Η συυνέντευξη του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνου Σκουρλέτη στην εφημερίδα ΕΠΟΧΗ και στον δημοσιογράφο Παύλο Κλαυδιανό:
Μετά την ψήφιση και της δεύτερης δέσμης προαπαιτούμενων, νομίζω μπορούμε να κάνουμε μια πρώτη εκτίμηση για τη διαπραγμάτευση.
Για την ως τώρα διαπραγμάτευση, διότι βέβαια δεν τελείωσε με την ψήφιση των τελευταίων προαπαιτούμενων. Μπορεί η διαπραγμάτευση που γίνεται να μη χαρακτηρίζεται από τη ρητορική της σύγκρουσης, εντούτοις είναι πάρα πολύ σκληρή και δύσκολη, τουλάχιστον στο επίπεδο των τεχνικών κλιμακίων. Αυτό το διάστημα είδαμε μια πιο εύκολη συνεννόηση στις συνόδους κορυφής, δηλαδή του πρωθυπουργού με τους ομολόγους του, παρά με τους εκπροσώπους των θεσμών, οι οποίοι πολλές φορές είχαν την τάση να κινούνται ακόμη και έξω από τη συμφωνία.
Κάθε φορά, σε κάθε ζήτημα δημιουργούνται και πάλι συσχετισμοί που αναλύονται σε επιχειρήματα, λύσεις, προτάσεις, σε αναφορές στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Όταν, πχ, συζητούσαμε για τον ΑΔΜΗΕ, τους ρωτήσαμε πού αλλού στην EE ισχύει αυτό που μας ζητούν, δηλαδή να ιδιωτικοποιηθεί ολοκληρωτικά; Δεν είχαν απάντηση. Επιμείναμε ότι μπορεί, μεν, να είμαστε ως χώρα σε πρόγραμμα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε χάσει τα δικαιώματά μας ως μέλους της EE. Όταν έφθανε εκεί η συζήτηση, το κλίμα άλλαζε, υποχωρούσαν. Αλλά πάντοτε στο μυαλό τους υπάρχει μια συνέχεια των μνημονιακών πολιτικών.
Αντίθετα, εμείς ξεκινάμε τη συζήτηση με αφετηρία την τελευταία συμφωνία, η οποία θεωρούμε ότι είναι μεν αυτή που είναι, αλλά και ότι αποτύπωσε ορισμένα πράγματα μέσα από τη δική μας διαπραγματευτική προσπάθεια. Μέχρι τώρα μπορούμε να πούμε ότι η διαπραγμάτευση είναι ισοπαλία. Σε κάποια πήραμε πρόκριση για τον επόμενο γύρο και σε κάποια συναντήσαμε περισσότερες δυσκολίες από αυτές που περιμέναμε. Και νομίζω ότι έτσι θα κινηθεί και η επόμενη φάση.
Όμως, στην κοινωνία καταγράφεται μια δυσφορία και κριτική προς την κυβέρνηση, καθώς ο κόσμος βρίσκεται ενώπιος ενωπίω με τα μέτρα. Πώς το αντιμετωπίζει η κυβέρνηση αυτό; Αρκούν τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης;
Όχι δεν αρκούν. Όμως, αυτό που φάνηκε, είναι ότι ο κόσμος από την επομένη των εκλογών ήταν πιο προσγειωμένος από εμάς. Εμείς, βεβαίως, πρέπει να έχουμε στη στόχευσή μας το πώς όσο το δυνατό γρηγορότερα θα ξεφύγουμε από τη μέγγενη των μνημονιακών πολιτικών. Είχε προεξοφλήσει, όπως φαίνεται, με το δικό του αισθητήριο ποιοι είναι οι συσχετισμοί και ποια τα όρια της διαπραγμάτευσης. Το βλέπουμε και όταν συναντάμε αντιπροσωπείες οργανώσεων ή σωματείων, καθώς αυτό που ζητούν πατάει στα πόδια του. Κατά τη γνώμη μου εμείς θα χάσουμε τη μπάλα, εάν στον κόσμο εμπεδωθεί μια συνείδηση ότι αυτή η πολιτική που εφαρμόζουμε τώρα είναι η συνέχεια με τις προηγούμενες και δεν είναι ένα αναγκαίο βήμα, το οποίο εντάσσεται όμως σε διαφορετική πορεία και προοπτική. Άρα, μπορεί να μας δώσει χρόνο, αρκεί να πειστεί, όμως, ότι ακολουθείται μια άλλη στρατηγική.
