με βάση την αντικειμενική αξία που έχουν στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ κι όχι σύμφωνα με την απαίτηση των τραπεζών σε αγοραίες τιμές, που μάλιστα θα τις υπολογίζουν οι ίδιες οι τράπεζες
4. Κάτω από όρους και προϋποθέσεις προτίμηση του ιδιοκτήτη έναντι του fund σύμφωνα με διεθνείς πρακτικές.

-Έχετε ασκήσει κριτική για την σύμπραξη με τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Αν κάποιος, όμως, εξετάσει τα νομοθετήματα που περνά η κυβέρνηση στο πεδίο των δικαιωμάτων, καταγράφεται μια ατζέντα προοδευτική ή αριστερή. Μήπως τελικά ο Πάνος Καμμένος δεν προξενεί τόση ζημιά;

Η συνεργασία με τους ΑΝΕΛ, που αναγνωρίζω ότι προκαλεί δυσχέρειες και ερωτήματα,  είναι μια αναγκαστική και όχι στρατηγική συνεργασία. Η πολιτική σταθερότητα διασφαλίζει την  εύθραυστη οικονομική ανάκαμψη που πρέπει να προστατευτεί ως κόρη οφθαλμού. Δεν είναι ώρα γενικότερου απολογισμού.  Μετά τις εκλογές, η πολιτική ζωή του τόπου θα επανέλθει στην ιδεολογική –προγραμματική αντιπαράθεση με βάση τη διάκριση του προοδευτικού πόλου με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ από εκείνον του συντηρητισμού με κορμό τη ΝΔ. Πιστεύω ότι ο λαός θα δώσει την πρωτοβουλία στον ΣΥΡΙΖΑ και εκείνη τη δύναμη που θα του επιτρέψει να διαμορφώσει πολιτικές συνεργασίες σε αριστερή- προοδευτική κατεύθυνση για την διακυβέρνηση της χώρας.

-Την Κυριακή θα διεξαχθεί ο δεύτερος γύρος των εκλογών για την ηγεσία της Κεντροαριστεράς. Από τα όσα έχουν πει οι υποψήφιοι, θεωρείτε πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις για σύμπραξη του ΣΥΡΙΖΑ με τον νέο φορέα;

Ο β΄ γύρος είναι μια καθαρά ενδοπασοκική υπόθεση, χωρίς κανένα ευκρινές πολιτικό περιεχόμενο. Τα προβλήματα φυσιογνωμίας,  ταυτότητας και κοινωνικών αναφορών του κεντρώου χώρου παραμένουν ανοιχτά. Όπως επίσης και η αναγκαία διευκρίνιση των συμμαχιών του. Αν το κέντρο παραμείνει αγκιστρωμένο στη στρατηγική της ΝΔ, τότε, θα αντιμετωπίσει εντονότερα αδιέξοδα υπαρξιακού χαρακτήρα.

-Αρκετοί μιλούν συχνά για «μπαϊράκι του Νίκου Φίλη», άλλοι σας κατατάσσουν σε «ηγέτη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης». Σε τι αποσκοπείτε με τις συχνά κριτικές σας παρεμβάσεις;

H μόνη σημαία που σηκώνω μαζί με όλους τους συντρόφους μου είναι αυτή  των αξιών,  των προταγμάτων, καθώς και των προγραμματικών δεσμεύσεών του ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές. Προσπαθώ να διατυπώνω τις αγωνίες, τις κριτικές και τα ερωτήματα ενός ολόκληρου κόσμου για το σήμερα και το αύριο του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής μας. Δεν είμαι απέξω, είμαι μέσα, σάρκα από την σάρκα του ΣΥΡΙΖΑ. Αναλάβαμε ένα πρωτότυπο εγχείρημα αριστερής διακυβέρνησης μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Δεν πρέπει να το επιβαρύνουμε με τις δικές μας καθυστερήσεις, λάθη και ανεπάρκειες. Δεν είναι λειτουργία κόμματος αυτή που έχουμε με την ουσιαστική κατάργηση των οργάνων και την υποβάθμιση των κομματικών λειτουργιών σε όλα τα επίπεδα. Δεν μπορούμε να εξακολουθούμε να είμαστε βουβοί θεατές κυβερνητικών αστοχιών στο προσφυγικό αλλά και σε άλλους τομείς,  ή, αποφάσεων όπως αυτές για τους εξοπλισμούς που πληροφορηθήκαμε διά στόματος  Τραμπ και χρειάστηκαν κατόπιν οι διευκρινίσεις του πρωθυπουργού στη Βουλή. Αυτά τα φαινόμενα δεν είναι δυνατό να συνεχιστούν. Είναι δύναμη της δικής μας Αριστεράς η δημοκρατία και η συλλογικότητα. Το τεκμήριο της ειλικρίνειας στη σχέση μας με την κοινωνία είναι πολύτιμο και πρέπει να το υπερασπιστούμε. Αυτό είναι, με την ευρύτερη έννοια, το ηθικό μας πλεονέκτημα.