ΔΝΤ: Η επεκτατική δημοσιονομική των ισχυρών οικονομιών παραμένει σημαντική για την παγκόσμια ανάπτυξη

Τη σημασία που εξακολουθεί να διαδραματίζει, υπό όρους, η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική των μεγάλων οικονομιών στο σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, τονίζει σε νέα έκθεσή του το ΔΝΤ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η επίδραση αυτή έχει εξασθενήσει σε σύγκριση με πριν από μια δεκαετία.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ξεκινά την έκθεσή του (CROSS-BORDER IMPACTS OF FISCAL POLICY: STILL RELEVANT?) με τη διαπίστωση ότι η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική που εφαρμόστηκε από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου πριν από μια δεκαετία, λειτούργησε στην πράξη ως μοχλός ανάπτυξης και βοήθησε ουσιαστικά στο να ξεπεραστεί η παγκόσμια οικονομική κρίση. Ωστόσο το ΔΝΤ επισημαίνει ότι καθώς η κατάσταση έχει πλέον μεταβληθεί, μια εφαρμοζόμενη επεκτατική δημοσιονομική πολιτική εκ μέρους των μεγαλύτερων οικονομιών σήμερα, θα είχε μεν θετικό αντίκτυπο ο οποίος, όμως, θα διέφερε από χώρα σε χώρα.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ οι επιπτώσεις ενός δημοσιονομικού σοκ είναι σχετικά μικρές μέσα στη χώρα που προχωρά σε περικοπές αν διαθέτει ΑΕΠ το οποίο βρίσκεται κοντά στις πραγματικές του διαστάσεις. Αντίθετα, το ίδιο δημοσιονομικό σοκ γίνεται σαφώς πιο αισθητό τόσο στη χώρα που το υφίσταται, όσο και σε άλλες χώρες, αν επικρατούν συνθήκες ύφεσης ή αν υφίστανται συνθήκες ευνοϊκής νομισματικής πολιτικής, δηλαδή εφαρμόζονται πολιτικές χαμηλών επιτοκίων ή τυπώματος χρήματος.

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η εκτίμηση του ΔΝΤ ότι οι επιπτώσεις από την περικοπή των δημοσίων δαπανών συνήθως είναι μεγαλύτερες από εκείνες που προκαλούνται λόγω της αύξησης των φορολογικών συντελεστών. Επίσης η μετάδοση δημοσιονομικών κλυδωνισμών μπορεί να είναι μεγαλύτερη μεταξύ χωρών με σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες.

Αν και στην έκθεσή του το ΔΝΤ δεν καταλήγει σε σαφές συμπέρασμα σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική που πρέπει να εφαρμόσουν οι ισχυρές οικονομίες, επισημαίνει ότι στη σημερινή συγκυρία η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική θα είχε μεν μικρότερες θετικές διασυνοριακές επιδράσεις από ό, τι κατά τη διάρκεια της κρίσης, ωστόσο οι επιδράσεις αυτές παραμένουν μετρήσιμες. Το Ταμείο φέρνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Γερμανία και την ΕΕ. Σύμφωνα, λοιπόν, με την έκθεση του ΔΝΤ, στη ζώνη του ευρώ οι συνέπειες από μια πιο επεκτατική δημοσιονομική στάση σε χώρες με δημοσιονομικό χώρο – όπως η Γερμανία – εξακολουθούν να είναι σημαντικές καθώς συνδυάζονται με τη συνεχιζόμενη ευνοϊκή νομισματική πολιτική που ασκεί η ΕΚΤ.

Γενικότερα, η άσκηση επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής παραμένει χρήσιμο όπλο: οι αυξημένες δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις είναι πιθανό να δημιουργήσουν μεγαλύτερα διασυνοριακά μερίσματα από ό,τι οι φορολογικές περικοπές.

Ωστόσο, σημαντικές δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, όπως είναι οι μεγάλες και δημοσιονομικά ουδέτερες μειώσεις στον συντελεστή του φόρου εισοδήματος εταιρειών – που αντισταθμίζονται από τις αυξήσεις των φόρων κατανάλωσης – επηρεάζουν τις αποφάσεις των πολυεθνικών εταιρειών σχετικά με την τοποθέτηση επενδύσεων, και κάνουν τη διαφορά στο σύνολο της οικονομίας μιας χώρας καταλήγει το ΔΝΤ.