Και κάτι ακόμη, πολύ σημαντικό, που μας βάζει ιδιαίτερα καθήκοντα και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, είναι ότι ενώ αυτή τη στιγμή εξακολουθεί η κοινωνία να μας ανέχεται, μας ακολουθεί, μας εμπιστεύεται, δεν έχει διαταραχθεί η σχέση μας με την κοινωνία και κυρίως μ’ αυτά τα κομμάτια που συνιστούν την κοινωνική συμμαχία που μας έφερε στην εξουσία, θεωρώ ότι, αν δεν προσέξουμε, μπορεί να ανατραπεί από τη μια μέρα στην άλλη. Και όχι από κάποια θέματα που μπορεί κανείς να το περιμένει, όταν είμαστε, πχ, αναγκασμένοι να πάρουμε σκληρά μέτρα, αλλά από μια υπόθεση όπως αυτή του καστανά. Είναι τέτοια η κατάσταση που ζούμε. Άρα, πρέπει το ήθος μας, η καθημερινότητά μας, ο τρόπος που μιλάμε, το ύφος μας, να πείθουν τον κόσμο ότι «αυτοί είναι διαφορετικοί και έχουν και άλλα στο μυαλό τους». Αυτό το στοίχημα έως τώρα το έχουμε κερδίσει, αλλά είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίζεται καθημερινά. Ανοίγει το πρωί και κλείνει το βράδυ. Την ίδια στιγμή τα MME, εχθρικά, μας ακούν και μας βλέπουν, ενώ ταυτόχρονα δεν προβάλλουν το έργο μας.
Το παράλληλο πρόγραμμα
Έτσι ερχόμαστε στην καρδιά του ζητήματος, του παράλληλου προγράμματος. Η κυβέρνηση, ενώ τα κατάφερε κάπως με τη διαπραγμάτευση, δηλαδή το δύσκολο, υστερεί στο παράλληλο πρόγραμμα. Δηλαδή σε ένα σύνολο μεγάλων και μικρών αριστερών μεταρρυθμίσεων, καθώς και στην επίλυση των πάμπολλων μικρών προβλημάτων καθημερινότητας. Αυτό, επιπλέον, θα έπειθε ότι όντως, παρά τα μνημονιακά μέτρα, πάμε στο στόχο μας.
Υπάρχουν οι δυνατότητες για να δώσεις διαφορετικά δείγματα γραφής, για παράλληλα μέτρα, τα οποία θα κινούνται σε άλλη λογική. Που θα αναδεικνύουν τη δική σου διαφορετική αντίληψη, ως μιας κυβέρνησης με κορμό την αριστερά, για διάφορα ζητήματα. Αλλά, πάλι η ίδια η πραγματικότητα πρέπει να μας προσγειώσει. Υπουργοί από βασικά υπουργεία αναλίσκονται όλο αυτό τον καιρό με τη διαπραγμάτευση και δεν έχουν το χρόνο να ασχοληθούν και μ’ άλλα πράγματα. Η διαπραγμάτευση μας απομυζά δυνάμεις, έμπνευση. Ήδη κατατέθηκαν με τη μορφή νομοσχεδίου τα πρώτα μέτρα αυτής της λογικής, αν και τελικώς θα ψηφισθούν μετά τις γιορτές.
Πολύ σοβαρά και κοινωνικά απολύτως αναγκαία λαϊκά μέτρα όσα προβλέπονται στο νομοσχέδιο με τα παράλληλα, αλλά είναι μερικά, όχι καθολικά.
