Αντιδράσεις από εργαζόμενους για την Black Friday

Την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου έρχεται για δεύτερη χρονιά στην Ελλάδα η Black Friday, ο ξενόφερτος θεσμός υπερκατανάλωσης μέσω του οποίου οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες  και οι πολυεθνικές εκμεταλλεύονται τη χειμαζόμενη  αγορά του Εμπορίου. Πέρυσι, η Black Friday, στιγματίστηκε από δεκάδες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας: Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣΕΠΕ (26/11/16), διενεργήθηκαν συνολικά 65 έλεγχοι στην Αττική και διαπιστώθηκαν παραβάσεις που αφορούσαν υπερωριακή απασχόληση και ζητήματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων σε 21 επιχειρήσεις.

Παράλληλα, το γύρο του διαδικτύου είχε κάνει η «απάτη» σε μία «προσφορά» των Public (τα οποία πρωτοστατούν στο θεσμό της Black Friday δηλώνοντας περήφανα ότι «τον έφεραν στην Ελλάδα») σε ένα notebook που πωλείτο ακριβότερο από την κανονική του τιμή, όπως φάνηκε από το ταμπελάκι με την τιμή προ «έκπτωσης», το οποίο είχε ξεχαστεί:

Τα Public κατακλύζουν και φέτος τα ΜΜΕ με διαφημίσεις της Black Friday, καλώντας μας «σε εγρήγορση» για τις «ευκαιρίες» της χρονιάς. Για «εγλήματα τιμής» προδιαθέτει τους καταναλωτές το Πλαίσιο που πέρυσι τους καλούσε να σπεύσουν με… γάντια του μποξ!

Αν κάτι, ευτυχώς, δεν είδαμε στην Ελλάδα είναι εικόνες με καταναλωτές να ποδοπατούνται, όπως στην Αμερική, όπου έχουν καταγραφεί συνολικά 10 θάνατοι και 105 τραυτματισμοί από το 2006 μέχρι σήμερα, λόγω της φρενίτιδας που επικρατεί.

«Η Black Friday, όπως έδειξαν και τα περυσινά στοιχεία, δεν βοηθάει ούτε τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, ούτε τους καναναλωτές ενώ επιβάλλει εξαντλητικό ωράριο και εντατικοποίηση της εργασίας για τους υπαλλήλους», σημειώνει στο Left.gr ο Μιχάλης Μυτιληνάκης, συντονιστής του τμήματος Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων του ΣΥΡΙΖΑτονίζοντας ότι πράγματι έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα ηθελημένης ή αθέλητης παραπλάνησης των καταναλωτών, όπως το προαναφερθέν στα Public.

«Μέσω αυτού του επιθετικού μάρκετινγκ δεν κερδίζει σχεδόν τίποτα η συντριπτική πλειοψηφία των μικρομεσαίων, αντίθετα, οι πολυεθνικές  αλυσίδες παραγωγής και εμπορίου δημιουργούν μια ακόμη ευκαιρία να ξεπουλήσουν το μεγάλο τους στοκ, που μόνο αυτές έχουν την δυνατότητα να διατηρούν και με προφανή στόχο τη μεγαλύτερη συρρίκνωση των επιχειρηματικών δυνατοτήτων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων», προσθέτει ο ίδιος επικαλούμενος τα περυσινά στοιχεία που είχε δώσει και η ΕΣΕΕ.

Όπως ανέφερε σχετικά η «Καθημερινή», το 2016, ήδη η συνολική περίοδος των εκπτώσεων είναι πολύ μεγάλη με συνέπεια να μην αντέχουν οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις το κόστος συμμετοχής και στην Black Friday. Επιπλέον, υποστηρίζουν ότι οι προσφορές στις οποίες θα προβούν οι αλυσίδες που θα συμμετέχουν στην Black Friday πιθανότατα θα είναι παραπλανητικές.

Οι αλυσίδες και τα πολυκαταστήματα είναι που μπορούν κυρίως να υποστηρίξουν οικονομικά και λειτουργικά την αναμενόμενη αυξημένη ζήτηση της ερχόμενης Παρασκευής. Αντέχουν με άλλα λόγια και να πραγματοποιήσουν ελκυστικότερες εκπτώσεις και να απασχολήσουν, εάν χρειαστεί, περισσότερο προσωπικό, ενώ διαθέτουν και μεγαλύτερα αποθέματα εμπορευμάτων.