Πέρα από τα απλά μέτρα καθημερινότητας, που ανακουφίζουν κοινωνικές ομάδες ή περιοχές, υπάρχουν και τα καθολικά, όπως π.χ., το σύμφωνο συμβίωσης, ένα καινοτόμο μέτρο με αξιακό περιεχόμενο. Η υστέρηση με τέτοιες πρωτοβουλίες θα ξεπερασθεί.
Εδώ ανακύπτει και το ερώτημα πόσο προετοιμασμένοι είμαστε από πριν. Το θέτουν στις οργανώσεις, το θέτουν οι πολίτες.
Είμαστε, όντως, πολύ λιγότερο προετοιμασμένοι απ ό, τι νομίζαμε και φυσικά απ ό, τι χρειαζόταν. Φάνηκαν διάφορες αδυναμίες. Μην ξεχνάμε, όμως, τι προετοιμασία κάνει ένα κόμμα που μέχρι το 2012 αλλά και μετά λειτουργούσε ως ένα κόμμα του 4%, του 5%, του 6%. Καλπάζαμε προς την κυβέρνηση, αλλά ο βαθμός προετοιμασίας πήγαινε με άλλους ρυθμούς.
Συχνά, ακούμε από υπουργούς να λένε ότι προκύπτουν σοβαρά προβλήματα από τις αντιστάσεις της υπάρχουσας διοίκησης να «κυλήσει» η πολιτική που αποφασίζεται από την κυβέρνηση. Πόσο πραγματικό είναι αυτό;
Αυτό είναι το αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα από αυτούς τους μήνες διακυβέρνησης. Είμαστε αντιμέτωποι με δομές, καταστάσεις, συμπεριφορές, που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία σαράντα, τουλάχιστον, χρόνια. Έχουμε μια Δημόσια Διοίκηση (ΔΔ) η οποία επιπλέον είναι αποδυναμωμένη, αποψιλωμένη. Σε πολλές περιπτώσεις άνθρωποι που χειρίζονται πολύ σημαντικά ζητήματα παίρνουν πολύ χαμηλούς μισθούς, υπάρχει σε ένα μέρος της και η κλασική αντίληψη του δημόσιου υπαλλήλου και πρέπει να ανακαλύψεις εσύ εκείνο το καλό κομμάτι, που, συνήθως, το βρίσκεις στους υπαλλήλους απόφοιτους της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, βλέπεις αμέσως τη διαφορά, αλλά αυτοί δεν ήταν οι βασικοί κρίκοι. Γι’ αυτό έχει σημασία και το τελευταίο νομοσχέδιο για τη ΔΔ, όπου εισάγεται μια διαδικασία αξιολόγησης.
Αν γίνουν όλα αυτά, θα μπορούμε να λέμε ότι κάτι θα έχει αλλάξει το 2016 και στη Δημόσια Διοίκηση. Το κουβάρι της, όμως, είναι πολύ μπερδεμένο, γι’ αυτό, ίσως, θα ήταν σωστό να επιλέξουμε σε κάθε υπουργείο την πιο κρίσιμη και νευραλγική υπηρεσία του και να την κάνουμε υπόδειγμα αποτελεσματικότητας και λειτουργίας. Πχ, στο Εργασίας την Επιθεώρηση Εργασίας, εδώ την Επιθεώρηση Μεταλλείων και Περιβάλλοντος, τις Ελεγκτικές Υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών κτλ. Να βάλεις νέους ανθρώπους, με αυξημένα προσόντα κτλ. Θα αλλάξει έτσι όλο το κλίμα στη ΔΔ.
Η συμφωνία για τον ΑΔΜΗΕ
Η λύση που δόθηκε για τον ΑΔΜΗΕ, τα δίκτυα διανομής του ρεύματος, αξιολογήθηκε ως θετική. Δέχθηκε όμως κριτική και από τ’ αριστερά και από τα δεξιά.
Καταρχάς, δώσαμε μια λύση που ήταν στον αντίποδα της ήδη δρομολογημένης, με ψηφισμένο νόμο, λύση ιδιωτικοποίησης κατά 66%. Παρά το ότι οι θεσμοί επέμεναν μετ’ επιτάσεως στη λογική της ιδιωτικοποίησης. Διαφυλάξαμε τη ΔΕΗ εξασφαλίζοντας την αποζημίωση της, διότι δεν πρέπει να υποστεί ζημιά από αυτή την ιδιοκτησιακή απόσχιση, κατοχυρώσαμε το μάνατζμεντ να είναι στο Δημόσιο. Κριτική έκαναν, πρώτον, όσοι δεν έχουν καταλάβει ότι υπάρχει μια αλλαγή συνολικά στον ενεργειακό χώρο στην Ευρώπη. Παντού, δηλαδή, τα δίκτυα είναι διαχωρισμένα από τον παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μέσα στην αντίληψη μιας απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας είναι αυτονόητο, ότι δηλαδή, όπως λένε, δεν μπορεί ο παραγωγός να έχει και τα δίκτυα. Αυτό, υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να το καταλάβουν. Ότι, δηλαδή, εκτός από τις συνόδους κορυφής, συμμετέχουμε και στην κοινή ενεργειακή αγορά. Υπάρχει μια κοινή στρατηγική για την ενεργειακή ασφάλεια και την ενεργειακή ένωση της Ευρώπης. Με βάση αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές κινείται η Ελλάδα. Δεύτερον, ασκούν κριτική όσοι για λόγους καθαρά ιδεολογικούς είναι υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων. Τρίτον, εκείνο το κομμάτι των επιχειρηματιών που θέλουν να είναι κρατικοδίαιτοι «ανταγωνιστές» στο θεσμισμένο πλαίσιο. Θέλουν, δηλαδή, μια ΔΕΗ, η οποία είναι δημόσια, αλλά μπορούν να την αρμέγουν, για να έχουν εγγυημένες αποδόσεις.
Ασκήθηκε, όμως, κριτική και με την οπτική των συμφερόντων της ΔΕΗ, να μην υποστεί βλάβη. Θα υποστεί όντως;
Όχι. Καταφέραμε να υπάρξει ένας ανεξάρτητος εκτιμητής ο οποίος να αποτιμήσει τη ζημιά της ΔΕΗ – την αξία του ΑΔΜΗΕ – και γι’ αυτή την απόσχιση να ορίσει το τίμημα. Έχουμε πια γράψει στη συμφωνία ότι το 20% θα έχει ο επενδυτής – δεν είναι σωστός ο προσδιορισμός «στρατηγικός», διότι δεν θα έχει το μάνατζμεντ, δεν το παραχωρήσαμε – ο οποίος συμφωνήσαμε να είναι κάποιος που έχει την αντίστοιχη εμπειρία. Το υπόλοιπο ποσοστό ως το 49%, το 29%, θα πάει στο χρηματιστήριο. Τα έσοδα όλα θα πάνε για αποζημίωση στη ΔΕΗ. Εάν δεν καλύπτουν το σύνολο, τότε ένα μέρος των εσόδων του νέου ΑΔΜΗΕ θα πηγαίνει στη ΔΕΗ, όσα χρόνια χρειασθούν για να αποζημιωθεί πλήρως.
Το χρηματιστήριο όμως δεν τα «κατάλαβε» όλα αυτά.
Μα πώς να μην αντιδράσει έτσι; Οι συμμετέχοντες στο χρηματιστήριο είναι αναγνώστες των εντύπων που κινδυνολόγησαν. Αντίθετα, ένας ξένος οίκος αναβάθμισε τη ΔΕΗ την ίδια περίοδο!
Υπήρχε μια – επιμελημένη; – ασάφεια εάν η αποδιδόμενη διαφωνία και δυσφορία της ΔΕΗ είχε επίσημη προέλευση ή όχι. Τι ισχύει ακριβώς;
Η ΔΕΗ, την Τετάρτη, με σαφή τρόπο, δια του προέδρου της του κ. Μ. Παναγιωτάκη, έβγαλε μια ανακοίνωση ότι θα κινηθεί με βάση τη βούληση του μεγαλομετόχου, δηλαδή του Δημοσίου. Και πρόσθεσε ότι θα κάνει το παν για να μην υποστεί καμιά ζημιά, να μην κλονισθεί η βιωσιμότητα της.