Πάντως, οι εμπορικές επιχειρήσεις που θα συμμετέχουν στην “Black Friday” θα πρέπει κατά τον ΕΣΘ να προσέχουν ιδιαίτερα, καθώς θα πρέπει να λάβουν υπόψιν ότι εφαρμόζονται οι όροι και κανόνες της Υπουργικής Απόφασης 56885/19-11-2014 για τις προσφορές και προωθητικές ενέργειες. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς η παλαιά και η νέα μειωμένη τιμή των προϊόντων και προαιρετικά το ποσοστό της μείωσης σε εμφανή σημεία του καταστήματος και οπωσδήποτε στα σημεία που πωλούνται τα προϊόντα.

Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται η προσφορά ειδών, των οποίων η ποσότητα υπερβαίνει το πενήντα (50%) του συνόλου των κωδικών, που διαθέτει το κατάστημα και αυτό ισχύει και για την “Black Friday”. Η τήρηση των προϋποθέσεων αυτών είναι αυτονόητη, γιατί οι κυρώσεις είναι αυστηρές και δεν επιτρέπεται να επιβάλλονται πρόστιμα λόγω λάθους και μάλιστα σε αυτήν την δύσκολη εποχή.

Αντιδρούν οι εργαζόμενοι

«Καταγγέλλουμε αυτές τις ξενόφερτες και επιθετικές στρατηγικές πωλήσεων τύπου Black Friday που εισάγουν οι μεγαλοεργοδότες και οι οποίες όχι μόνο καταστρέφουν το υγιή ανταγωνισμό στον κλάδο,  αλλά επιπλέον εκμεταλλεύονται καταναλωτές και εργαζόμενους, που καλούνται να είναι συνεχώς ελαστικά εργαζόμενοι», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος.

«Η Ομοσπονδία μας, μαζί με τα Σωματεία και τους εργαζόμενους συνεχίζει να αγωνίζεται για να υπάρξει ισορροπημένη, ορθολογική και δίκαιη ρύθμιση της λειτουργίας των καταστημάτων, αλλά και ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων,  μέσα από την επαναφορά της ΕΓΣΕΕ και των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, που θα είναι υποχρεωτικές για όλους τους εργοδότες», τονίζει.

Σε μποϊκοτάζ της Black Friday καλεί η συλλογικότητα Reworkers που αναφέρει μεταξύ άλλων στην ανακοίνωσή της:

“Απλήρωτες υπερωρίες, ανασφάλιστη και υποδηλωμένη εργασία, υποκατώτατος μισθός και μισθοί πείνας. Αυτά είναι τα προβλήματα που βιώνουμε σήμερα μέσα στην εργασιακή ζούγκλα και όχι το γεγονός ότι δεν ψωνίζουμε. Η Μαύρη Παρασκευή είναι μια απάτη εργοδοτική, που στη γενέτειρά της έχει προκαλέσει τραγικά γεγονότα, όπως θανάτους και τραυματισμούς πολιτών που ξημέρωναν έξω από τα καταστήματα, για να προλάβουν τις «απίθανες και μοναδικές προσφορές» και ταυτόχρονα λιποθυμίες εργαζομένων, οι οποίοι καλούνται να εξυπηρετούν «non-stop»”.

Πέρυσι, οι Reworkers πραγματοποίησαν παρεμβάσεις «ενάντια στη ζούγκλα της Μαύρης Παρασκευής» σε μία σειρά πολυκαταστημάτων σε όλη τη χώρα:

Να πληρωθούν κανονικά οι επιπλέον ώρες εργασίες των υπαλλήλων σε εμπορικά κέντρα και καταστήματα, ενόψει της «Black Friday», μεθαύριο Παρασκευή, ζητεί από την πλευρά της η Ένωση Εμποροϋπαλλήλων νομού Θεσσαλονίκης.

«Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά πραγματοποιείται η Black Friday, την Παρασκευή, 24 Νοέμβρη, και θυμόμαστε πολύ καλά και από πέρυσι και τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς και την εξάντληση. Η ίδια κατάσταση συνεχίζεται και φέτος και ακόμα περισσότερο σε καταστήματα που οι προσφορές, με αφορμή την Black Friday θα ισχύουν ακόμα και όλη τη βδομάδα» αναφέρει η Ένωση Εμποροϋπαλλήλων νομού Θεσσαλονίκης, η οποία επισημαίνει ότι ενόψει της «Black Friday» οι εργαζόμενοι καλούνται να δουλέψουν όλη τη βδομάδα 10 και 12 ώρες την ημέρα, χωρίς ρεπό και άδειες, σε πάρα πολλές επιχειρήσεις.