Άργησε, μάλλον, αυτό να ειπωθεί.
Το ουσιαστικό, νομίζω, είναι ότι αυτό ειπώθηκε.
Αμέσως μετά τις ξαφνικές διακοπές της ΔΕΗ, που δημιούργησαν την αίσθηση ότι απομακρύνεται από κυβερνητικές αποφάσεις, διαμορφώθηκε ένα ορισμένο δυσμενές κλίμα για την επιχείρηση.
Όταν άρχισαν να αποστέλλονται εντολές αποκοπών, συναντήθηκα με τη διοίκηση της ΔΕΗ να ρωτήσω ποια είναι η πολιτική της. Διότι, υπάρχει όντως, μια δύσκολη πραγματικότητα: χρωστάνε 2 δισ. ευρώ στη ΔΕΗ, άρα αντιλαμβάνομαι την ανάγκη, ότι για να μπορεί να σταθεί στα πόδια της, πρέπει να επιχειρήσει να περιορίσει αυτό το φαινόμενο. Τόσο μεγάλα ποσά δεν προκύπτουν μόνο από τα οικιακά τιμολόγια, αλλά και από δήμους, μεγάλες επιχειρήσεις, ξενοδοχεία κτλ. Τα στοιχεία, όντως, λένε ότι από το 2013 και μετά υπάρχει μία μείωση των αποκοπών – συνέβαλε και το κίνημα σ’ αυτό το θέμα – αλλά η διόγκωση των οφειλών δεν είναι μόνο από την ανέχεια και την κρίση, αλλά και από τη στάση όσων λένε «αυτή την πληρωμή μπορώ να την αναβάλω». Οπότε, έπρεπε να το δούμε αυτό το ζήτημα.
Το πλαίσιο, που η ίδια η ΔΕΗ, η νέα Διοίκηση, είχε ορίσει για να προβεί σε διακοπή ρεύματος ήταν το εξής: δύο μήνες απλήρωτος λογαριασμός και 1.000 ευρώ χρέος, κοινωνικό τιμολόγιο δεν κόβεται, ρύθμιση σε 30 δόσεις, 10% προκαταβολή κτλ. Διαπιστώθηκε, όμως, ότι η πολιτική που εφαρμοζόταν δεν ήταν, πάντα, στο πλαίσιό της. Έτσι, βγήκε και η διευκρινιστική ανακοίνωση της ΔΕΗ, αν και παρέλειπε τον όρο των 1.000 ευρώ. Το παρακολουθούμε το πρόβλημα από το υπουργείο, έχει μετριασθεί, μάλλον, και αν χρειασθεί θα παρέμβουμε και θα ζητήσουμε από τη διοίκηση της ΔΕΗ να υλοποιεί την απόφασή της για όλες τις προβλεπόμενες καταστάσεις, παντού.
Οι αγωγοί πληθύνονται
Τι νέα από το μέτωπο των αγωγών; Όλο αλλάζουν, ως προς τον αριθμό, τις κατευθύνσεις κτλ.
Στην ευρύτερη περιοχή αλλάζει εντελώς ο ενεργειακός χάρτης. Μπαίνουν δυναμικά οι ΗΠΑ με το υγροποιημένο αέριο LNG. Υπάρχει ο TAP με το αζέρικο αέριο, με τις διακλαδώσεις του προς τα βόρεια σύνορα, ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός. Υπάρχει ο East Med, ο οποίος είναι ο αγωγός που θα ξεκινάει από την Κύπρο, θα πηγαίνει στην Κρήτη και από εκεί στην Ιταλία. Δηλαδή, οι διασυνδέσεις που προγραμματίζονται αλλάζουν τελείως την τωρινή πραγματικότητα. Υπάρχει η ανάγκη, που δέχεται και η EE, της πολλαπλότητας των πηγών. Για να έχεις ενεργειακή ασφάλεια, πρέπει να προμηθεύεσαι ενέργεια από πολλές πηγές. Προσπαθούμε, με βάση αυτή τη λογική, να κάνουμε πραγματικότητα κάποια στιγμή και το ρωσικό αγωγό.
Είναι παγωμένος αυτή την περίοδο;
Λόγω των εξελίξεων με την Τουρκία μοιάζει να έχει παγώσει, αλλά η εντύπωση που αποκόμισα με το ταξίδι στη Ρωσία είναι ότι οι Ρώσοι τον θέλουν πραγματικά και αναζητούν εναλλακτικές οδούς, μέσω Βουλγαρίας κτλ. Έχουμε έναν ανοιχτό διάλογο, το 2016 είναι έτος Ελλάδας – Ρωσίας, έχουν αναπτυχθεί πολύ καλές σχέσεις και όχι μόνο για τα ενεργειακά ζητήματα, όπως φάνηκε και με την επίσκεψη εδώ του ρώσου αναπληρωτή πρωθυπουργού. Άρα εμείς κινούμαστε σε μια λογική πολυδιάστατης ενεργειακής πολιτικής.
Οι ΗΠΑ αντιδρούν στον αγωγό αυτό;
Προφανώς δεν εμπίπτει στους σχεδιασμούς τους. Αλλά όσες φορές εγώ έχω συναντηθεί με αξιωματούχους των ΗΠΑ ή εκπροσώπους επιχειρηματιών από τις ΗΠΑ ή με τον εδώ πρέσβη, ουδέποτε είπαν κάτι τέτοιο, δεν ασκήθηκε καμιά κριτική ούτε καν με ρώτησαν για το ρωσικό αγωγό. Λένε μερικοί ότι οι Ρώσοι συζητούν για τον αγωγό ως διαπραγματευτικό χαρτί με άλλους. Δεν μου προκύπτει εμένα αυτό από τις επαφές μου. Είναι και οι Ιταλοί που έχουν ενδιαφέρον γι’ αυτό τον αγωγό. Θα προσέξατε ότι ο Ρέντσι εξέφρασε τη δυσφορία του για το ρωσικό αέριο, που φθάνει στη Γερμανία μέσω της Βόρειας Θάλασσας.
Το κόμμα και το συνέδριο
Ο ΣΥΡΙΖΑ πάει προς το συνέδριό του. Ποιες οι προσδοκίες σου;
Στις δύσκολες στιγμές αυτού του χρόνου της διακυβέρνησης, όταν πραγματικά αισθανόμουν πιεσμένος, το στήριγμά μου ήταν το κόμμα και όχι μόνο ο κόσμος του κόμματος, αλλά και οι επεξεργασίες του. Η στρατηγική της κυβέρνησης, καλώς ή κακώς, καλώς λέω εγώ, πρέπει να στηρίζεται στο πρόγραμμα του κόμματος, το οποίο οφείλει να είναι ευρύτερο από το κυβερνητικό, αλλά είναι απαραίτητο για να μπορεί αυτή η κυβέρνηση να έχει ένα μπούσουλα. Κατά συνέπεια, αυτό θα πρέπει να συζητηθεί από το συνέδριο. Ο ρόλος του κόμματος, η σχέση του με την κοινωνία, με την κυβέρνηση, το κόμμα πρέπει να είναι η συνείδηση της κυβέρνησης, η αξιακή της βάση πρέπει να είναι το κόμμα. Είναι πολύ σπουδαίο αυτό και τρομάζω μπροστά σε μια εγκατάλειψη του κόμματος από άποψη στελεχών, διότι αυτό θα το βρούμε μπροστά μας. Δεν νοείται αριστερή κυβέρνηση που να μην στηρίζεται, να μην επικοινωνεί με το κόμμα, με τον «συλλογικό διανοούμενο». –
– See more at: http://left.gr/news/p-skoyrletis-stin-epohi-prepei-na-peithoyme-oti-den-eimaste-san-toys-alloys#sthash.vzLM5OZX.dpuf
Ακολουθήστε το The Indicator στο Google news