«Κανένας μικρός αυταπασχολούμενος δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στα μεγαθήρια του εμπορίου με το τεράστιο ποσοστό κέρδους που έχουν και μπορούν να ρίχνουν τις τιμές ανά πάσα στιγμή. Και αυτό το μέτρο για την Black Friday και οι Λευκές Νύχτες και η κατάργηση της Κυριακής αργίας, είναι μέτρα που εξυπηρετούν τα κέρδη των μεγάλων και γονατίζουν εμποροϋπάλληλους και μικρούς αυταπασχολούμενους» υπογραμμίζει η Ένωση, η οποία ζητεί  από τις αρμόδιες υπηρεσίες, να προχωρήσουν σε ελέγχους και επιβολή προστίμων στους εργοδότες που καταστρατηγούν ωράρια και συμβάσεις εργασίας, προκειμένου να προστατευτούν οι εργαζόμενοι, να εξασφαλιστεί το 12ωρο, ως αναγκαίος χρόνος ξεκούρασης των εργαζομένων ανάμεσα στις βάρδιες τους, οι εργαζόμενοι να πάρουν επιπλέον ρεπό, να πληρωθούν κανονικά οι παραπάνω ώρες εργασίας, των υπαλλήλων και να τηρηθεί το κανονικό ωράριο εργασίας.

Και φέτος, παρά την υπερκόπωση και τους φρενήρεις ρυθμούς εργασίας που θα έχουν αντιμετωπίσει οι υπάλληλοι των μεγάλων καταστημάτων, είναι σίγουρο ότι δε θα λείψουν από τα βραδινά δελτία ειδήσεων τα πρόσωπα χαμογελαστών εργαζομένων που υπό το βλοσυρό βλέμμα των εργοδοτών τους θα δηλώνουν αυθορμήτως πόσο επιτυχημένη ήταν η εν λόγω ημέρα και πόσο αυξήθηκε η κίνηση. Λες και υπάρχει περίπτωση να επωφεληθούν οι ίδιοι οι κακοπληρωμένοι στην πλειοψηφία τους υπάλληλοι, ακόμη κι αν όντως υπάρξει αύξηση του τζίρου…

Οι οδηγίες προς τους καταναλωτές  από τη γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή

Οδηγίες προς τις επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στη δράση “Black Friday”, η οποία θα διενεργηθεί προαιρετικά από τους εμπόρους κατά την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου (24/11/2017), αλλά και προς τους καταναλωτές δημοσιοποίησε σήμερα η γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή.

Συστήνεται στους καταναλωτές να διενεργούν έρευνες αγοράς για τα προϊόντα που τους ενδιαφέρουν κατά την περίοδο που θα προηγηθεί της αναφερόμενης δράσης, ώστε να διαμορφώσουν οι ίδιοι πραγματική εικόνα του μεγέθους των εκπτώσεων και προσφορών που θα εφαρμοστούν κατά την Παρασκευή 24/11/2017.

Οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κατά την ημέρα πραγματοποίησης της δράσης, το όφελος για τους ίδιους από εφαρμογή εκπτώσεων/προσφορών θα πρέπει να προκύπτει σαφώς από τις αναγραφόμενες επί των πινακίδων των προϊόντων τιμών (τιμή πριν και τιμή μετά την πραγματοποίηση της δράσης).

Οι έμποροι θα πρέπει να εφαρμόζουν τις σχετικές διατάξεις της Κωδικοποίησης Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙΕΠΠΥ) αναφορικά με τις «Πρακτικές πώλησης με μειωμένη τιμή ή παροχή πρόσθετου οφέλους προϊόντων και υπηρεσιών» (βλ. άρθρο 78). Η διαπίστωση παραβάσεων κυρώνεται βάσει των διατάξεων της παρ.9 άρθρο 78 των Κανόνων ΔΙΕΠΠΥ (για είδη μαζικής κατανάλωσης, όπως είδη διατροφής, ατομικής υγιεινής, οικιακής καθαριότητας) και του άρθρου 21 του ν. 4177.13 (για όλα τα άλλα καταναλωτικά αγαθά).

Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την παρ.2 άρθρο 15 του ν.4177/2013, δεν επιτρέπεται η προσφορά ειδών των οποίων η ποσότητα υπερβαίνει το 50% του συνόλου των ειδών που διαθέτει κάθε κατάστημα, εκτός αν έχουν εκδοθεί σχετικές αποφάσεις των οικείων αντιπεριφερειαρχών σύμφωνα με την παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου.

Υπενθυμίζεται επίσης, ότι οι καταναλωτές μπορούν να καταθέτουν ηλεκτρονικά τις καταγγελίες τους για τυχόν παραβάσεις που διαπιστώνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγγελιών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή (http://www.1520.gov.gr/) καθώς και στην τηλεφωνική γραμμή 1520 η οποία είναι διαθέσιμη στους καταναλωτές τις καθημερινές από τις 09:00 μέχρι τις 15:00.